Мыңжасар АЙСАУЫТОВ, «Қазақстан Республикасының Минералды шикiзаттарды кешендi өңдеу Ұлттық орталығы» Сирек металдарға - сергек көзқарас Шикiзаттан түскен әрбiр теңге экономиканың салааралық құрамын өзгертуге, әсiресе, өндеушi салаларды күшейтуге жұмсалуы керек. Орны бөлек шикiзат көздерiн экономикасы дамыған елдерде стратегиялық материалдар деп атайды. Стратегиялық шикiзат түрлерi елдiң экономикалық қауiпсiздiгiн қамтамасыз ететiн өндiрушi өндiрiс салаларының негiзiн қалайды. Құрамында радиоактивтi емес руда өте аз мөлшерде кездесетiн металдар сирек әрi құнды саналады. Олардың өзiндiк кен орны жоқ, көбiне қара және түстi металдар рудасы құрамында болады. Германий, тантал, галий, рений, цирконий, селен, талий т.б. сирек металдар әлемде өте қымбат бағаланады, олардан алынатын материалдар мен бұйымдар құны басқа металдарға қарағанда еселенiп өседi. Мысалы, аммоний перренаты түрiндегi 1 келi рений металының құны 800 АҚШ доллары тұрса, ал сол мөлшердегi металды электроникада қолдану тиiмдiлiгi 5 есеге артады, бензин өндiрiсiнде катализатор жасау 60 есе, ароматты көмiрсутектерiн алуда 180 есеге дейiн пайданы өсiредi. Сирек металдың тағы бiр ерекшелiгi, оның өндiрiсiн салу көп қаржыны талап етпейдi, экологиялық таза, ғылымды көп қажет ететiн өнiмдер бередi. Бұл металдар атом, ғарыш, авиация, электроника және термоэнергетика, машина жасау салаларында қолданылады. Көптеген сирек металдар болат, алюминий т.б. балқымаларда қоспа ретiнде пайдаланылады. Сирек металдарды кеңiнен пайдалану басқа табиғи қорларды үнемдеуге көп әсерiн тигiзедi, материалдың сапасын жақсартады, энерготехникалық және ресурстық шығындарды азайтады. Осыдан 50 жыл бұрын академик Қ. Сәтпаев ванадийдi тиiмдi пайдаланып, елiмiзде осы саланы өркендету туралы мәселе көтерген болатын. Өкiнiшке орай бұл мәселеге Орталық құлақ аспай, аяқсыз қалды. Сирек металдың аз ғана қоспасы металл жаймаларын бiрнеше есеге жеңiлдетiп, сапасын жақсартады, бұл болса үлкен көлемдегi энергоресурстарды үнемдеуге жағдай жасайды. Соңғы жиырма жылда Үлкен жетiлiк елдерiнде отын, темiр, тағы басқа индустрияға қажеттi материалды пайдалану 20-50% азайып, сирек кездесетiн металдарды пайдалану бiрнеше есе өстi. Бұлар бiр-бiрiмен тығыз байланысты. Сирек металдарды қосу металл балқымалар мен қоспаларының қасиеттерiн өзгертедi. Қазiргi кезде елiмiзде iске асырылатын индустриялық-инновациялық стратегияны орындауда сирек кездесетiн металдардың орны ерекше. Себебi, Қазақстанда басқа елдерде өндiрiстiк мөлшерде кездеспейтiн сирек металдар бар. Олар қазiргi кезде металдар нарығында елiмiздiң табиғи бәсекелестiк басымдылығы болмақ. Ресей мамандарының айтуынша, Кеңестер Одағы тараған соң Ресей бiрнеше стратегиялық маңызы зор материалдардан айырылып қалған, оның iшiнде Қазақстанның шикiзат көздерi де аталады. Осы қиыншылықтар Ресейдi басқа шикiзат көздерiн iздеуге итермеледi, тiптi Куриль аралындағы вулканнан шығатын газдан рений алу жоспарлары жасалынған. Кейбiр мәлiметтер бойынша, бұрынғы Кеңестер Одағы 1990 жылы әлемге тантал, германий, берилий, және басқа стратегиялық металдардың 50 пайызын берсе, бұл көрсеткiш 1996 жылы Ресейде едәуiр төмендеген. Осы жағдай Ресейдi 1996 жылы стратегиялық пайдалы қазбалар тiзiмiн қабылдауға, 1998 жылы Табиғи қорлар министрлiгiнде Ресейдiң стратегиялық сирек металдар федералдық, өндiрiсаралық бағдарламасын жасауға мәжбүр еттi. Ал Қазақстандағы жағдай бұрынғы қалпында қалып отыр. Бiздiң Ұлттық орталықта сирек металдар нарығының болашағы туралы зерттеулер жүргiзiлдi. Талдаулар сирек металдар өндiрiсi мен олардың қорларының тез өсiп жатқанын көрсетедi. Тек соңғы 10-15 жылда ғана бұл металдардың әлемде үлкен кен орындары ашылып, негiзгi қоры бiрнеше есе өскен. Тiптi кейбiр металдардың 100 жылдық қорлары табылған. Бiрақ осыған қарамастан, көптеген сирек металдардың құны бiрнеше өсiп, металдар нарығында ауық-ауық тапшылығы сезiлiп қалуда. Өткен онжылдықта германий, индий, галий, ванадий сияқты металдардың құны он есеге дейiн өстi. Мысалы, германий металының 1 келiсiнiң құны 350-ден 2000 АҚШ долларына дейiн өстi. Қазiрге дейiн Америка, Жапония секiлдi елдерде сирек металды сатып алу бiрнеше есе жоғарыласа, Оңтүстiк Шығыс Азия елдерi де соңғы онжылдықта пайдалануды бiрнеше есе өсiрген. Қазақстанда рений, ниобий, берилий, тантал, галий металдарының мол қорларының үлесi туралы да айтқанымыз жөн. Өкiнiшке орай, соңғы 15 жылда бұл сала экономиканың жеке бөлiгi ретiнде қаралған жоқ. Қазiргi кезде елiмiзде машина жасау сияқты өндiрiстiң қажеттiлiгi төмен болуына байланысты бұл металдарға сұраныс аз. Бiрақ индустриялы-инновациялық стратегияға сәйкес жаңа салалар пайда болғанда бұл металдардың құны, сөз жоқ, шарықтайды. Металдар нарығының тарлығын ескерсек, өзiмiзде бар нәрсеге кiрiптар болып, басқа жұрттың қабағына қарап қалуымыз да әбден мүмкiн. Себебi, бұл металдарды өндiрушiлер аз, шикiзат көздерi көп елдерде жоқ. Кейбiреулер ойлағандай сырттан сатып алу саясаты болашақ өндiрiс ошақтарын толық қамтамасыз ете алмайды. Бүгiнде салалық өндiрiс ошақтарының шоғырландырылып, заңды тұлғаларға берiлуiне байланысты тау-кен өнеркәсiбiне 5-6 топ қожалық етедi. Мысалы, мырыш өндiрiсiнде бiр компания, темiр қоспаларын өндiруде еуразиялық бiр компания пайда болған. Олардың кәсiпорындағы өндiрiс құлдырауын тежеп, бұрынғы көлемнен де артық шикiзат беруiн оң бағалап жатырмыз. Бiрақ шикiзатты кешендi өңдеу көрсеткiштерi төмен қалып отыр. Бұл құбылыс, әсiресе, сирек және бағалы металдар өндiру саласына керi әсер етедi. Кейбiр кәсiпорындарда тиiмдiлiгi жоғары бiр-екi металды алу үшiн, шикiзаттың қалған бағалы бөлiгi өндiрiстiк қалдыққа жiберiледi. Елiмiздегi минералды шикiзатты қазу, өңдеу туралы заңдарда бұл байлықтарды сақтап қалу, ел мүддесiне сай пайдалану толық ескерiлмеген. Минералды шикiзатты кешендi өңдеудiң экономикалық тетiгi қарастырылмаған. Жоспарлы экономика кезiнде стратегиялық материалдармен арнайы мекеме айналысып, мемлекеттiк қорлар жасалынатын. Ұлы Отан соғысынан кейiнгi Кеңестер Одағында сирек металдар өңдеудегi жетiстiктер осы табанды жұмыстардың нәтижесi едi. Сирек металл өндiрiсi - жаңа технологияның шикiзат қоры, онсыз жаңа өндiрiс буындары өркендемейдi. Бiздiң өндiрiстi дамыту жоспарымызда бұл сала басым бағыт есебiнде қаралуы керек. Әсiресе, бұрын Қазақстан өндiрiсiнде шығарылған, соңғы 10-15 жылда нарықта өз секторын жоғалтқан металдарға назар аударған жөн. Үкiмет Қазақстанның әлемдiк металл нарығында табиғи басымдылығы басым стратегиялық материалдардың тiзбесiн жасап, оларды пайдалану ерекшелiктерiн заңдастыруы тиiс. Бұл жұмыс 1996 жылы 27 қаңтарда қабылданған «Жер қойнауы және жер қойнауын пайдалану туралы» Заңның 7-бабының 3-тармағында көрсетiлген. Осы заңның 1-бабында стратегиялық және тапшы пайдалы қазбалар деген термин түсiндiрiлiп көрсетiлмегендiктен, осы ұғымдарды бөлек айқындайтын заңнамалық қосымша әзiрленуге тиiс. Әр мемлекеттiң стратегиялық заттары әр түрлi, негiзiнен сол елдiң ұстанған саясатымен тығыз байланысты болса керек. Мысалы, Германия хром, ванадий, кобальтты сақтаса, Ұлыбритания хром мен марганецтi жинаған. АҚШ бүгiнде сирек кездесетiн 9 металды заңдастырса, Францияда стратегиялық металдар саны 13-ке жеткен. Ал ресейлiктер стратегиялық материалдарды өндiрiстiң жетекшi саласын құрайтын, елдiң экономикалық және қорғаныс қауiпсiздiгiн қамтамасыз ететiн шикiзаттар деп айқындайды. Стратегиялық пайдалы қазбаларды, материалдарды анықтағанда әлемдiк тәжiрибеге ғана сүйенiп қоймай, басты көрсеткiш ретiнде өз экономикамызда технологиялық үздiк басымдықтар беретiндiгi ескерiлiп, дүние жүзiнде сирек кездесетiн рений, галий, ванадий, осмий секiлдi металдарға тоқталған жөн. Басты мәселе – стратегиялық сирек металдар өндiрiсiн дамытудың мемлекеттiк бағдарламасын жасау. Бұл сала қазiргi кезде металлургия кластерiн дамытудың басты бөлiктерiнiң бiрi ретiнде бағаланып, мемлекеттiк қолдауға ие болуы керек. Сирек металдар басқа индустриялық металдар өңдейтiн кәсiпорындар рудасының құрамында болғандықтан, олардың жұмысына ерiксiз араласуға мәжбүрмiз. Кейбiр металдарды ысырапсыз өңдеу үшiн экономикалық реттеу тетiктерiн пайдалануға тура келедi. Пайдалы қазбаларды кешендi пайдалану ережесiн қатайту мәселесi де қаралуға тиiсСкачать работу Скачать работу
sachok.kz
Пример: Реферат Ниобий и тантал
Образец: Реферат, Ниобий и тантал
ВУЗ, город:
МГУ
Предмет: Химия
Реферат по теме:
Ниобий и тантал
Страниц: 17
Автор: Елена
2012 год
5 23
RUR 499
Рекомендуем посмотреть похожие работы:
Рентгенофлуоресцентное определение редких элементов Sr, Rb, Nb в литий-фтористых редкометальных гранитах. (Курсовая работа, 2009)
... ) концентрациями редких и рассеянных элементов. Среди нерешенных вопросов происхождения редкометальных гранитов главным остается ... для одновременного определения таких элементов как Sr, Nb, Rb в литий-фтористых редкометальных гранитах со сложными ...
Полезные ископаемые - основные понятия и определения (Реферат, 2007)
1 Полезные ископаемые. Основные понятия и определения. Промышленная классификация месторождений полезных ископаемых.
Полезным ископаемым называют природное минеральное ... бентониты и др.
2. Химическое и агрономическое сырье: минеральные соли - ...
Оценка месторождений на разных стадиях геологоразведочных работ (Курсовая работа, 2010)
... связи с малыми размерами рудных зон пермские медистые песчаники в настоящее время не ... месторождений медистых песчаников. В Республике Коми, в Кожимском рудном районе, в бассейне р. Косью выявлен нижнеордовикский горизонт медистых песчаников ...
... отраслей машиностроения, создания ими новых, современных, прогрессивных видов продукции.
Черную металлургию России отличает высокая степень концентрации производства ...
технологии металлургической отрасли (Курсовая работа, 2009)
... отрасль промышленности, обеспечивающую конструктивными материалами потребности экономики. Без развитого металлургического комплекса невозможен прогресс в большинстве отраслей экономики.
Металлургический комплекс ...
... отраслей машиностроения, создания ими новых, современных, прогрессивных видов продукции.
Черную металлургию России отличает высокая степень концентрации производства ...
Металлургический комплекс (Контрольная работа, 2011)
... мире, уступая только США; по производству никеля – первое место в мире, по производству титана – второе место.
В составе металлургического комплекса (металлургической ...
Содержание
Введение 3
1 Ниобий 4
1.1 История открытия элемента 4
1.2 Свойства элемента 4
1.3 Получение необия 6
1.4 Применение необия 7
2. Тантал 7
2.1 История 7
2.2 Свойства 9
2.3 Распространенность тантала 12
2.4 Производство 13
2.5 Применение 14
Задача 16
Заключение 17
Список литературы 18
Выдержка
1 Ниобий
1.1 История открытия элемента
По хим. свойствам близок к тантала. Ниобий и тантал всегда встречаются совместно. В 1801 г. английским химиком Ч.Гатчета из минерала, найденного в Колумбии, впервые был выделен оксид нового элемента, названный Колумбией . В 1802 г. шведский химик А. Экеберг выделил похожий оксид другого элемента, названного танталом. Оба элемента считались идентичными, но в 1844 г. Г.Розе доказал, что во всех минералах наряду с танталом присутствует еще один элемент, весьма близкий к нему по свойствам, который был им назван ниобием. Колумбит Гатчета оказался смесью ниобия и тантала, но название колумбит вплоть до 1949 г.сохранялась за ниобием, пока не было принято решение оставить за элементом название ниобий.
Названный в честь Ниоба дочери Тантала.
1.2 Свойства элемента
Физические свойства
Плотность 8,570; tплав 2500 ° С, tкип 4927 ° С.С добавками Sn, Zr, Ge отличается сверхпроводимостью при низких температурах (180 К). Тугоплавкий. Пластичный, сохраняет прочность при высоких температурах.
Химические свойства
По хим. свойствам близок к тантала. Химически неактивен. Необий чрезвычайно устойчив на холоде и при небольшом нагревании к действию многих агрессивных сред, в т.ч. и кислот. Н. растворяет только плавиковая кислота, ее смесь с азотной кислотой и щелочи. Амфотерный. .
Ниобий (Nb)
Атомный номер 41
Внешний вид простого вещества бело-голубой, мягкий металл
Свойства атома
Атомная масса (Молярная масса) 92.90638 а.е.м. (Г / моль)
Радиус атома 146 пм
Энергия ионизации (Первый электрон) 663.6 (6.88) кДж / моль (эВ)
Электронная конфигурация [Kr] 4d4 5s1
Химические свойства
Ковалентная радиус 134 пм
Радиус иона (+5 e) 69 пм
Электроотрицательность (По Полингу) 1.6
Электродный потенциал 0
Степени окисления 5, 3
Термодинамические свойства Плотность 8.57 г. / см ³
Удельная теплоемкость 0.268 Дж / (K моль)
Теплопроводность 53.7 Вт / (м К)
Температура плавления 2741 K
Теплота плавления 26.8 кДж / моль
Температура кипения 5015 K
Теплота испарения 680 кДж / моль
Молярный объем 10.8 см ³ / моль
Кристаллическая решетка
Структура решетки кубическая, объемноцентрированная
Период решетки 3.300 Å
Отношение c / a n / a
Температура Дебая 275.0 K
Список использованной литературы
1. Горенюк Ю.С. Химическая технология ниобия и тантала: учебное пособие/ Маслов А.А., Оствальд Р.В., Шагалов В.В., Маслова Е.С., Горенюк Ю.С.; Томский политехнический университет. Томск; Издательство Томского политехнического университета, 2010. — 97с.
2. Зеликман А.Н., Коршунов Б.Г., Елютин А.В. и др. Ниобий и тантал. — М. Металлургия, 2007. — 295 с.
3. Ерохин Ю. М. Химия — Москва, Академия, 2009. — 384 с.
4. Киндяков П.С., Коршунов Б.Г., Федоров П.И., Кисляков И.П. Химия и технология редких и рассеянных элементов. Ч. 3. Под редакцией Большакова К.А. — М.: Высшая школа, 2007. — 320 с.
5. Коровин С.С., Дробот Д.В., Федоров П.И. Редкие и рассеянные элементы. Химия и технология. Книга 2. Под. ред. Коровина С.С. — М.: МИСИС, 2009-461с.
6. Общая и неорганическая химия в вопросах: Р. А. Лидин, Л. Ю. Аликберова, Г. П. Логинова — Москва, Дрофа, 2007. — 304 с.
7. Общая химия: Н. Л. Глинка — Санкт-Петербург, Интеграл-Пресс, 2008. — 728 с.
8. Ягодин Г.А., Синегрибова О.А., Чекмарев А.М. Технология редких металлов в атомной технике. — М.: Высшая школа, 2007. — 344 с.
3 4
RUR 499
Книги для самоподготовки по теме "Ниобий и тантал" - Реферат
Химия ниобия и тантала
1965
ISBN
Тантал и ниобий
2013
ISBN
Экстракция ниобия и тантала
1995
ISBN
Журнал аналитической химии
1977
ISBN
Журнал общей химии
2013
ISBN
Серия II.
1969
ISBN
Статьи по теме для самостоятельной работы
Основы региональной экономики - Твой Иркутск
За последние три года в Иркутской области произошли серьезные экономические перемены. В числе стратегических приоритетов региональной власти — снижение зависимости от сырьевых доходов и изготовление продукции с более высокой добавленной стоимостью. Исполняющий обязанности министра экономического развития Иркутской области Руслан Ким рассказал о текущих проектах своего ведомства и обозначил... далее
Добычу титана в Мурманской области будет вести победитель конкурса "Роснедр" - Информационное агентство России ТАСС
Добычу титана и редкоземельных металлов начнут на Африкандовском месторождении Мурманской области. Аукцион на право пользования участками объявило Федеральное агентство по недропользованию "Роснедра", сообщает министерство развития промышленности и предпринимательства Мурманской области. "Площадь месторождения составляет 1,6 кв км, прогнозные ресурсы на участке недр оцениваются в 52,1 млн тонн... далее
20.11.2011 // В Нижнеудинском районе будет осваиваться Зашихинское редкометалльное месторождение - Бизнес-газета "Дальний Восток"
В Нижнеудинском районе будет осваиваться Зашихинское редкометалльное месторождение. Правительство Иркутской области одобрило проект освоения Зашихинского редкометалльного месторождения в Нижнеудинском районе, представленный ЗАО «Техноинвест альянс». Результатом реализации проекта станет производство стратегического минерального сырья – тантал-ниобиевого концентрата с содержанием 40% ниобия и 4%... далее
Александр Павлович Виноградов (1895–1975) – геохимик, биогеохимик и химик-аналитик, академик АН СССР - Советская Россия
К числу фундаментальных его результатов относят: заложение основ использования изотопного состава химических элементов для нахождения абсолютного возраста горных пород, геохимическую гипотезу происхождения Земли, разработку представления о... Вывел на передовые позиции изучение состава метеоритов, состава атмосферы Венеры. Руководил изучением образцов лунного грунта, доставленных аппаратами... далее
nadfl.ru
Реферат Тантал (мифология)
скачать
Реферат на тему:
План:
Введение
1 После смерти
2 В литературе и искусстве
Примечания
Введение
Тантал (др.-греч. Τάντᾰλος) — в древнегреческой мифологии [1] царь Сипила во Фригии [2] (Лидии). *tan- — распространённый корень в критских текстах [3].
Сын Зевса и нимфы Плуто (или сын Тмола [4]; по Ксанфу Лидийскому, сын Гименея [5]), его жена Диона [6], или Стеропа [7], или Еврианасса, отец Пелопа и Ниобы, а также Бротея.
Как любимец богов, Тантал имел доступ к их советам и пирам. Такое высокое положение заставило его возгордиться, и за оскорбление, нанесённое богам, он был низвергнут в Аид [8]. Он жил среди богов, и попросил у Зевса наслаждений [9]. Зевс допускал его на трапезы богов, а Тантал рассказывал людям его замыслы.
По одной версии предания, он разгласил тайные решения Зевса [6], либо рассказывал людям мистерии богов, по другой — похитил со стола богов нектар и амброзию, чтобы дать их отведать друзьям [10]. По третьей, он совершил клятвопреступление, чтобы овладеть золотой собакой, похищенной для него из храма Зевса. Тантал принес ложную клятву, что не брал у Пандарея золотую собаку Зевса, за это Зевс сразил его молнией и навалил ему на голову гору Сипил [11].
Наконец, есть миф, что Тантал, испытывая всеведение богов, убил своего сына Пелопа, приготовил блюдо из его мяса и подал его пирующим богам [12]. Те, однако, сразу поняли замысел Тантала и воскресили убитого. Он остался, правда, без лопатки, которую в рассеянности съела Деметра, погружённая в печаль по своей исчезнувшей дочери Персефоне.
По ещё одному сказанию, жил в Пафлагонии и сообщал людям тайны богов [13]. Став ненавистным богам, был изгнан из Пафлагонии Илом [14], после того как воевал с Илом и побежден им [4].
Согласно Деметрию из Скепсиса, источником его богатства были рудники во Фригии и Сипиле [15]. Согласно историку Демоклу, в его царствование происходили землетрясения, которые разрушили гору Сипил, а Трою затопило волнами [16]. Землетрясение, разрушившее Трою VI, зафиксировано археологически [17].
Имя Тантал стало нарицательным, обычно выражение «танталовы муки» обозначает нестерпимые бесконечные страдания.
1. После смерти
Его могила на Сипиле, её там видел Павсаний, рядом озеро Тантала [18]. На озере Тантала Павсаний видел «лебединых» орлов [19].
По Гомеру, Тантал испытывает в подземном царстве нестерпимые муки голода и жажды. Стоя по горло в воде, он не может достать воды и, видя близ себя роскошные плоды, не может овладеть ими: как только он открывает рот, чтобы зачерпнуть воды, или поднимает руки, чтобы сорвать плод, вода утекает и ветвь с плодами отклоняется. По Пиндару, он висит в воздухе, а над его головой возвышается огромная скала, ежеминутно угрожающая упасть на него и раздавить.
2. В литературе и искусстве
Действующее лицо трагедий Фриниха и Пратина «Тантал», трагедии Эсхила «Ниоба» (фр.158-161 Радт), трагедии Софокла «Тантал» (фр.572-573 Радт), Аристия и Аристарха Тегейского «Тантал». Его тень появляется в трагедии Сенеки «Фиест».
Изображен в Аиде на картине Полигнота в Дельфах, в соответствии с описанием Гомера, из Архилоха добавлено описание нависшей скалы [20]. Его статуя с чашей в Эфиопии [21].
Примечания
Мифы народов мира. М., 1991-92. В 2 т. Т.2. С.493-494, Любкер Ф. Реальный словарь классических древностей. М., 2001. В 3 т. Т.3. С.356-357
Псевдо-Аполлодор. Мифологическая библиотека III 5, 6
Молчанов А. А. Социальные структуры и общественные отношения в Греции II тыс. до н. э. М., 2000. С.22
↑ 12 Николай Дамасский. История, фр.10 Якоби
Стефан Византийский. Этника // Комментарий Д. О. Торшилова в кн. Гигин. Мифы. СПб, 2000. С.102, 286; Николай Дамасский. История, фр.18 Якоби
