Реферат: Қазақстан Республикасы туралы шетел бақ-тар материалдарының дайджесі. Реферат қазақстан


Реферат - Қазақстан тарихы кафедрасы

Қостанай мемлекетік педагогикалық институты

Тарих және өнер факультеті

Қазақстан тарихы кафедрасы

«Этнология» пәнінен

ОҚУ-ӘДІСТЕМЕЛІК КЕШЕН

Қостанай, 2009.

Қостанай мемлекеттік педагогикалық институты

Тарих және өнер факультеті

Қазақстан тарихы кафедрасы

Институттың ғылыми Тарих және өнер факультеті

-әдістемелік Кеңесінің Кеңесінің 2009 жылғы 15 қырқүйегіндегі

2009 жылғы отырысында мақұлданды

(№ 1 хаттама) шешімімен (№ 1 хаттама)

б е к і т і л д і Факультет деканы, проф._______

Оқу және әдістемелік жұмыстар ^ Рубинштейн Е.Б.

жөніндегі проректор _________

доцент Қуанышбаев С.Б.

«Этнология»

пәнінің оқу-әдістемелік кешені

2009-2010 оқу жылы

Оқыту түрлері

күндізгі, тарих

сырттай (тарих)

сырттай (тарих)

сырттай құқық және экономика негіздері

Семестр

2

1

2

7

кредит саны

2

2

2

2

Барлығы

90

90

90

90

аудиториялық сағаттар

45

18

30

30

Лекция

15

12

15

15

семинар (практикалық)

15

6

15

15

оқытушының басшылығымен өтетін студенттердің өз бетімен істейтін жұмыстары

15

студенттердің өз бетімен істейтін жұмыстары

45

78

60

60

емтихан (семестр)

2

2

4

8

Пәннің бағдарламасын құрастырған Р.Ж.Байдалы,аға оқытушы, тарихмагистрі.

ҚР және Ғылым министрлігі жоғарғы және жоғарғы оқу орнынан кейінгі білім жөніндегі Кеңес жиналысының 22.06.2006 жылғы хаттама шешімімен бекітілген және рұқсат етілген Қазақстан тарихы пәні бойынша қалыптағы бағдарлама негізінде құрастырылды.

Қазақстан тарихы кафедрасының 2009 жылғы қыркүйектің 7 жұлдызындағы (№ 1 хаттама) отырысында талқыланып, оқу процессінде пайдалануға ұсынылды.

Кафедра меңгерушісі, профессор А.Күзембайұлы

Тарих және өнер факультетінің әдістемелік бюросы ^ 2009 жылғы қыркүйектің 11 жұлдызындағы (№ 1 хаттама) отырысында талқыланып, мақұлданды.

Төрағасы: тарих магистрі С.В. Самаркин

Жыл сайынғы қайта бекіту туралы мәлімет:

оқу жылы

жұмыс бағдарламасы туралы мәлімет

қайта бекіті-лген күні, ка-федра хаттама-сының №

кафедра меңгерушісінің қолтаңбасы

1

2009-2010

2

2010-2011

3

2011-2012

4

2012-2013

Типтік оқу жоспары

Жоғары кәсіптік білім

ЭТНОЛОГИЯ

05114 – Тарих мамандығы бойынша

Кредит саны – 3 (135 сағат)

Қазақстан Республикасы Білім және Ғылым

Министрлігі

Алматы, 2006

Алғы сөз

Абай атындағы Қазақ Ұлттық педагогикалық университетінің «Білім» тобындағы мамандар бойынша Оқу - әдістемелік секциясы ЖАСАҒАН және ҰСЫНҒАН.

Қазақстан Республикасы білім және ғылым министрлігінің 22.06.2006ж., Республикалық жоғары және жоғары оқу орнынан кейінгі білім жөніндегі Кеңес жиналысының Хаттама шешімімен БЕКІТІЛГЕН және ПАЙДАЛАНУҒА рұқсат етілген.

«Этналогия» пәні бойынша типтік оқу бағдарламасы Қазақстан Респубикасының Білім және Ғылым Министрлігінің №28911.05ж. бұйрығы сәйкес шыққан бағдарламаның орнына енгізілген.

Типтік оқу бағдарламасы 050114 – тарих мамандығы бойынша Мемлекеттік жалпыға міндетті білім стандартына сәйкес жасалған.

Бағдарламаны Абай атындағы Ұлттық Педагогикалық Университеті ұсынған.

Түсініктеме

Бұл бағдарламаның міндеті студенттерді этнографияның негізгі теориялық проблемаларымен таныстырады. Этнология ғылыми пән ретінде халықтардың(этностардың) пайда болуын, этностың ерекше нышандарын – тілін, материалдық және рухани мәденитін, әдет – ғұрыптарын, салт – дәстүрлерін, діни сенімдерін, әлем халықтарының өзіне тән отбасылық және неке құру салттарын, тұрғын үй жайларын, ұлттық киімдерін, т.б. зерттейді. Аталған джайлар этностардың рекшеліктерін білдіреді және олардың қорғауғады қажет ететін сонымен қоса көршілес халықтармен бірге құнды пайдалануға тұратын құндылықтарын көрсетеді, міне осыған орай өзге де этностардың мәдениетін құрметтеу қажеттілігі туындайды.

Бағдарламаның негізгі мазмұны дүние жүзі халықтарына этникалық жағынан топтауға соның ішінде Қазақстанның этникалық жағдайларымен қоса жалпы географиялық орналасу, олардың, антропологиялық ерекшеліктерін игереді. Дүние жүзі халықтарының дәстүрлі және мәдениетінің зерделеуге көмектеседі.

І Бөлім

Этнос және Этнология.

Этнология ғылымының тарихы.

Этнология пәні және міндеті. Этнология қоғамдық ғылымдар жүйесіндегі орны, этногенез этникалық тарих және этникалық процесстер. Этнос. Этнос теориясы. Этнопсихология. Этнопедагогика. Нормативтік этнография. Эволюционизм. Мәдени –тарихи бағыт. (Л.Г.Морган, К.Д.Кавелин,М.М.Ковалевский, Э.Тейлор, Липперт). Биологиялық бағыт. (А.Бастиан, Т.Ахелис).Әлеуметтік бағыт. (О.Кант, Э.Дюркгейм, И.Бахофен, К.Штарке). Географиялық бағыт. (О.Пешель, К и Р.Андре,Н.И.Надеждин). Диффузионизм. Тарихи географиялық бағыт. (Э.Норденшельд). Мәдени кеңестік теориясы. (К.Уислер, Э.Сепир,К.Кребер) Мәдени шеңбер туралы ғылым (Ф.Гребнер, В.Шмидт, В.Копперс). Гелиотическая школа. (Г.Элпиот- Смит, У.Перри, У.Риверс). Структурализм. Америкалық тарихи мектеп. Фунуционалазм. Жүйелер теориясы. Қазақстанда этнологиялық ғылымның қалыптасуы және дамуы. (Ш.Ш.Уәлиханов, А.Диваев, Ә.Х.Марғұлан, Ә.А.Масанов, Х.А.Арғынбаев, М.С.Мұқановжәне т.б.). Этнологиялық деректер.

Әлем халықтарының негізгі класификациясы.

Географиялық класификация.

Негізгі ландшафтың немесе климаттың облыстар бойынша үлкен аудандар көлемінде этностардың қалыптасуы мен орналасуын зерттеу. (австралия, және Океания, Азия, Африка, Америка, және Европа).

^ Антропологиялық класификация. Нәсілдердің қалыптасу факторлары. Негізгі нәсілдік топтар: европоидтық, негроидтық, монғолоидтық, австралоидтық. Аралас немесе ауыспалы нәсілдер. Морфологиялық және физиологиялық комбинациялардың әртүрлі популяциялардағы белгілер.

^ Лингвистикалық класификация. Шығу тегі және туыстық белгілері бойынша тілдердің генелогиялық класификациясы. Тілдік семья, тілдік тамыр, тілдердің топтасуы, бөлек тілдер. Негізгі тілдік топтар.

^ Шаруашылық – мәдени класификация. Алғашқы шаруашылық мәдени түр. Аңшылық, терімшілік, балық, аулау. Аңшылар мен терімшілердің кейінге қалу түрлері (жабайы). Теніздер мен мұхиттардың жағалауындағы аңшылар ментерімшілер. Солттүстік Америка мен Солтүстік Евразия солтүстік орман аудандарының аңшылары. Өзен, теңіз және мұхиттардың солтүстік жағалауындағы отырықшы балық аулаушылары. Мұзды мұхиттың жағалауында артикалық аудандарының аңшылары.

Екінші шаруашылық мәдени түрі – егіншілік және малшаруашылықтың қолдың кетпенді тропиктік, субтропиктік, таулы және ыстық белдеулердегі егіншілік. Далалық және құрғақ тау бөктерінде, сонымен қатар, ескі және жаңа әлемнің қоныржай белдеулеріндегі, орман аудандарындағы, тұрақты белдеулеріндегі кетпенді егіншілер. Мал шаруашылығының егіншіліктен бөлінуі және мал бағушы тайпалардың далалық зоналарда және шөлейітті Еуразия, Африка континентіндегі, тундрадағы шөлді аудандарда олардың жекелеген түрлері. Көшпелі және жартылай көшпелі мал шаруашылығы. Марал шаруашылығы, бұғы шаруашылығы.

2 – Бөлім

Австралия және океания халықтары.

Австралия және Тасмания, Меланезия, Микронезия, Поленезия, Австралия және Океания халықтарының этногенез мәселесі және бұл аудандардың этникалық тарихының негізгі этаптары. Авиралия мен Океанияға Европалықтардың келуі және оның нәтижесі.

^ Австралия және Тасмания халықтары. Антропологиялық және тілдік ерекшелігі. Шаруашылық: терімшілік, балық аулау, материалдық мәдениет. Қоғамдық құрылыс: тайпа, фратрий, ру, локалдық топ. Дін. Тотемизм, магиялық діни сенім анемизм. Халық шығармашылығы және көркем, бейнелеу өнері. Англоавстралиялықтардың қоғамдық құрылысы мен мәдениеті.

^ Меланезия халықтары. Этнолингвистикалық ерекшелік. Антропологиялық түр. Шаруашылық: қол егінділігі, өртемелі шабындық егіншілік жүйесі, балық аулау. Материалдық мәдениет. Қоғамдық құрылысы. Дәстүрлі дінинаным-сенім. Неке – отбасылық қатынастары. Фольклор, бейнелеу және музыкалық өнер.

^ Полинезия халықтары. Нәсілдік түр және лингвистикалық классификация. Шаруашылық: қол егіншілігі және балық аулау. Материалдық мәдениет. Дәстүрлі қоғамдық құрылысы. Рухани мәдениет. Полинезиялық дін. Протестантизм. Бейнелеу және музыкалық өнер. Еуропалықтардың жергілікті халыққа тигізген ықпалы. Англотілдік жаңа зеландиялықтар мен маорилер.

^ Микронезия халықтары. Микронезия (майда аралдар) ерекшеліктері. Тілдік класификация. Нәсілдік келбет. Егіншілік, балық аулау және аңшылық. Материалдық мәдениет. Дәстүрлі дін: аруақтарға табынушылық, ата –бабаға табынушылық, рух пен тәңірге сенім, шаманизм элементтері. Фольклор, пиктографиялық жазба. Жергілікті халықтардың қоғамдық және отбасылық өмірінің әртүрлі жақтарына еуропалық отарлаудың әсері.

3 – Бөлім

Азия халықтары.

^ Батыс және Алдынғы азия халықтары. Этногенез, этникалық тарих және жаңа этникалық құрам. Шаруашылық: соқамен егіншілік және көшпелі мал шаруашылық(номадизм). Ирриграциялық жүйе. Меридиандық, тігінен, станционерлық көшпелі қоғам. Материалдық мәдениет. Егіншілердің қоныстануы. Көшпелілер мен жартылай көшпелілердің отырқшылануы. Егінші және мал шаруашылығы мен айналасушылардың тұрғын үй түрлері. Егіншілер мен малшылардың дәстүрлі ыдыс – аяқ, киім және астары. Дәстүрлі транспорттық байланыс. Отбасы. әлеуметтік қарым – қатынас. Қоғамдық қатынас. Рухани мәдениет. Халықтық шығармашылық және арабтардың халық медицинасы. Түрік халқының өнері. Иран халқының әдеби шығармашылығы. Ауғанстан халқының өнері. Дін.

^ Оңтүстік Азия халықтары. Оңтүстік Азия халықтарының этногенезі және этникалық тарихы. Жаңа этникалық құрам. Тілдік және антропологиялық ерекшелік. Шаруашылық. Соқаның егіншілердің шаруашылық – мәдени түрі. Көшпелі және жартылай көшпелі малшылардың шаруашылық – мәдени түрі. Кетпенді егіншілердің шаруашылық – мәдени түрі. Архаикалық шаруашылық. өртемелі шабындық егіншілік. Дәстүрлі қосымша іс - әрекет түрлері: аңшылық, терімшілік және балық аулау. Үй шаруашылығы және қол өнер. Жібек, мақта мата және жүнен маталар жасау. Металургияның ежелгі дәстүрлі түрі. Темір өндеу, мыс пен қалайыны құю және теңгелеу.

^ Материалдық мәдениет. Үнді –Гангалық жағасындағы көшелік жоспардың енгізілуі. Ганга. Бенгалиядағы хуторлық қоныстану. Шри -Ланкадағы жеке қожалықтар қонысы мен ірі ауылдар қонысы. Тропикалық ормандар мен таулы аудандардағы кетпенді егіншілік жасанды суландыру. Көшпелі тұрмыс. Егіншілер, көшпелі және жабайы аңшы – терімшілердің дәстүрлі киім мен зергерлік бұйымдары. Ыдыс – аяқ, ас – ауқат. Дәстүрлі транспорттық құрал.

^ Отбасы және отбасылық қатынас. Индуистер мен мұсылмандардың патриархалдық отбасы. Отбасы – некелік қатынас. «тайпалық қоныстар». Некелік кәделер. Қоғамдық құрылыс. Касталық жүйе. Брахмандар – жрецтер, кшатрилер әскерлер, вайшилер, егіншілер, шудралар. Діни мәдениет. Ежелгі эпос Махабхарата және Рамаяна эпосы. Тетралдық көрініс. Қуыршаұ театр. Музыка. Бейнелеу өнері және архитектура. Ағаш кесу. Халық медицинасы. Дін. Индуизм. Буддизм. Джайнизм. Ислам. Сикхтар діні. Христиан діні. Маздеизм (отқа табынушылар).

^ Оңтүстік – шығыс Азия халықтары.

Этникалық тарихы. Оңтүстік – шығыс Азия – антропогенезі ареалы. Оңтүстік Шығыс Азияның елді – мекендері, халқы, тілдері. Шаруашылығы. Кезбе аңшылар мен жинаушылар. Балық аулау. Соқамен жер иеленушілердің шаруашылық мәдени типі (жер иеленудің жартылай жыртпалы мәдени шаруашылық типі). Мал шаруашылығы. Срқамен жер жырту. Аралық шаруашылық түрлері. Үй – ішілік өндіріс: қару – жарақ, сәнді бұйымдар, ағаштан,тастан сүйектен және т.б. құрал жасау. Материалдық мәдениет. Дәстүрлі саймандар мен қару – жарақ. Үй және мекен жай. Қатардағы тұратын тұрақтануы, көшпелі, қайықтар мен ағашпен жүзуші ауыл – аймақтар, тауды мекендеушілер. Жер үстіндегі үйлер. Хижиналар. Дәстүрлі киім. Ас – тағамы. Отбасы және қоғамдық құрылысы. Рухани мәдениет. Халықтық шығармашылық. Эпостар. Музыкалық – драмалық қойылымдар. Халық ән-билері, фальклор. Халық театры. Діни наным-сенімдері.

^ Шығыс Азия халықтары. Географиялық сипаттамасы. Этногинез және этникалық тарихы. Қытайдағы Цинляньган және Яншао мәдинеттері. Жапониядағы «Дземон» неолеттік мәдинет. Этнолингвистикалық сараптау. Антропологиялық құрамы. Мәдени-шаруашылық типі. Қытайдағы ионкмерлік халқының (кава,бэнлун,булан) отмандағы жинаушылары және жылы белдік аңшылары. Белгілі, өлшеулі белбеу жинаушылары мен балықшыларының түрі. Қытайдың тунгус-манчужурлық халқының тайғалық жаяу аңшылары.Қолдан немесе кетпенмен жер өңдеу. (Тайвандық гаоөшань, хайнандық ли,мчо,яо). Жер өңдеудің жүйесі. Биік таулы жерлердің қолданжер өңдеушілері (ицзу,тибеттіктер). Айдалып өңделетін жер. (Қытай, Корея, Жапония). Биік таулы аймақтардағы жерді айдайтын жер өңдеушілері (тибеттіктер, ну, дулун, ицзу). Моңғол, түрік,соның ішіндегі тунгус-манчжур халықтарының мал шаруашылығы. Орогендер мен эвенгтердің бұғы шаруашылығы. Материалдық мәдинет. Жер- үйдегі тұрғылықты өмірі. Саван үйлер. Каркастық – стобалық құрамы. Көшпелі – малшылардың жылжымалы мекені. Жалшы көшпенділер мен жер өндеушілердің тағамы. Әлеуметтік ұйым. Дәстүрлі тайпалық ұйым. Рухани мәдениет. Мифалогия. Космологиялық мифтер. Мәдени батырлар туралы аңыздар. Моңғол және түрік халықтарының батырлары туралы эпосы. Жазу дәстүрлері (ежелгі қытай иероглиф, жапондық иероглифтер және қатақан мен хираганның сөздік белгілері, ежелгі түркі руна хаттары, ұйғыр алфавиті. Дін. Буддизм. Ламанизм. Даосизм. Синтоизм. Шаманизм. Ислам.

^ Африка халықтары. Тарихи – мәдени және географиялық мінездеме. Этногенез және этникалық тарих. Африка халықтарының қазіргі заманғы этникалық құрамы. Халықтың антропологиялық және этнолингвистикалық құрамы.

^ Солтүстік Африка халықтары. Солтүстік Африка халықтары: Алжир, Египет, Батыс Сахара, Ливия, Мавритания, Марокко, Судан, Тунис. Шаруашылығы. Қолмен және соқамен жер өндеу. Мал шаруашылығы. Маманданған қолөнер – ұсталық, зергерлік, терілік, үрлемелі өнерлері. Материалдық мәдениет. Жер өндеушілер мен малшылардың тұрғылықты жері. Ұлттық киім. Дәстүрлі тағамы. Отбасы және отбасылық қатынас.Неке – отбасылық ғұрыптар. Дін.

^ Шығыс Африка халықтары. Бурунди, Джибути, Замбия, Замбабве, Кения, Комор аралдарының Мадагаскар, Малави, Мозамбик, Руанда, Сейшель аралдары. Самали, Танзания, Уганда және Эфиопияның халқы. Этнолингвистикалық сараптау. Шаруашылығы және материалдық мәдинет. Жер өңдеу және мал шаруашылығы. Номадизмнің азиоттық және африкалық формасы. Қоймалық жұмыс. Тоқыма. Рухани мәдинет және халықтық шығармашылық: Отбасыжәне отбасылық қатынас.

^ Батыс Африка халықтары. Бенин, Буркио-Фасо, Гамбия, Гана, Гвиниея-Бисау, Кабо-Верде, Кот де, Инуар, Либерия, Мали, Нигер, Нигерия, Сенегал, Сьерра-Леон, Того халықтары.Тілдік құрамы жэне антропологиялық топтар.Шаруашылығы. Кетпенді жер өңдеу. Мал шаруашылығы.(батыс және шығыстық фульбе, туареш). Қолөнерлік және қолдан жасау өндірісі. Ағаштан,теріден,матадан зат жасау. Тоқыма. Еңбек темір соймалы, қару-жарақ, әшекейлер. Терракотадан, піл сүйегі мен қоладан мүсіндер жасау. Қола құю. Тұрғын жер. Констинтес шатыры бар құм, саз-балшықтан жасалған лашық. Орман даласының тұрғын жері. Күйдірілмеген кірпіштен жасалған (бақшалар)үйлер. Тік бұрышты жоспарлы үйлер. Киімдері. Тағамы. Дін. Қоғамдық қатыныстар.

^ Орталық Африка халықтары. Ангола, Габон, Заир, Камерун, Конго, Сан-Томе және Принсипе, Орталық Африка республикасының, Ча, экваторлық Гвинеяның халықтары. Чадтық және Сахаралық антропологиялықтиптер. Этнолингвистикалық мінездеме. Дәстүрлі шаруашылық. Тағамы. Киімдер. Тұрғын үй. Әлеуметтік қатынас. Отбасы және отбасылық қатынас. Рухани мәдениет. Дін.

^ Оңтүстік Африка халықтары. Ботеван, Лесото, Намибил, Свазиленд, Оңтүстік Африка республикасы халықтары. Антропологиялық және тілдік мінездеме. Тропикалық жер өңдеу және көшпенді, айдамалы-жайылмалы мал шаруашылығы. Тұрғын үй. Киімдері. Әлеуметтік ұйым.Отбасы және отбасылық қатынас. Діни наным-сенімдер.

^ 4.Бөлім

Америка халықтары.

Континенттің алғашқы қоныстары. Этногенез және этникалық тарих. Антропологиялық және тілдік топтар.Солтүстік Америка. Арктикалықаңшылар мен балықшылар (эскимостар) Аулау мен аңшылар құрал-саймандары. Қоныстану және тұрғын ұй. Тағамы. Эскимостардың қоғамдықұйымы. Орман аңшыларының тайпалары (алгоннины және атапаска). калифорнияның аңшылары мен жинаушылары. Далалы облыстардағы аңшы тайпалар. Солтүстік батыс жағалау үндістері. Солтүстік Американың шығыс, оңтүстік шығыс және оңтүстік батыс жер оңтүстік батыс жер өңдеушілері. Материалдық мәдинет. Тұрғын үй. Таға. Қоғамдық ұйым. Дін. Мезоамерика: Ацтек және майя мәдинеті. Оңтүстік ацтектік семья шаруашылығы. Жер өңдеу және қолөнер. Тоқыма, ұсталық, тастан жасалған сайман, қару-жарақ көрністері. Шірекулік алаң. Майя календары. Дін. Оңтүстік Америка. Шығыс бразилия аңшылары мен жинаушылары (Арентина, Боливия, Парагвай). Оңтүстік Американың тропиакалық ормандары. (аравани, туни-гауараки). Орталық Анд (Эквадор, Перу, Боливия,Чили). Инки. Жер өңдеу. Аңшылық және балықаулау. Инк мемлекеті. Қоғамдық қатынас. Дін. От жер мәдинеті. Американы еуропалықтардың отарлау саясатының салдары. Африкадан зорлықпен қоныстандыру (иммграциялау). Құлдық дәуірі. Түрлі жаратылыстары. Этникалық топтары. Қазіргі заманғы Америкадағы этникалық процестері.

^ 5.Бөлім

Европа халықтары.

Батыс Орталық, Солтүстік және Оңтүстік Европа халықтары.

Этногенезі және этникалық тарихы. Цивилизация халықтарының тілдік және антропологиялық класификациясы. Шаруашылығы және материалдық мәдинеті. Рухани мәдениеті. Отбасы тұрмысымен әдет-ғұрыптары. Дін. Батыс, Оңтүстік және Шығыс славяндар. Этникалық тарихы. Тілдік және антропологиялық сипаттама. Шаруашылығы және материалдық мәдинеті. Отбасылық қарым-қатыныстар. Рухани мәдениет. Халық творчествасы.

^ Шығыс славян халықтары. Этникалық тарихы. Тілдік және антропологиялық сипаттамасы. Шаруашылық және материалдық мәдинеті.

Отбасы тұрмысы мен әдет ғұрыптары. Дәстүрлі халықтық мәлениеті, аймақтың этникалық ерекшеліктері. Халық өнері.

^ Шығыс Европаның славян еиес халықтары. Шаруашылығы. Кәсібі материалдық мәдениеті.қоғамдық және отбасы тұрмысы. Рухани мәдениеті.

Прибалтика халықтары. Этногенез және этникалық тарихы. Шаруашылығы. Баспана. Киімі. Рухани мәдениеті. Отбасылық тұрмысы.

^ Сібір халықтары. Жергілікті халықтарының этногенезі мен этникалық тарихы. Этнолингвистикалық құрама. Нәсілі. Мал шаруашылығы. Арктикалық аңшылар. Материалдық және рухани мәдениеті. Діни магиялық түсініктер. Отбасылық тұрмысы.

^ Кавказ халықтары. Этникалық құрамы. Этногенезі және этникалық тіл топтары. Шаруашылығы. Материалдық мәдениеті. Баспана. Киімі. Тағамы. Қоғамдық және отбасылық тұрмысы. Діни ағымдар. Халық шығармашылығы.

6 – Бөлім

Орталық (Орта) Азия халықтары.

Этногенез және этникалық тарихы. Тілдік және антропологиялық сипаттама. Шаруашылығы: отырықшы егіншілер, далалы және жартылай жердегі мал шаруашылығы. Материалдық мәдениет. Көші-қон тәсілі. Тағамы. Архитектура. Кәсібі. Рухани мәдениеті. Діни наным – сенімдері. Отбасы және отбасылық тұрмыс.

7 – Бөлім

Қазақстан этнографиясы.

Қазақтар. Қазақтарды этнологиялық зерттеу тарихы. Проблеманы зерттеу дәрежесі, оның негізгі этаптары. Антикалық, қытай, араб – парсы және ортағасырлық европалық қазақтар туралы мәліметтер. Революцияға дейінгі Орыс тарихнамасы. Қазақ этносын зерттеудегі Орыс географиялық қоғамының орны. Жаңа заманның батыстық тарихнамасы. Қазақтардың және Қазақстанның басқа этностарының этнологиялық тарихнамасындағы Совет дәуірі. Жаңа заманның батыстық тарихнамасы. Қазақстандағы повесттік зерттеулер.

Қазақтардың этногенезі мен этникалық тарихы. Археологиялық, антропологиялық, этнологиялық, фольклор, лингвистика мен жазба деректердің қайнар көздері. Ерте темір дәуіріндегі тайпалық одақтар: сақтар және сарматтар. Қазақстан территориясындағы ежелгі мемлекеттер: ғұндар, үйсіндер және қаңлылар. Қазақстан ортағасырда: түрік, түргештер, қарлұтар, оғыздар, қимақтар, қараханидтер, наймандар, жалайыр, қарақытай және қыпшақтар. Моңғол шапқыншылығынан кейінгі қазақ халқының құрылу сатысының негізгі этапы және этникалық компонентері Алтын Орда, Ақ Орда, Моғолстан және Әбілхайыр хандығының дәуірінде. Қазақ хандығы мен қазақ халқының құрылуы. «Қазақ» этнонимі. Қазақ жүздері және этникалық шекара. Қазақ халқының этникалық құрамы, географиялық қоныстануы және саны.

^ Шаруашылық – мәдени типтері. Дәстүрлі қазақ шаруашылығының құрылымы. Көшпелі шаруашылық. Көшпелілік генезисі және эволюциясы. Көшпелі шаруашылық типологиясы: көшпелі, жартылай көшпелі, отырықшы шаруашылықтар. Көшпелі шаруашылық ұйымы. Жайылымдылық мал шаруашылығының техникасы және әдістері. Малдарға арналған шаруашылық құрылым типтері. Халықтық мал дәрігерлігі. Мал шаруашылығымен байланысты ғұрыптар мен сенімдер. Жер өндеу. Шаруашылықтың түрлі типтеріндегі жер өндеудің маңызды орны. Жер өндеу мінездемесі және жер өндеу. Жерді пайдаланудың формасы мен синтезі. Жер өндеу шаруашылығындағы еңбек ұйымы. Жер өндеу саймандары және жасалған мәдениет құрамы. Жер жырту техникасы. Жыртылатын жерді өндеу және құралдары. Егіс жинау, оны ұнтақтау әдістері, бидайды сақтау әдістері. Бау – бақшалық және көкініс бақшасы. Жер өндеу жұмыстарының халықтық календары. Жер өндеуге байланысты салт – дәстүр, ғұрып және мерекелер.

^ Аңшылық. Аңшылықтың түрі мен әдісі: аңшы құстарымен, қабаған иттермен (тазы), оларды аулау әдістері. Дәстүрлі және өзіндік қызығушылықпен аңшылық. Аңшылықпен байланысты дәстүрлілер, ғұрыптар мен әдеттер. Балық аулау және т.б. этностың өзін - өзі қамтамасыз ету жүйесі. Елді – мекен және тұрғын жер. Елді мекеннің пайда болуының уақыты және есебі. Қоныстанудың дәстүрлі типі. Қоныстанудын қазіргі заманғы типі және оның генетикалық байланысы. Дәстүрлі тұрғын үй: киіз үй, күрке, қос, жолым және т.б. Тұрақты үйлер мен шаруашылық құрылыс типтері. Дәстүрлі және қазіргі үйлердің азды – көпті ұқсастығы. Құрылыс материалы және салу технологиясы. Қоғамдық құрылыстар. Халықтың және қазіргі архитектура. Дәстүрлі интерьер және жиһаз. Үймен байланысты наным – сенім.

Киім және сәндік әшекей. Дәстүрлі және қазіргі киімдер. Киім типінің шығуына географиялық ортаның әсері. Ерлер, әйелдер және балалар киімдерінің негізгі құрамды бөліктері. Күнделікті, және мерекелік, қыстық және жаздық той және қаралы киімдері. Қалалық еуропалық киімдердің пайда болуы. Иноэтникалық ықпал. Бас киімдер. Тері және пималық аяқ – киім. Белдіктер. Әшекейлер. Әшекей бұйымдарының формасы мен әдістері. Амулеттер. Киім мен әшекейлерге байланысты сенімдер мен ғұрыптар.

Тамағы. Тамақтану жүйесі: ет, сүт, өсімдік, аралас. Күнделікті, арнайы, мезгілдік мерекелік, қонақтық, дәстүрлі және ғұрыптық ұлттық тағамдар. Тамақтану уақыты. Тиым салынған тағамдар. Трапеза этикасы. Азық – түлікті өндіру, консервілеу және сақтау әдістері. Ыдыс – аяқ саймандары: металдық, керамикалық, ағаш, тері және т.б. тамақпен байланысты дәстүрлер мен ғұрыптар. Үй – жайлық қолөнер. Қазақтардағы қолөнердің дамуы туралы археологиялық және жазба куәліктері. Ағаш өндеу. Ұсталық қолөнер. Зергерлік өнер. Терілік өнер. Сүйек өндеу. Үй – жайлық қолөнер шаруашылықтың мал шаруашылық типінің жалғасы ретінде. Тері илеу өндірісі. Тоқымашылық. Кілем тоқу. Кесте тігу. Әлеуметтік – нормативтік мәдениет және салт – дәстүр. Той (үйлену) ғұрпы. Балалар ғұрпы. Жерлеу – еске алу ғұрпы. Қазақтардың отбасы – некелік қатынастары. Балаларды тәрбиелеуде этникалық дәстүр жүйесі. Қазақстанның әлеуметтік – нормативті этикеті. Дәстүрлі музыка. Халық мереклері және ойындары. Қазақтардың діни көзқарастары, сенімдері мен білімі. Исламға дейінгі наным – сенім. Тәңірге табыну. Шаманизм және бақсылық. Бабалар аруағына сенім. Қазақтарда исламның таралуы. өмірдегі түрлі халықтық білімдері – календар, аурудың емі, малды емдеу туралы түсінігі.

^ Лекция және семинар сабақтары тақырыптарының тізімі.

Тақырыптар атауы

Кіріспе. Этнос және этнология. Дүние жүзі халықтарының негізгі классификациясы.

Океания және Австралия халықтары

Алдыңғы және Батыс Азия халықтары

Оңтүстік Азия халықтары

Оңтүстік Шығыс Азия халықтары

Шығыс Азия халықтары

Африка халықтары

Америка халықтары

Солтүстік, Орталық, Батыс және Оңтүстік Европа халықтары

Оңтүстік, Батыс, Шығыс славяндар

Шығыс Европаның славян емес халықтары

Прибалтика халықтары

Кавказ халықтары

Орталық (Орта) Азия халықтары

Қазақстан этнографиясы

Негізгі этнологиялық бағыттармен мектептері

Океания халықтары

Орта Азия халықтарының материалдық, рухани, мәдениеті және шаруашылығы

Африка халықтарының діндері

Америка және индустардың мәдениеті

Европа халықтарының рухани мәдениеті

Оқытушының студентпен жүргізетін өздік жұмыстары

Австралияның этникалық дамуы

Батыс Азия мемлекеттерінің діндері

Батыс Азияның материалдық мәдениеті

Батыс Азияның рухани мәдениеті

Батыс Азияның дәстүрлі үй – жайы

Түрік халқының өнері

Иран халқының мәдени қазыналары

Оңтүстік Азияның шаруашылығы

Оңтүстік Азия халықтарының ірі шаруашылығы кәсібі

Оңтүстік Азияның халықтарының үй – жайы

Индияның касталық жүйесі

Оңтүстік Азия халықтарыеың ұлттық киімдері және әшекейі

Оңтүстік – Шығыс Азия халықтарының фольклоры, өлеңі, биі

Оңтүстік Азия халықтарының діни сенімі

Кениядағы хазба дәстүрлер

Солтүстік Африканың және арабтардың отбасының салттары, некесі.

Батыс Африка халықтары

Индустардың өзіндік мәдениеті

Иронездердің әлеуметтік жүйесі

Испанияның дәстүрлі қоныстануы

Студенттің өздік жұмыстары

Европаның берегей киік өсірушілері – Саамдар

Итальяндықтардың дәстүрлі тағамы

Қазақтардың

Қазақтардың ұлттық киімдері және әшекейі

Дүниедегі қазіргі этникалық процестер

Қазақ халқын этнографиялық бағытта зерттеу

Шетелдердің этнографиялық тарихы

Океания менАвстралияның этникалық жағдайы

Оңтүстік Азияның діні

Жапондықтардың дәстүрлі мал шаруашылығы

Қытайдың дәстүрлі діні

Африка халықтарының діні

Ежелгі Мая мәдениеті

Оңтүстік Америка мемлекеттерінің этникалық процестері

Солтүстік Батыс және Солтүстік Европа халықтарындағы неке

Кавказ халықтарының мәдени – тұрмыстың және этникалық процестері

Сібір халықтарының этногенезі

Қазақтың киіз үйі

Қазақ халқының отбасының салт – дәстүрлері

Қытайлардың туыстық жүйесі

Азия көшпенділері

Кореяның материалдық мәдениеті және шаруашылығы

Қазақстандағы ұлт аралық отбасылар

Қазақстандағы тілдік жағдай

Қазақстандағы отбасы жүйесінің этно – мәдени ерекшеліктері

Реферат тақырыптары

Этнологиялық деректер

Ғылыми – іздену жұмыстарының әдістері

Жаңа Луайте аралдары мен фиджи халықтары

Тайван аралдары халықтары

Жаңа Зеландия халықтары

Австралия халықтарының шығу тарихы

Оңтүстік Азия халықтарының этногенезі және этникалық тарихы

Оңтүстік Шығыс Азия халықтарының этникалық тарихы және этногенезі

Цинляньцан мәдениеті және Қытайдағы Жапония

Солтүстік Америка халықтарының этногенезі

Жапонияның рухани мәдениеті

Батыс Африка халықтарының өндіріс және үй кәсібі

Инк мәдениеті

Америкадағы қазіргі этникалық процестер.

Европа халықтарының әлеуметтік тұрмысы және рухани мәдениеті.

Әдебиеттер тізімі

Бромлей Ю.В. Очерки теории этноса. М.,1983.

Итс.Р.Ф. Введение в этнографию. Л.,1991.

Леви – Стросс К. Стуктурная антропология. М.,1983.

Марков.Г.Е. История хозяйства и материальной культуры. М.,1979.

Марков.Г.Е. Очерки историй немецкой науки о народах. М.,1993.

Масанов.Э.А. Этнографическое изучение казахского народа в СССР А.,1966.

Никешенков.А.А. Из историй английской этнографий. Кртика функционализма. М.,1986

Токрев.С.А. История зарубежной этнографий. М.,1983.

Шалекенов.У.К. Әлем халықтарының этнографиясы. А.,1994.

Этнические процессы в современном мире. М.,1982.

Токарев.С.А. история русской этнографии. М.,1966

Этнография/ Под.Ред. Ю.В.Бромлеяи Г.Е.Маркова. М., 1982

Этнография/ Под.Ред. Ю.В.Бромлеяи Г.Е.Маркова. М., 1994

Атлас народов мира. М., 1964.

Брук.С.А. Население мира. М.,1981.

Народы мира. Историко – этнографической справочник. М., 1988

Население мира. М., 1992.

Этнология; Учебник для ВУЗ-ов М., Наука,1994г

Этнология под. Ред. Е.В.Мискавой, Н.Л.Мехедова, В.В.Пименова. М., изд. Култура.2005

А.П.Садохин. Этнология. М.,2001.

Типтік оқу бағдарламасын дайындаған авторлар: доцент Төлеубаева Күлжазира Мейрамқызы және доцент Дайрабаева Айжан Ерғалиқызы Абай атындағы Қазақ Ұлттық педагогикалық университетінің Арнайы тарихи пәндер және оқыту технологиясы кафедрасы.

Қостанай мемлекеттік педагогикалық институты

Тарих және өнер факультеті

Қазақстан тарихы кафедрасы

Этнология

пәні бойынша

050114 «Тарих»

мамандығына арналған үздіксіз

^ ҚОЛДАНЫСТАҒЫ ОҚУ БАҒДАРЛАМАСЫ

2009-2010 оқу жылы

Оқыту түрлері

күндізгі, тарих

сырттай (тарих)

сырттай (тарих)

сырттай құқық және экономика негіздері

Семестр

2

1

2

7

кредит саны

2

2

2

2

Барлығы

90

90

90

90

аудиториялық сағаттар

45

18

30

30

Лекция

15

12

15

15

семинар (практикалық)

15

6

15

15

оқытушының басшылығымен өтетін студенттердің өз бетімен істейтін жұмыстары

15

студенттердің өз бетімен істейтін жұмыстары

45

78

60

60

емтихан (семестр)

2

2

4

8

Қостанай, 2010.Кіріспе

Этнология – негізгі зерттеу объектісі әлем халықтары туралы тарихи пән. Оның ерекшелігі – этнологияны гуматитарлық және жаратылыстық ғылымдарға бірдей жатқызуға болады, себебі этнос тек қана әлеуметтік емес, сонымен бірге биологиялық феномен.

Курстың мақсаты - этносты, адамдардың еркі бойынша емес, табиғи-тарихи процес негізінде пайда болған әлеуметтік топтың ерекше түрі ретінде көрсету.

Пәнді оқыту барысында келесі мәселелер шешіледі:

Этнологияның әдістері мен ұғымдық аппараты зерртеледі;

Әлемнің этникалық көрінісі, этностардың географикалық, антропологиялық, тілдік және шаруашылық-мәдени топтасуы зерттеледі;

Әлем халықтарының шығу тегі, этникалық тарихының негізгі кезеңдері зерттеледі;

Дәстүрлі мәдениеттің негізгі сипаттамаларын, әлемдегі этномәдени, этнодіни процестердің негізгі заңдылықтарын зерттеу.

Тарихи ғылымдардың жалпы жүйесінде этнологияға, оның жалпығылымдық ролін шектемей, жеке дербес дүниетанымдық (әдіснамалық) мағна беру керек.

Этностарды бүкіл жиынтығында зерттеп, этникалық және әлеуметтік тарихтың байланысына назар аударып, мәдениеттің бүкіл салаларындағы өзгерістерді көрсетіп, этнология жеке елдер мен халықтарды тарихи, археологиялық, экономикалық-географиялық тұрғыдан зерртеу барысына ұлттық-мәдени өзгешіліктерді сипаттауға маңызды мәлімет береді. Бұл жағдайда басқа ғылым өкілдері этнологиялық материалдарды тарихи, экономикалық-географиялық немесе басқа ой-желістерін ашуға көмектесетін қосымша мәлімет ретінде пайдаланады. Сонымен, этнология өзінің дәстүрлі мағынасында көмекші тарихи пән ретінде болып шығады. Ақырында, этнологияға әртүрлі континенттердегі болып жатқан кәзіргі саяси процестердің ең қалың ортасына, әсіресе өзінің коллизиялары мен салдарынан аса шиеленіскен ұлтаралық қатынастар мәселелеріне қатысу тән. Кәзіргі саяси процестердін этнодіни негізінде жандандырылу жағдайында объективті этникалық тарихты, мәдени интеграция мен ассимиляцияның заңдылықтарын, этникалық территориялардың мемлекеттік шекараларға сәйкестігін білудің практикалық маңыздылығы сөссіз.

Сонымен, этнология оның жалпығылыми және әлеуметтік мағнасы тұрғыдан келесі түрлерде қарастырылады::

адамзат және жеке (ең алдымен өз жазуы жоқ) халықтар тарихының маңызды әдіснамалық мәселелерін жеке мәселелерін шеше алатын дүниетанымдық ғылым ретінде;

адам және қоғам жөнінде басқа ғылымдарға ерекше этникалық мәлімет беретін көмекші пән ретінде;

саяси маңызды білім саласы.

Этнологияны оқытудың алдында келесі жалпыгуманитарлық пәндер оқытылады: Қазақстан тарихы, Философия, Мәдениеттану. Осы пәнмен келесі жаратылыстық пәндер: Экология, Кәзіргі жаратылыстану концепциялары және профилдік пәндер: Алғашқы қоғам тарихы, Археология тікелей байланысты.

^ Күндізгі оқу бөліміндегі лекция сабақтарының календарлы-тақырыптық жоспары.

Барлығы:

лекция

семинар

Оқытушының басшылығымен өтетін студенттердің өз бетімен істейтін жұмыстары

Студенттердің өз бетімен істейтін жұмыстары

1.Кіріспе

1 сағат

1 сағат

1 сағат

4 ағат

2.Этнология теориясының негізі және бағыттары

2

2

2

4

3. Әлем халықтарының негігі классификациясы

1 сағат

1 сағат

1 сағат

4сағат

4. Австралия және Мұхит аралдары халықтары

1сағат

1 сағат

1 сағат

4сағат

5.Азия халықтары

2cағат

2

2

4

6.Африка халықтары

1 сағат

1 сағат

1 сағат

4сағат

7.Америка халықтары

1 сағат

1 сағат

1 сағат

4сағат

8.Еуропа халықтары

2 сағат

2 сағат

2 сағат

4сағат

9.Қазақтың этникалық тарихы

1 сағат

1 сағат

1 сағат

4сағат

10.Қазақ этнологиясы

2 сағат

2 сағат

2 сағат

5сағат

11.Этностар арасындағы қарым-қатынастар

1 сағат

1 сағат

1 сағат

4сағат

Барлығы:

15 сағат.

15 сағат.

15 сағат.

45 сағат.

Cырттай оқу бөлімі «тарих» және «құқық және экономика негізері» мамандықтарындағы лекция сабақтарының календарлы-тақырыптық жоспары.

Барлығы:

лекция

семинар

студенттердің өз бетімен істейтін жұмыстары

1.Кіріспе

1 сағат

1 сағат

2.Этнология теориясының негізі және бағыттары

2 сағат

2 сағат

6 сағат

3. Әлем халықтарының негігі классификациясы

1 сағат

1 сағат

6 сағат

4. Австралия және Мұхит аралдары халықтары

1сағат

1 сағат

6 сағат

5.Азия халықтары

2 сағат

2 сағат

6 сағат

6.Африка халықтары

1 сағат

1 сағат

6 сағат

7.Америка халықтары

1 сағат

1 сағат

6 сағат

8.Еуропа халықтары

2 сағат

2 сағат

6 сағат

9.Қазақтың этникалық тарихы

1 сағат

1 сағат

www.ronl.ru

Реферат - Қазақстан Республикасының Президенті Н.Ә. Назарбаевтың Қазақстан халқына Жолдауы. 28. 01. 2011ж

Қазақстан Республикасының Президенті Н.Ә.Назарбаевтың Қазақстан халқына Жолдауы. 28.01.2011ж. Послание Президента Республики Казахстан Н.А. Назарбаева народу Казахстана. 28.01.2011 г. БОЛАШАҚТЫҢ ІРГЕСІН БІРГЕ ҚАЛАЙМЫЗ! ПОСТРОИМ БУДУЩЕЕ ВМЕСТЕ!

 

Қадірлі отандастар!

Құрметті депутаттар мен Үкімет мүшелері!

Ханымдар мен мырзалар!

Биыл – біз үшін ерекше қастерлі жыл.

Біз ел тәуелсіздігінің 20 жылдығына қадам бастық.

Бодан жұртты бүгінгідей бостан күнге жеткізген бұл жолда біз биік белестерді бағындырдық.

Естеріңізде болар, 1997 жылғы халыққа алғашқы Жолдауымда мен былай деген едім:

«2030 жылы біздің ұрпақтарымыз бұдан былай әлемдік оқиғалардың қалтарысында қалып қоймайтын елде өмір сүретін болады».

Осы сөздерге кезінде күмән келтіргендер аз болған жоқ.

Дегенмен, діттеген бұл межеге біз 33 жылда емес, бір мүшел жаста ғана жеттік!

Күні кеше Астанада 56 елдің басшылары мен халықаралық ұйым өкілдерінің басын қосқан Саммит – соның айшықты айғағы.

Жұлдызымызды жарқырата түскен бұл мерейлі белестен бұрын да біз біршама биіктерді бағындырдық.

Біз талайлы заманда тарыдай шашылып кеткен қандастарын атамекенге жинаған әлемдегі үш елдің бірі болдық.

Осы жылдары шет елдерден 800 мыңнан астам отандасымыз келіп, халық саны бір жарым миллионға артты.

Біз Сарыарқаның сайын даласына сәулеті мен дәулеті келіскен Астана салдық.

Есілдің жағасына серпінді дамуымыздың символы болған еңселі Елорда қондырдық.

Халқы тату-тәтті, саясаты сарабдал елдің ғана қазынасы қыруар, болашағы баянды болады.

Қазақстанның халықаралық резерві бүгінде 60 миллиард долларға жуық қаржыны құрайды.

Ырыс – ынтымаққа жолығады, дәулет – бірлікпен толығады.

Тәуелсіздік жылдарында ел экономикасына 120 миллиард доллардан астам шетелдік инвестиция тартылды.

Сонымен қатар біз әлемнің 126 еліне 200-ден астам өнім түрін шығарамыз.

Бүгінде ұлттық дәулетіміздің үштен бір бөлігі шағын және орта бизнестен құралады.

Ауыл шаруашылығы саласы да дамып келеді.

Жалпы ішкі өнім өсімі 2010 жылы 7 пайыз, өнеркәсіп өндірісі – 10 пайыз, өңдеу өнеркәсібі 19 пайыз мөлшерді құрады.

Орташа айлық жалақы 2007 жылғы 53 мыңнан 2010 жылы 80 мың теңгеге дейін артты.

Ұлттық әл-ауқат деңгейі жөнінен әлем мемлекеттерінің рейтингінде Қазақстан өткен жылы 26 сатыға ілгерілеп, 110 ел арасынан 50-ші орынға көтерілді.

Біздегі орташа айлық жалақы 5 жарым  есеге, зейнетақының орташа көлемі 4 есеге көбейді.

Біз дүниені дүрбелеңге салған дағдарыстан демікпей шығып, дамудың даңғыл жолына батыл бет бұрдық.

Алдымызға ұланғайыр мақсаттар қойдық және оларға қысқа мерзімде қол жеткіздік.

Тәуелсіздік жылдарында 500-ге жуық жаңа денсаулық сақтау нысандары салынды.

Медицина мекемелерінің материалдық-техникалық базасы айтарлықтай жақсарды.

Еліміз білім беру ісін дамытуда 129 елдің арасында көш бастаушылар қатарында келеді.

Өткен онжылдықта білімге бөлінетін қаражат 10 есеге көбейді.

Осы жылдары 750 жаңа мектеп салынды.

Сонымен қатар, 5 302 мектепке дейінгі мекемелер, 1 117 балабақша мен 4 185 орталық ашылды.

Астанада ғылым мен білім индустриясының жаңа ғасырдағы орталығы болатын университет ашылды.

Біз осылайша аз жылда алапасы артқан айдынды елге, қуатты ұлтқа айналдық.

Осының бәрі жұртымызды жаһандық ауқымда ойлауға баулу мақсатында жасалуда.

 

^ 1. Ускоренная экономическая модернизация –

продолжение Программы форсированной инновационной индустриализации

Уважаемые казахстанцы!

 

Мы вступаем в двадцатый год Независимости.

В декабре 1991 года, выбрав своими стратегическими целями устойчивость и успех, мы пошли вперед, создавая новые программы развития для каждого нового этапа.

Мы ставили амбициозные цели и достигали их.

Приведу лишь один интегрированный показатель прогресса страны.

В 1994 году ВВП на душу населения составлял чуть более семисот долларов.

К 1 января 2011 года он вырос более чем в 12 раз и превысил 9 тысяч долларов США.

Мы рассчитывали достичь такого уровня только к 2015 году.

Мировой опыт показывает, что в первые 20 лет независимости ни одна страна не достигала такого результата.

Например, ВВП на душу населения Южной Кореи за первое двадцатилетие суверенного развития вырос в 3 раза, Малайзии - в 2 раза, Сингапура - в 4 раза, Венгрии - в 5 раз, Польши - в 4 раза.

В Послании народу в январе 2010 года я обнародовал Программу индустриально-инновационного развития.

Уже есть конкретные результаты первого года её реализации.

Мы ввели в эксплуатацию 152 предприятия, обеспечили постоянной работой около 24-х тысяч казахстанцев.

Всего по стране создано порядка восьмиста различных производств.

Мы начали процесс активного восстановления и развития химической и легкой промышленности, совершили рывок в переработке сельхозпродукции.

До 2014 года планируется реализовать 294 инвестиционных проекта на сумму 8,1 триллиона тенге.

Будет создано 161 тысяча постоянных рабочих мест и 207 тысяч - на период строительства.

Главный итог первого года первой индустриальной пятилетки – это начало серьезных структурных изменений в экономическом росте за счет реального сектора экономики.

Ещё раз напомню о целях Стратегического плана на ближайшее десятилетие.

К 2020 году мы должны достигнуть следующих показателей.

Рост ВВП - не менее 30-ти процентов.

Рост в перерабатывающих отраслях будет превышать или достигнет уровня добывающих отраслей.

Активы Национального фонда составят не менее 30-ти процентов ВВП.

Отечественные и иностранные инвестиции в несырьевые сектора экономики увеличатся не менее чем на 30 процентов.

Доля малого и среднего бизнеса в ВВП составит 40 процентов.

Численность населения приблизится к 18-ти миллионам человек.

Доля квалифицированных специалистов составит 40 процентов.

Уровень безработицы снизится до 5-ти процентов.

Производительность труда в сельском хозяйстве увеличится к 2014 году в 2 раза, к 2020 году - в 4 раза.

В аграрном секторе будет реализован беспрецедентный проект по развитию мясного животноводства.

Уже в 2016 году экспорт мяса составит 60 тысяч тонн, что равноценно экспорту 4-х миллионов тонн зерна.

Государство выделит на эти цели 130 миллиардов тенге кредитных ресурсов.

Это позволит создать свыше 20-ти тысяч рабочих мест на селе, предоставит источник доходов для более ста тысяч сельчан.

Это позволит увеличить поголовье племенного и породного скота всех видов.

Всё это будет стимулировать рост производства в смежных отраслях – сельскохозяйственном машиностроении, химической и пищевой промышленности, кормопроизводстве, ремонте технике.

Правительство, Акимы всех регионов должны заняться этой важнейшей частью сельской индустриализации.

Конкурентоспособность нашей экономики должна основываться на эффективных технологиях, обеспечивающих снижение энергозатрат.

В целях развития несырьевых секторов поручаю Правительству разработать и утвердить Комплексный план энергоэффективности.

Индустриализация формирует новую парадигму региональной политики.

Правительству совместно с акимами надо разработать и утвердить Программу по развитию регионов.

Всё это - наши просчитанные планы.

Мы ещё в начале пути.

Если мы хотим жить лучше и богаче, мы обязаны выполнить эту работу.

Я сторонник принципа: сильный бизнес - сильное государство.

Впервые мы приняли Закон «О государственном контроле и надзоре».

Установлены единые для всех государственных органов принципы и порядок проведения контроля.

Это сделано для того, чтобы ещё больше снизить административное давление на бизнес.

В рамках реформы правоохранительной системы уже принято 16 законов.

Введены правовые механизмы защиты собственности, проведена гуманизация уголовного законодательства по преступлениям, не представляющим большой общественной опасности, расширена сфера применения наказаний, не связанных с лишением свободы, а также мер пресечения, альтернативных аресту.

Благодаря этому только в текущем году около двух тысяч осужденных за преступления небольшой и средней тяжести будут освобождены из мест лишения свободы.

На 15 процентов сокращена численность аппарата органов правопорядка.

Оптимизирована их структура.

Несвойственные правоохранительным органам функции переданы в частный сектор.

Значительные изменения происходят в судебной системе.

Ведётся бескомпромиссная борьба с коррупцией.

В настоящее время по оценкам международных экспертов антикоррупционное законодательство Казахстана признано одним из самых эффективных.

Всего за 2 последних года к уголовной ответственности привлечено более 40-ка руководителей республиканского уровня, более 250 должностных лиц областного и городского масштаба, в том числе 39 акимов и их заместителей.

Заведены уголовные дела и привлечены к ответственности министры охраны окружающей среды и здравоохранения, председатель агентства по статистике, вице-министры МЧС и обороны, председатель правления компании «Казахстан Темiр жолы», президенты компаний «КазМунайГаз», «Казатомпром».

За три года наша страна сразу на 45 пунктов улучшила показатель в мировом антикоррупционном рейтинге.

По этому индексу мы на лучших позициях во всём СНГ.

Эта работа будет продолжена бескомпромиссно.

В докладе Всемирного банка в 2010 году Казахстан признан лидером по проведению реформ в интересах бизнеса.

В мировом рейтинге стран с наиболее благоприятным бизнес-климатом Казахстан занимает 59-е место среди 183-х стран мира.

В целом сведены к минимуму факты необоснованного вмешательства государственных органов в деятельность хозяйствующих субъектов.

В прошлом году стартовал Таможенный союз Казахстана, России и Беларуси.

Только по итогам 10 месяцев 2010 года объёмы торговли с Россией и Беларусью выросли на 38%.

Экспорт казахстанской продукции в страны Таможенного союза увеличился на 52,4%. При этом прирост таможенных пошлин в бюджет составил 25 %.

Всё это объективно показывает, что Таможенный союз - это очень прагматичный и конкретный проект, который решает  экономические задачи наших стран.

Мы максимально продвинулись в создании Единого экономического пространства.

Он обеспечит огромный рынок сбыта для казахстанских производителей.

Это стимул для нашего бизнеса к производству конкурентоспособных товаров и услуг.

 ^ 2. Социальная модернизация - новая социальная политика

Мы чётко определили наши планы по индустриализации и технологическому развитию экономики.

Главная цель наших программ - укрепить благосостояние народа.

Поэтому особое внимание в нынешнем Послании я уделяю вопросам социальной модернизации.

Я утвердил три важнейшие государственные программы: развития образования, здравоохранения и языков.

Поручаю Правительству вместе с акимами до 1 мая этого года разработать и принять принципиально новые программы:

новой стратегии занятости;

модернизации ЖКХ;

обеспечения населения качественной питьевой водой.

Эти программы направлены на решение каждодневных проблем миллионов простых людей страны.

Они улучшат качество жизни казахстанцев.

Остановлюсь подробнее на главных аспектах новой социальной политики.

2.1. Образование

Мы должны продолжить модернизацию образования.

Сегодня полностью завершена компьютеризация школ.

Они оснащаются мультимедийными кабинетами, интерактивным оборудованием.

Внедряется модель 12-летнего среднего образования.

Личным кредо каждого казахстанца должно стать «образование в течение жизни».

Мы намерены полностью обновить содержание профессионального и технического образования.

Сегодня в развитых странах на 1 миллион населения приходится от 1 до 6 вузов.

В Казахстане всего вузов - 149.

200 научных советов штампуют кандидатов и докторов наук.

В науку идёт 1 из 60 кандидатов наук и 1 из 37 докторов наук.

С этого года прекращается работа этих советов.

Теперь будет вестись подготовка магистров и докторов PhD.

Мы обязаны обеспечить новый уровень развития университетского образования и науки.

Сегодня на базе нового «Назарбаев-университета» формируется инновационная модель высшего учебного заведения, ориентирующаяся на запросы рынка.

Она призвана стать образцом для всех казахстанских ВУЗов.

20 интеллектуальных школ, открывающихся по моему поручению по всей стране, станут основной базой подготовки одарённых детей для лучших вузов.

Поручаю Правительству:

выработать механизм перехода вузов к инновационной деятельности;

внедрить новые финансово-экономические инструменты поддержки образования для повышения качества и расширения доступности образования;

для уровней технического и высшего образования разработать накопительную систему по аналогии с той, которую сейчас реализует Жилстройсбербанк в ипотечном строительстве.

У казахстанцев должны появиться новые возможности накапливать средства на обучение детей с получением процентных бонусов от государства.

создать Национальный совет по подготовке профессионально-технических кадров с участием представителей бизнес-ассоциаций и работодателей.

Вся работа в системе образования должна быть направлена на достижение следующих результатов.

Доля детей, охваченных дошкольным воспитанием и обучением, к 2015 году составит 74 процента, к 2020 году – 100 процентов.

В результате реализации программы «Балапан», принятой по моему поручению, только в 2010 году построено 35 детских садов, создано 1534 мини-центра, 137 частных детских садов.

За счёт возврата ранее приватизированных дошкольных учреждений открыто 172 детских сада.

Охват детей дошкольными организациями вырос с 30-ти до 55 процентов.

К 2020 году мы осуществим полный переход на 12-летнюю модель обучения.

Для этого к 2015 году мы построим не менее двухсот школ за счёт средств республиканского бюджета и столько же - за счёт местных бюджетов.

К 2015 году 50 процентов организаций образования будут использовать электронное обучение, а к 2020 году их численность возрастёт до 90 процентов.

К 2020 году доля ВУЗов, прошедших независимую национальную аккредитацию по международным стандартам, составит 30 процентов.

До 5-ти процентов увеличится доля вузов, осуществляющих инновационную деятельность и внедряющих результаты научных исследований в производство.

Не менее 2-х высших учебных заведений будут отмечены в рейтинге лучших мировых университетов.

Качественное образование должно стать основой индустриализации и инновационного развития Казахстана.

2.2. Здравоохранение

Все эти годы мы делали всё необходимое для улучшения здоровья казахстанцев.

Финансирование здравоохранения увеличилось с 1,9 процента ВВП в 2002 до 3,2 процента - в 2010 году.

Сегодня впервые по всей стране проводятся операции по самым сложным медицинским направлениям.

Созданы 150 телемедицинских центров, связанных с ведущими зарубежными клиниками.

Двадцать лет назад мы об этом только мечтали.

Как  результат проведенной работы, можно отметить увеличение рождаемости на 25 процентов, снижение смертности – на 11 процентов, естественный прирост населения увеличился в 1,7 раза.

К 2013 году будет завершено внедрение Единой национальной системы здравоохранения.

Мы должны серьёзно взяться за профилактику и повысить качество первичной медико-санитарной помощи.

По международным оценкам, около 5-ти процентов населения с основными видами заболеваний используют порядка 70-ти процентов всех услуг здравоохранения.

При грамотно организованной профилактической работе болезни можно предотвращать на ранней стадии.

Поэтому в Казахстане необходимо внедрить комплекс национальных программ наблюдения за состоянием здоровья целевых групп населения.

В первую очередь, это дети, подростки, женщины репродуктивного возраста.

Особый акцент необходимо сделать на расширении доступности медицинской помощи для сельских жителей.

В прошлом году стартовал новый социальный проект - 2 специализированных лечебно-диагностических поезда «Денсаулык».

Они провели осмотр и лечение десятков тысяч человек в самых отдалённых уголках нашей страны.

Транспортная медицина для Казахстана очень актуальна, и мы будем её развивать.

В этом году будет запущен ещё один поезд.

Необходимо довести количество мобильных медицинских комплексов - автоклиник до 50-ти единиц.

Их производство должно осуществляться в Казахстане.

Поручаю Правительству до 2015 года обеспечить создание не менее 16-ти вертолётов для нужд санитарной авиации.

Поручаю также ускоренно проработать вопросы создания трассовых медико-спасательных пунктов.

Их надо расположить на аварийно опасных участках дорог республиканского значения.

Служба чрезвычайной медицинской помощи должна быть оснащена многопрофильными мобильными и аэромобильными госпиталями.

Уверен, что эти меры спасут тысячи жизней наших граждан.

Пристальное внимание необходимо уделить снижению уровня заболеваемости и смертности туберкулезом и ВИЧ в уголовно-исполнительной системе.

В результате выполнения этих задач к 2015 году ожидаемая продолжительность жизни казахстанцев увеличится до 70-ти лет, а к 2020 - до 72-х лет и более.

Необходимо вести пропаганду здорового образа жизни, использовать созданную повсеместно спортивную базу.

К 2015 году будет построено 350 врачебных амбулаторий, фельдшерско-акушерских пунктов и поликлиник.

2.3. Развитие языков

Мир и согласие в многоязычном и многоконфессиональном обществе - это наша с вами заслуга, уважаемые казахстанцы.

Отрадно отметить, что казахстанцы с уважением и достоинством стали изучать государственный казахский язык,давший название родной земле, на которой мы живем и ведем к благополучию нашу страну.

Сейчас доля взрослого населения, свободно владеющего государственным языком, составляет подавляющее большинство.

И это огромное достижение Независимости.

Наша задача состоит в том, чтобы к 2017 году число казахстанцев, овладевших государственным языком, достигло не менее 80-ти процентов.

А к 2020 году - не менее 95-ти процентов.

Через десять лет 100 процентов выпускников школ будут владеть государственным языком.

И мы всё для этого делаем.

Мы также будем развивать русский язык и языки других казахстанских этносов.

Я всегда говорил, что для современного казахстанца владение тремя языками - это обязательное условие собственного благополучия.

Поэтому считаю, что к 2020 году доля населения, владеющего английским языком, должна составлять не менее 20-ти процентов.

2.4. Новая стратегия занятости

За два года в рамках антикризисной «Дорожной карты» мы обеспечили занятость населения, сократили безработицу и улучшили инфраструктуру в наших городах и селах.

Эти программы получили широкую поддержку и благодарность казахстанцев.

Сегодня необходимо повысить эффективность рынка труда, поскольку новая экономика требует новой генерации квалифицированных кадров.

Самозанятое население - это огромный кадровый резерв нашей экономики.

Новые предприятия мы строим для того, чтобы там работали казахстанцы.

Они должны готовиться к этому. Учиться новым профессиям.

Поручаю Правительству совместно с акимами областей, городов Астаны и Алматы до 1 мая 2011 года разработать принципиально новую программу по обеспечению занятости населения.

Правительство совместно с бизнес-сообществом должно предоставить бесплатное профессиональное обучение тем, кто хочет работать на индустриальных объектах.

Надо обеспечить возможность участия каждого казахстанца в масштабной индустриализации страны.

В своё время я ставил задачу, чтобы антикризисная «Дорожная карта» дошла до каждой казахстанской семьи.

И это было успешно сделано.

Используя этот опыт, сейчас необходимо построить работу так, чтобы индустриализация стала по настоящему всенародной, делом каждого казахстанца!

Для тех граждан, которые связывают жизнь с селом, Правительство совместно с местными органами власти должно проработать комплекс мер по развитию сельского предпринимательства.

В прошлом году завершена программа развития сельских территорий.

Сейчас эта работа будет продолжена в рамках Прогнозной схемы территориально-пространственного развития страны до 2020 года.

В населенных пунктах с высоким потенциалом развития будем развивать сельскую инфраструктуру, расширять доступ к поливной воде, программам микрокредитования и натурным грантам, организовывать обучение навыкам предпринимательства.

Сегодня уже существует правовая основа деятельности микрокредитных организаций.

Сегодня их на рынке почти тысяча двести и они уже выдали населению свыше 110 тысяч кредитов на сумму более 16 миллиардов тенге.

Однако, в основном, они идут на потребительские цели с достаточно высокой ставкой.

Нужно менять ситуацию и акценты в сторону занятости, а не потребления.

Поэтому поручаю Правительству совместно с финансовыми регуляторами срочно разработать соответствующие законопроект и комплекс мер.

В текущем году дополнительно предусмотреть три миллиарда тенге.

В 2012-2015 годах увеличить это финансирование до 10-15 миллиардов тенге ежегодно.

Все сто процентов выданных микрокредитов по государственной линии должны идти только на организацию собственного дела.

Реализация программы развития животноводства, о которой было сказано выше, даст работу десяткам тысяч сельчан.

Поэтому требуется большая разъяснительная работа всех уровней исполнительной власти и партии «Hyp Отан».

Поручаю Правительству перейти со следующего года к мотивационным денежным выплатам.

Главный вопрос - преодолеть иждивенчество.

Безработный будет получать грант на приобретение профессии, а не за то, что он безработный.

Проблемы бедности надо решать, а не смягчать за счет государственных пособий.

Государство будет помогать только объективно нетрудоспособным и малообеспеченным.

2.5. Модернизация ЖКХ

Лучший показатель качества жизни граждан - уровень комфорта жилья.

За последние 10 лет жилищный фонд увеличился на 30 миллионов квадратных метров.

Это означает, что более одного миллиона граждан живут теперь в новых квартирах.

Это важный результат нашей жилищной политики.

На протяжении многих лет коммунальный сектор финансировался по остаточному принципу.

В результате к 2008 году 72 процента коммуникаций требовали ремонта или замены.

В рамках «Дорожной карты» в 2009 и 2010 годах мы провели большую работу по ремонту объектов ЖКХ.

Эту работу нужно продолжить.

Необходимо провести масштабную модернизацию систем водо-, тепло-, электро- и газоснабжения, а также обеспечить создание оптимальной модели жилищных отношений.

Доля объектов, требующих капитального ремонта, должна снизиться с 32-х до 22-х процентов к 2015 году.

Протяжённость модернизированных сетей к 2015 году будет составлять в целом по стране свыше 31 тысячи километров.

Государство с привлечением международных финансовых институтов и наших банков предложит частным инвесторам, предприятиям и гражданам специальные инструменты совместного финансирования ремонта и реконструкции жилья и коммунальных объектов.

Реализация программы модернизации ЖКХ позволит создать до 10 тысяч новых рабочих мест ежегодно.

В целом в ее реализации примут участие 1,5 миллиона человек – жители многоквартирных жилых домов.

Поручаю Правительству разработать механизм стимулирования накопления и софинансирования ремонта и восстановления общего имущества.

Только так мы сможем улучшить жилищные условия и повысить ответственность граждан за сохранность своего имущества.

2.6. Качественная питьевая вода

Вопросы обеспечения казахстанцев качественной питьевой водой – важнейшая задача улучшения здоровья народа, поэтому это будет нашим приоритетом.

Работа по обеспечению качественной питьевой водой была начата 8 лет назад, и есть положительные результаты.

Доступ к централизованному водоснабжению в сельских населенных пунктах вырос до 41 процента, в городах - до 72-х процентов.

Количество людей, пользующихся привозной водой, уменьшилось в 4 раза.

В то же время ещё немало сёл нуждаются в улучшении систем водоснабжения.

Изношенность сетей водоснабжения в городах составляет 60 процентов.

В среднем по республике уровень доступа к питьевой воде должен составить к 2020 году 98 процентов, а качество воды должно отвечать всем установленным санитарным нормам.

Поручаю Правительству выработать эффективные стимулы для максимального вовлечения частного капитала в водохозяйственный сектор.

Надо широко использовать потенциал подземных вод, применить системный подход при строительстве новых объектов водоснабжения.

В 2020 году доступ к центральному водоснабжению в городах должен составить 100 процентов.

А в сельской местности - вырасти вдвое, до 80-ти процентов.

2.7. Повышение доходов - новое качество жизни

Уважаемые казахстанцы!

В текущем году мы повышаем размеры пенсий, стипендий, заработной платы работников бюджетной сферы на 30 процентов.

Два года подряд мы их увеличивали на 25 процентов.

Как и планировалось в Народной платформе партии «Hyp Отан», к 2012 году средние размеры пенсий, зарплаты в бюджетных организациях и стипендий возрастут в 2 раза по сравнению с 2008 годом.

Мы это обещали, и мы это сделали.

По моему поручению, в трехлетнем бюджете предусмотрено финансовое обеспечение как индустриально-инновационных, так и социальных программ, о которых я вам доложил.

Теперь всё зависит от того, как Правительство и местные органы власти исполнят эти задачи, как будет организована эта работа.

Это минимум того, что нужно сделать в ближайшее десятилетие.

Мы должны стремиться к тому, чтобы перевыполнить эти планы.

В этом состоит главная социальная цель десятилетия.

 

^ Дорогие казахстанцы!

Моим Указом 2011 год объявлен Годом 20-летия Независимости.

Создана Государственная комиссия, утверждён Общенациональный план мероприятий.

Это общенародное дело.

Поручаю Правительству объединить усилия инвесторов, бизнес-сообщества, казахстанцев для его реализации.

«20 ЛЕТ МИРА И СОЗИДАНИЯ» - таков девиз нашего юбилея.

За годы Независимости сформированы базовые ценности казахстанского пути  - СВОБОДА, ЕДИНСТВО, СТАБИЛЬНОСТЬ, ПРОЦВЕТАНИЕ.

 

^ Дорогие казахстанцы!

Уважаемые депутаты!

Для меня и для всех нас сложилась непростая политическая коллизия в связи с общенародной инициативой о проведении референдума по продлению полномочий Президента до 2020 года.

Я искренне благодарен всем казахстанцам, поставившим свои подписи в поддержку референдума, а также инициаторам акции.

На волне народного волеизъявления к середине января в ЦИК представлено более пяти миллионов подписей.

За считанные дни инициатива о референдуме фактически превратилась во всенародное движение.

В ходе этой акции партией «Нур Отан» создана общественная коалиция демократических сил «Казахстан - 2020».

Народная инициатива показала неугасающую гражданскую активность казахстанцев.

Она активизировала политическую, интеллектуальную жизнь страны.

Это свидетельствует о наличии большого потенциала развития и прогресса.

Вы хорошо знаете все обстоятельства по этому вопросу.

Я своим Указом отклонил предложение Парламента о проведении референдума, так как собирался принять участие в выборах Президента в 2012 году.

Парламент, используя свои конституционные полномочия, принял Закон о внесении изменений в Конституцию.

Я направил закон в Конституционный Совет, который должен определить его конституционность.

Только после этого будет принято решение.

Оно должно соответствовать Конституции и нашим законам и учитывать долгосрочные интересы нашего народа.

При любом раскладе воля народа – превыше всего.

При этом я заявляю, что во внешней политике мы обеспечим стабильность наших обязательств по всему миру инвесторам, бизнес-сообществу.

Наша политика будет соответствовать надеждам и ожиданиям всех наших партнеров.

Казахстан останется приверженным быстрому эффективному развитию Таможенного Союза России, Казахстана и Беларуси.

Мы будем развивать сотрудничество со странами СНГ.

Мы предлагаем нашим европейским партнерам совместно разработать и принять в многостороннем или двустороннем формате Энергетическую хартию «Казахстан - ЕС: 2020».

Это обеспечит гарантии стабильности поставок энергоресурсов на европейские рынки, развитие трубопроводных систем.

Мы инициируем проведение в этом году в Алматы специальной донорской конференции по Афганистану.

Ранее я предлагал идею заключения Пакта стабильности на Каспии.

Этот международный документ может заложить прочный фундамент стабильности во всем обширном регионе Центральной Азии и Кавказа.

Казахстан продолжит работу, начатую по урегулированию конфликтов в рамках председательства в ОБСЕ.

Мы остаёмся лидерами в сфере глобальной ядерной безопасности.

Казахстан предлагает принять ООН Всеобщую декларацию безъядерного мира.

Считаю также важным разработать и принять Межгосударственную программу помощи Кыргызстану.

В нынешнем году Казахстан возглавит Организацию исламская конференция.

Мы выдвинули инициативы по укреплению диалога Запада и Исламского мира.

Председательство в ОИК должно усилить азиатский вектор внешней политики Казахстана.

В июле нынешнего года в Астане состоится юбилейный саммит Шанхайской организации сотрудничества.

ШОС создана при нашем активном участии, и мы должны сделать всё необходимое, чтобы она укреплялась.

Всё это станет важным вкладом Казахстана в укрепление региональной и глобальной стабильности.

 

Қадірлі қауым!

Қымбатты қазақстандықтар!

Таяуда Елбасы өкілеттігін ұзарту үшін бүкілхалықтық референдум өткізу туралы бастама көтерілгенін баршаңыз білесіздер.

Бастамаға үкіметтік емес ұйымдар мен жекелеген азаматтар, зиялы қауым өкілдері мен Парламент депутаттары қолдау білдіруде.

Мен елдің бұл ыстық ықыласын тәуелсіздікті нығайту, мемлекетті орнықтыру ісіне берген бағасы деп білемін.

Отанды қалтқысыз сүю – оның суығына шыдап, ыстығына күюді талап етеді.

Менің ғұмырым ел тағдырымен еншілес.

Маған сыраттың көпіріндей қылпылдаған кезеңде тәуелсіздік алып, мемлекет құру ісі сеніп тапсырылды.

Сондықтан, мен сенімге серт беріп, бар жауапкершілікті мойныма алдым.

Күрмеуі қиын түрлі тағдырлы шешімдерді жүрегімнен өткізіп қабылдадым.

Мен 20 жылдан бері бар күш-жігерім мен білік тәжірибемді аямай, халқыма қалтқысыз қызмет етіп келемін.

Осы жылдары мәртебемізді көтеріп, мерейімізді асырған барша жетістіктеріміз – біздің ортақ табысымыз.

Сондықтан, бастамашы азаматтар мен тілекші болған барша қазақстандықтарға ризашылық білдіремін!

Мен үшін қашанда мемлекет мүддесі мен ел игілігі жолында қызмет атқарудан артық бақыт болған емес.

Алдымызда атқарылар қыруар істер бар.

Бұл жолда біздің ең басты құндылығымыз – берекелі бірлігіміз.

Мен ауызбіршіліктен айнымайтын ақжүрек жұртымның қуатты ұлтқа, шуақты ұлысқа айналарына кәміл сенемін.

Халқымызда «Бақ берерде елге ырыс қонады, ұстанған жолы дұрыс болады» деген даналық сөз бар.

Біз бүгінгі Жолдау арқылы мерейлі белестегі атқарған істерімізді қорытындылап, болашаққа бағдар жасадық.

Баршаңызға ел игілігі, мемлекет мүддесі жолындағы абыройлы істерде мол табыс тілеймін!

Мерекелі күндерге жеткізген берекелі тірлігіміз баянды болсын, ағайын!

Назарларыңызға рахмет.

www.ronl.ru

Реферат - Менің Отаным Қазақстан. Ведущий 1: 

Менің Отаным Қазақстан.

Ведущий 1:  Армысыздар, құрметті ұстаздар мен оқушылар, бүгінгі мерекеміз Республика күніне арналған, кешімізді ашық деп жариялаймыз!

Қайырлы күн, кұрметтi достар!

Республика! Ерiктi ел Қазақстан!

Келдi ақыры көптен күткен жаз алыстан,

Келдi аңсатып, алыстатып, армандатып.

Гиорды бұзған, мен де бiр аз арыстан

Ведущий 2: Добрый день, уважаемые учителя и ученики!

Сегодня мы собрались в наш прекрасный зал

Отметить праздник светлый

Страны великой нашей Казахстан!

Звучит гимн РК

 Одновременно показ слайдов (президент, текст гимна)

Ведущий 1: 1990 жылдан бастап қазанның 25-сі – Республика күні. Қазақстан – тәуелсіз мемлекет. Қазақстанды әлемнің жүзден астам елі таниды. Біздің еліміз дүние жүзіндегі ең ірі мемлекеттермен жан-жақты карым – қатынас жасайды.

Ведущий 2: 25 октября 1990 года была принята декларация о государственном суверенитете. Впервые мы получили возможность строить действительно независимое государство, всему присущими ему атрибутами.

Казахстан стал подлинно независимым суверенным государством и в этом качестве стал полноправным членом Содружества Независимых Государств и мирового сообщества.

Мы являемся современниками и творцами исторических событий происходящих на нашей древней земле. Провозглашение Декларации о Государственном суверенитете, рождение и становление республики Казахстан стали самыми значительными явлениями нашего времени, которые еще будут по достоинству оценены будущими поколениями.

Стихотворение на каз. языке «Туған өлкем». (Ищенко Виталя, Тагибергенова Дамиля, Михайлюта Анна).

Көгінде күн нұрын төккен,

Жерінде гүл жұпар сепкен.

Неткен сұлу, неткен көркем,

Осы менің туған өлкем !

Алтын дәнді даласы бар,

Ақ күмістей қаласы бар.

Неткен сұлу, неткен көркем,

Осы менің туған өлкем!

Ер еңбегі шалқып, тасқан.

Ел еркіндей бақыт тапқан.

Неткен сұлу, неткен көркем,

Осы менің туған өлкем!

Ведущий 1: 1992 жылы 4 маусымда біздің мемлекетіміздің тарихына алтын тармақ ретінде кірді. Қазақстан Республикасының мемлекеттік рәміздеріне мыналар кіреді: Ту.Елтаңба. Әнұран.

Ведущий 2: 4 июня 1992 года – эта дата золотой строчкой вошла в историю нашей страны. Приняты государственные символы Республики Казахстан событие закрепившее появление на политической карте мира нового независимого государства. Флаг, герб, гимн незря называют атрибутами государственности. Обретя государственные символы, Казахстан окончательно утвердил новые причины своего дальнейшего развития. Вот как сказал об этом президент: «Это свидетельство окончательного поворота республики к построению демократического и правового государства, к созданию нового общества, основанного на принципах суверенитета личности, единства его этнически многообразного народа».

Сопровождение слайдами: карта мира, символика.

Стихотворение «Казахстан»

Мой Казахстан, ты Родина моя!

Всем сердцем я люблю тебя.

Всегда ты дорог мне в любые времена.

Люблю тебя моя страна.

Много на свете различных степей,

Но казахская степь всё ж красивей.

Много на свете разных стран,

Но лучше всех наш Казахстан!

Сопровождается слайдами: природа Казахстана

Танец «Күзгі жел».

Ведущий1: В Казахстане живут представители 120 национальностей. Численность Казахстана составляет 16 млн. человек. Казахская пословица гласит: «Сила птицы - в крыльях, сила человека – в дружбе». Казахи – коренной народ Казахстана. Казахский народ отличается древней, самобытной культурой, верностью обычаям и традициям, музыкальностью, гостеприимством.

Ведущий 2:Родина – это земля, на которой родился и вырос человек. Как не бывает птицы без неба, горы, без вершины, так и не бывает человека без Родины. Для всех нас Казахстан – наша Родина, и нам нужно знать историю своей страны, помнить о ее корнях, так как любое дерево крепко своими корнями, как бы свободно не простирались его ветви.

Воистину, прав тот, кто сказал: "Если талантлив народ - богата земля."

У казахов есть такие пословицы:

"Гость на пороге - счастье в дом",

"Когда желанный гость, овца двойню приносит!"

Сопровождается слайдами: обычаи и традиции казахского народа, убранство юртыё

Стихотворение «РОДИНА МОЯ КАЗАХСТАН»

Там лазурное небо и снежные горы, Бескрайних полей золотые просторы, Закаты, как в сказке, и звездные ночи, Рассветы ясны, как красавицы очи.

Там вольные ветры и быстрые реки, Яркое солнце, широкие степи, Манящие тайной святые озера И лоз виноградных витые узоры.

Там разные нации в мире живут, Там вечные ценности – знания, труд. Самая лучшая ты на земле Родина - матушка - слава тебе!

Спросите где это, и я вам отвечу! Краткой, но убедительной речью: "Осы маған ұлы Отан, Қасиеттi жер Қазақстан!"

Песня «Храни земля»

Ведущий1: Биылғы жылы біз Павлодар облысының 70 жылдығын атап өттік. Осы уақыт аралығғында сан қилы асулар артқа тастап, белестерді бағындырған облысымыз күннен-күнге көркейіп, даму үстінде. Тұған жеріміздің төсінде небір қоғам, өнер қайраткерлерді туып өсіп, еліміздің игілігі үшін тер токті.

Ведущий 2: В Казахстане 14 областей и среде них наша Павлодарская область, которая в этом году отметила свое 70-летие.

Песня: о Павлодаре «Кереку»

Ведущий1: У каждого человека есть родина. Свет, отчего дома и тепло родного очага согревает человека и освещает его путь всю жизнь. И сколько бы ‚нам не было лёт, наши воспоминания всегда связаны с отчим домом и краем, где родился и вырос человек.

(Гульжакон 5 «А»)

Қазақстан – туған жерім, мақтанышым,

Өзің жайлы қанша жырды жаттадым

Ертеңдерге шақырады еріксіз,

Әр күн күліп атқан таң тақым.

Қазақстан – туған жерім, мақтанышым,

Жемістерін ұсынады бақтарың,

Одан сайын даңқы өтті әлемге,

Байқоңырың, ең байлығын, ақ наның.

Песня «Девочка из Казахстана»

Ведущий 2: Политическое социальное и культурное значение появления на карте республики новой столицы Казахстана – огромно. История знает немало случаев, когда новые столицы строились на голом месте. Столица же нашего государства была создана на базе маленького провинциального городка. Это уникальный случай в истории государства и этим можно гордиться.

Ведущий1: 20 қазаннан бастап Қазақстан Республика Прзиденті Н.А.Назарбаев Ақмола қаласын Қазақстан Республиканың астанасы деп 1997 ж. 10 желтоқсанынан қаулы жарриялады. 8-ші қарашада Ақмола қаласына Қазақстан Республикасының рәміздері – Елтанба, Ту,Президентің стандарты атқарылда№

Ведущий 2: И 6 мая 1998 года – Указом президента республики

Казахстан Н.А.Назарбаевым город Акмола

переименовали в Астану.

Стихотворение «Елорда»

Ертегі дер мұны дәл,

Еркеше әсем сыны бар

Елордамыз – Астана,

Ел – жұрт қарпа қызығар.

Емін –еркін, шат-заман,

Елдік Тауым-бақ қалам

Еуразия күндігін-

Елорда деп мақтанам!

Еңселі үй боп жертеле,

Есік ашты кең төрге

Есіл бойлап Астана,

Екпендейді ертенгі!

Сопровождение слайдами: новая Астана

Песня «Астана»

Ведущий 1:Қазақстан күннен – күнге өркендеп, гүлденуде. Біз осындай елде туғанымызға бақыттымыз. Жаса, Қазақстаным!

Ведущий2:День республики, Казахстан встречает по мирным небом, в этом его важнейшее отличие от многих других регионов, где бушуют межнациональные страсти. И мы все надемся, что этот мир сохранится на нашей земле, в наших сердцах и душах навсегда. А если будут у нас согласие и взаимоуважение, то будет процветать и наша республика Казахстан.

Песня «Мир вам люди всей земли».

^ Ведущий 1: Кұрметті достар! Елімізде татулықболсын! Сау болыңыздар!

^ ответственные: Казтаева Т.Н. Артюхова В.Г.

ВОПРОСЫ ДЛЯ БЛИЦ-ТУРНИРА

1. Государственные символы Республики Казахстан (Флаг, герб, гимн)

2. Национальная валюта (Тенге)

3. Имя сакской царицы (Томирис)

4. Древний родовой знак казахов (Тамга)

5. Древний праздник кочевников (Наурыз)

6. Гора, у подножия которой представители трех жузов решили дать отпор

джунгарам (Ордабасы)

7. Три великих бия Казахстана (Толе, Айтеке, Казыбек)

8. Автор «Слов назидания» или «Книги слов» (Абай)

9. Состязание акынов (Айтыс)

10. Наука, в которой прославился Аль-Фараби (Математика)

11.Символ Наурыза (Тюльпан)

12. Народный певец-импровизатор (Акын)

13. Город, в котором находится Мавзолей Ахмеда Яссави (Туркестан)

14. Автор эпопеи «Путь Абая» (М.Ауэзов)

15. Первый летчик-космонавт Республики Казахстан (Т.Аубакиров)

16. Герой юмористических рассказов и анекдотов казахского фольклора

(Алдар Косе)

17. Национальное жилище казахов (Юрта)

18. Автор свода законов «Жеты Жаргы» (Тауке-хан)

19. Основатели Казахского ханства (Жанибек, Керей)

20. Последний хан Казахского ханства (Кенесары Касымов)

21. Поэты XV-XVIII веков (Жырау)

22. Священная книга мусульман (Коран)

23. Вождь гуннов, легендарный военачальник (Аттила)

24. Первый президент Академии наук РК (К.Сатпаев)

25. Знаменитые батыры (Богенбай, Кабанбай, Наурызбай)

26. Национальный напиток (Кумыс)

27. Первый казахстанский художественный фильм, вышедший на экраны в

1938 году («Амангельды»)

28. Казахский героический эпос (Алпамыс, Кобланды)

29. Первый Президент Республики Казахстан (Н.Назарбаев)

30. Национальные спортивные игры (Байга, кокпар)

31. День Конституции Республики Казахстан (30 августа)

32. Вереница верблюдов (Караван)

33. Правитель города Отрар (Каир-хан)

34. Национальный головной убор невесты (Саукеле)

35. День Республики Казахстан (25 октября)

36. Создатель кобыза, сказитель, композитор (Коркут)

37. Первый казахский историк, автор книги «Тарих-и-Рашиди» (Дулати)

38. Праздник единства народов Казахстана (1 Мая)

39. Ученый-просветитель XIX в., этнограф, историк, автор работ «О

мусульманстве в степи», «Очерки Джунгарии» и др. (Ш.Валиханов)

40. Поэт-бунтарь, соратник Исатая Тайманова (Махамбет Утемисов)

41. Самый знаменитый айтыс двух акынов XIX в. (Биржан и Сара)

42. Автор популярного кюя «Сары-Арка», музыкального символа

Казахских степей (Курмангазы)

43. Хозяин легендарного Кулагера (Ахан-сере)

44. Автор древнейшего литературного памятника «Диван-и-Хикмет» -

«Книга премудростей» (Ахмед Яссави)

45. Средневековый ученый, родившийся в г.Баласагуне (Юсуф Баласагуни)

46. Монеты XI века, чеканившиеся в Казахстане (Дирхемы)

47. Первый пропагандист творчества А.С.Пушкина (Абай)

48. Высшее должностное лицо в Республике Казахстан (Президент)

49. Казахская Баба-Яга (Жалмауз-кемпир)

50. Хозяин знаменитой лошади по имени Тайбурыл (Кобланды батыр)

60. Какова общая протяженность границ республики Казахстан (12187 км)

61. С какими государствами граничит Казахстан (Российская Федерация,

Республики Узбекистан, Кыргызстан, Туркменистан, Китай)

62. Самая высокая гора Казахстана (Хан-Тенгри, 6995 м)

63. Самая длинная река Казахстана (Иртыш, 4248 км)

64. Как будет по-казахски «герб» (Елтанба)

65. Что символизирует шанырак (Шанырак – сердце герба. Это очаг, семья)

66. Северный, Восточный, Центральный Казахстан, территория, где

расселялись представители одного из жузов, какого (Среднего жуза)

67. Первый казахский певец, получивший звание народного артиста

(Амре Кашаубаев)

68. Назовите имя предводителя восстания 1837-1847 гг. в Казахстане

(К.Касымов)

69. Казахская народная сказка, которая дает представление о подземном

«среднем» и «высшем» мирах (Ер-Тостик)

70. Казахский поэт-просветитель, открывший первое женское училище в

Казахстане (И.Алтынсарин)

71. Автор замечательного произведения «Аз и Я» (О.Сулейменов)

72. Когда была основана крепость Верный (1854 г.)

73. История города Алматы (Семиречье, Верный, Алма-Ата, Алматы)

74. Когда Алматы стал миллионным городом (19 декабря 1981 г.)

75. Где был найден Золотой человек (Иссыкский курган)

76. Имя Золотого воина (Сулей)

77. Город-центр по изучению космоса (Байконур)

78. Самое высокое здание в г.Алматы (Отель «Анкара»)

79. Казахские народные инструменты (Домбра, сыбызгы, кобыз)

80. Казахский воин-герой (Батыр)

81. Моря на территории Казахстана (Каспийское, Аральское)

82. Какие «разноцветные» реки Казахстана вам известны (Аксу – белая

вода, Карасу – черная вода, Коксу – синяя вода, Сарысу – желтая вода)

83. Казахские правители – современники Петра I (Ханы Тауке, Каип,

Абулхаир)

84. Река, на которой были найдены памятники древнетюркской

письменности (Орхон)

85. Хан, установивший дипломатические отношения с Россией (Тауке)

86. Город в Казахстане, в XI чеканивший собственную монету (Исфиджаб)

87. Город, в котором в 1789 г. была открыта Азиатская школа (Омск)

88. Город, который монголы осаждали в течение полугода (Отрар)

89. Предатель, открывший врагам ворота г.Отрара (Караджа)

90. Эмир, по приказу которого был возведен мавзолей поэта и мыслителя

Ходжи Ахмеда Яссави (Тимур)

www.ronl.ru

Реферат - Қазақстан Республикасы туралы шетел бақ-тар материалдарының дайджесі

ҚР СІМ Халықаралық ақпарат комитеті

Қазақстан Республикасы

туралы шетел БАҚ-тар

материалдарының дайджесі

(10 маусым-22 шілде)

Астана-2011

МАЗМҰНЫ

^ ҚАЗАҚСТАННЫҢ СІМК-ДЕ ТӨРАҒАЛЫҒЫ 5

Газета «Русская Германия», 17.06.2011, Казахстан во главе «Организации Объединённых Наций исламского мира» 5

Jamestown, 17.06.2011, Astana Hosts Islamic Economic Conference Downplaying Political Dimensions 8

Al-Rai Newspaper (Иордания), 22.06.2011, The anticipated Palestinian State 10

OmanNews.gov.om, 28.06.2011, Kazakhstan's Prime Minister Receives Bin Alawi 11

Arab News, 28.06.2011, Kazakhstan leader pushes for progress, urges OIC states to rethink priorities 11

Ministry of Foreign Affairs, Kingdom of Thailand, 29.06.2011, Foreign Minister discusses future of the OIC and expanded economic cooperation with Foreign Minister of Kazakhstan 13

Информационно-аналитический центр МГУ, 29.06.2011, от ОБСЕ к ОИС 13

Синьхуа, 29.06.2011, Казахстан и Иран намерены увеличить двусторонний товарооборот 14

Синьхуа, 30.06.2011, Казахстан примет активное участие в решении проблем Среднего Востока 15

Tüm Hakları Saklıdırt (Турция), 30.06.2011, Организация исламского сотрудничества 15

Timeturk (Турция), 30.06.2011, Сердце исламского мира бьется здесь 16

Итар-Тасс, 30.06.2011, Одним из приоритетов ОИС остается координация международных усилий по реабилитации Афганистана - мининдел Казахстана 17

Итар-Тасс, 30.06.2011, Принятием Астанинской декларации и более ста итоговых резолюций завершилась встреча Глав МИД Организации Исламского Сотрудничества 18

Парламентская газета, 01.07.2011, Исламский мир ищет сближения 19

Bernama, 02.07.2011, Astana Celebrates 13th Year As Kazakhstan's Capital City 20

Islamic Republic News Agency, 02.07.2011, Tehran, Astana resolute to promote cooperation 21

Российская газета, 05.07.2011, "Перезагрузка" по-мусульмански 22

Независимая газета, 12.07.2011, От уммы не зарекайся 24

Литовский курьер, 14.07.2011, На пути к модернизации 25

Литовский курьер, 14.07.2011, Без передышек 26

^ ҚХР ТӨРАҒАСЫНЫҢ ҚАЗАҚСТАНҒА САПАРЫ 28

Газета «Жэньминь Жибао», 12.06.2011, Ху Цзиньтао прибыл в Астану с государственным визитом в Казахстан и для участия на саммите ШОС 28

Синьхуа, 12.06.2011, Ху Цзиньтао прибыл в Астану с государственным визитом в Казахстан и для участия на саммите ШОС 29

Синьхуа, 12.06.2011, Справка: Важные события в истории отношений между Китаем и Казахстаном 30

Газета «Жэньминь Жибао», 12.06.2011, Ху Цзиньтао: Китай готов стимулировать дальнейшее развитие китайско-казахстанских отношений 31

Синьхуа, 13.06.2011, Ху Цзиньтао встретился с Н.Назарбаевым 32

Синьхуа, 13.06.2011, Эксимбанк Китая заключил с Госбанком развития Казахстана дополнительное соглашение на 500 млн. долларов 33

Синьхуа, 14.06.2011, Председатель КНР Ху Цзиньтао встретился с премьер-министром Казахстана Каримом Масимовым 34

Синьхуа, 14.06.2011, Китай и Казахстан готовы активизировать координации в международных делах 35

Синьхуа, 14.06.2011, Китай и Казахстан намерены развивать отношения всестороннего стратегического партнерства 36

Синьхуа, 14.06.2011, Китай и Казахстан усилят прагматичное сотрудничество 37

Газета «Wirtschaftsblatt» (Австрия), 15.06.2011, Китай углубляет отношения с соседними странами 38

^ VII ДҮНИЕЖҮЗІЛІК ИСЛАМ ЭКОНОМИКАЛЫҚ ФОРУМЫ 39

WIEF Foundation, 10.06.2011, Food Security In An Increasingly Globalized World – Tun Musa Hitam 39

Болгарская газета «Заман», 20-26.06.2011, Мусульманские страны должны пройти через модернизацию 40

^ ҚАЗАҚСТАННЫҢ ШЫҰ-ДА ТӨРАҒАЛЫҒЫ 41

Болгарская газета «Русия Днес», 10-16.06.2011, Юбилейный саммит ШОС пройдет в Астане 41

Moscow times, 15.06.2011, Нурсултан Назарбаев: Умная сила ШОС 43

Болгарская газета «Дума», 15.06.2011, ШОС готовится к юбилейному форуму 45

Болгарская газета «Стандарт», 15.06.2011, Юбилейная встреча собирает ШОС 46

Синьхуа, 15.06.2011, Главы всех государств-членов ШОС прибыли в Астану для участия в саммите 46

Синьхуа, 15.06.2011, Открылся 11-й саммит ШОС в Астане, приуроченный к 10-летию образования организации 46

Синьхуа, 15.06.2011, Казахстан предложил провести международное расследование причин роста наркопроизводства в Афганистане 47

Синьхуа, 15.06.2011, Президент Казахстана: Товарооборот стран ШОС за 10 лет возрос в семь раз 47

Синьхуа, 15.06.2011, Президент Казахстана: Юбилейное заседание обозначило важную историческую веху эволюции ШОС 47

Онлайн газета г.Кунсентмиклош (Венгрия), 15.06.2011, Глава государства принял участие в юбилейном Саммите Шанхайской организации сотрудничества 48

Онлайн газета г.Карцаг (Венгрия), 15.06.2011, "Десять лет по пути безопасности и сотрудничества" 49

Deutsche Welle, 15.06.2011, Будущее ШОС зависит от ее роли в Афганистане 50

Армянский информационный сайт Lragir.am, 15.06.2011, 'Национальная' демократия от ШОС 52

Болгарская газета «Русия Днес», 17-23.06.2011, Форум сильных в Астане 53

Islamic Republic News Agency, 17.06.2011, Diplomat: Iran-Kazakhstan trade volume to reach USD13bn 54

China Business News, 20.06.2011, Интервью Посла РК в КНР И.Адырбекова 55

Газета "Республика Армения", 24.06.2011, Юбилейный саммит ШОС в Астане 57

Газета «Речпосполита» (Польша), 27.06.2011, Азия как при хане 60

^ АСТАНА КҮНІ 62

Bernama (Малайзия), 02.07.2011, Astana Celebrates 13th Year As Kazakhstan's Capital City 62

Euronews, 04.07.2011, Kazakhs invest in new Astana (Video) 62

Синьхуа, 04.07.2011, Казахстан готовится к празднованию Дня столицы 63

Вестник Кавказа, 04.07.2011, В Астане стартовало празднование Дня столицы 63

Avesta (Таджикистан), 04.07.2011, Астана отмечает свой 13-й день рожденья 63

Avesta (Таджикистан), 06.07.2011, Астана отмечает День Города 64

Central Asia Newswire (США), 06.07.2011, Kazakhstan celebrates Astana Day 64

Республика (Беларусь), 06.07.2011, У Астаны было много имен 65

БЕЛТА, 06.07.2011, Празднование Дня столицы Казахстана проходит в год 20-летия независимости страны 65

БЕЛТА, 06.07.2011, Столица Казахстана Астана празднует 13-летие 66

Трибуна, 07.07.2011, С Днем рождения, город будущего! 67

Аргументы недели, 07.07.2011, Почему среда в Астане – выходной день? 68

Газета «Kronen Zeitung» (Австрия), 07.07.2011, Встреча двух миров 69

РИА Новости, 07.07.2011, Президент Казахстана наградил бизнесменов за вклад в развитие Астаны 69

«ТВ Центр», 07.07.2011, В Астане завершились масштабные торжества по случаю Дня столицы 69

^ ТВЦ, 07.07.2011, СОБЫТИЯ 70

Международное радио Китая, 09.07.2011, Астана – волшебное чудо света 71

Верхотуров.Инфо, 09.07.2011, Смотрите на Астану! 73

Верхотуров.Инфо, 09.07.2011, Музей первого президента 75

Инфо ШОС, 11.07.2011, Астана, «цветок, вырастающий из степи» 77

«Дачик Кул» (Румыния), 11.07.2011, Астана - столица XXI-го века 82

Az.ru TV (Азербайджан), 11.07.2011, 10:00 Астана 86

Бизнес и политика (Таджикистан), 14.07.2011, Астана – это не Душанбе, но… 86

Калькалист (Израиль), 14.07.2011, Астанинское чудо: город, построенные с нуля в степях Казахстана. 90

Едиот Ахеронот (Израиль), 15.07.2011, Израильтянин, вкладывающий 6 млрд. долларов в столицу Казахстана. 92

Газета «Джумхуриат» (Таджикистан), 18.07.2011, Исторический подвиг Нурсултана Назарбаева 92

Информационно-аналитический журнал "Герой нашего времени", 18.07.2011, Опережая генплан… 95

Информационно-аналитический журнал "Герой нашего времени", 18.07.2011, Все дороги ведут в Астану! 96

Информационно-аналитический журнал "Герой нашего времени", 18.07.2011, Город чудес 97

Информационно-аналетический журнал "Герой нашего времени", 18.07.2011, Самый главный музей 99

Аргументы и факты, 19.07.2011, Астана-новое чудо света в казахской степи. 100

Независимая газета (Беларусь), 22.07.2011, Чудо-Город 102

^ ТӘУЕЛСІЗДІК 20 ЖЫЛДЫҒЫ 105

Diplomat Club (Румыния), 10.06.2011, Казахстан: 20 лет выполненных обещаний. 105

Газета «Вестник» (Хорватия), 09.07.2011, РЕПОРТАЖ Потомки «Золотой Орды» покоряют мировой рынок 108

САЯСАТ 110

El Pais (Испания), 17.06.2011, Сапатеро открывает для Испании рынки в Казахстане и России 110

Испания по-русски, 17.06.2011, Визит Сапатеро в Казахстан 111

Синьхуа, 30.06.2011, Парламент Казахстана рассмотрит осенью вопрос об отправке военных в Афганистан 112

Международное радио Китая, 14.07.2011, Китай и Казахстан выводят стратегическое партнерство на качественно новый уровень - МИД РК 112

Fars News Agency (Иран), 20.07.2011, Kazakhstan Keen to Foster All-Out Ties with Iran 116

Deutsche Welle, 20.07.2011, Казахстан отменит визы для граждан стран-членов ОЭСР 116

Официальный сайт МИД ФРГ, 20.07.2011, Тесные отношения с Казахстаном 117

ЭКОНОМИКА 118

Нихон Кейзай Шимбун (Япония), 15.06.2011, Правительства Китая и Казахстан 1 июля откроют центр приграничного сотрудничества в Хоргосе. 118

Открытый город (Литва), 16.06.2011, Народная дипломатия: Литва предлагает Европе и Азии «дружить домами» 118

Радио ООН, 16.06.2011, Новая программа занятости населения Казахстана решит множество социальных проблем 122

Геополитический журнал «Imperi» (Италия), 16.06.2011, Италия в Евразии 122

Iran News (Иран), 17.06.2011, Посол Казахстана в ИРИ: Товарооборот между Ираном и Казахстаном может достичь $13 млрд 127

РИА Новости-Украина, 18.06.2011, Страны ТС помогут Минску, если будет движение навстречу – Назарбаев 127

Синьхуа, 29.06.2011, Казахстан впервые вышел на третье место среди поставщиков нефти в Германию 128

Синьхуа, 05.07.2011, Казахстан и ЕС запускают переговоры по новому базовому соглашению о расширенном партнерстве 128

Интернет – газета «Kitekinto» (Венгрия), 10.07.2011, Книга Президента Казахстана «Глобальная энергоэкологическая стратегия устойчивого развития в XXI веке» 129

Верхотуров.Инфо, 11.07.2011, Казахстанский локомотивосборочный 130

Литовский курьер, 14.07.2011, Окно против коррупции 132

Онлайн газета г.Кунсентмиклош (Венгрия), 15.07.2011, II Международный горно-металлургический конгресс 133

Информационно-аналитический журнал "Герой нашего времени", 18.07.2011, Прошлое и будущее казахстанских железных дорог 134

ӘР ТҮРЛІ 135

Синьхуа, 10.06.2011, Казахстан подал заявку на проведение ЭКСПО-2017 в Астане 135

China Daily (Китай), 15.06.2011, Institute brings knowledge of Chinese culture to Kazakhs 135

БЕЛТА, 15.06.2011, На выставке в Минске представлено около 30 фоторабот о современном Казахстане 136

БЕЛТА, 15.06.2011, Книга казахского поэта Абая "Степной простор" в переводе на белорусский язык презентована в Минске 137

ИА "Чеченинфо", 17.06.2011, Мотивы Азии в горах Кавказа 137

Чугоку Шимбун (Япония), 21.06.2011, Посол РК посетил школу «Санёжёгакуэн» 138

Газета «Иратес де факт» (Армения), 21-23.06.2011, «Добрый, гостеприимный народ, но очень скучаю по родине» 138

Киевский вестник (Украина), 30.06.2011, Помнят своих героев 140

Газета «Wiener Zeitung» (Австрия), 30.06.2011, Экотуризм, включая «атомное озеро» 142

Сайт национального радио- и телеканала «ORF» (Австрия), 16.06.2011, Образцы пробы земли из Казахстана 142

Российская Газета, 03.07.2011, Подумать за зрителя 143

Газета «Речьпосполита» (Польша), 04.07.2011, Репатриация с умом 145

Комсомольская правда, 04.07.2011, Стивен Сигал увез из Астаны ковер, а Николай Валуев - десять картин 147

Синьхуа, 06.07.2011, Глава МБВ: У Казахстана есть шансы провести ЭКСПО-2017 148

Культура.уз, 11.07.2011, Мелодии Шелкового пути на одной сцене 149

Литовский курьер, 14.07.2011, Женщины – успех Казахстана 149

Press TV (Иран), 16.07.2011, Iran, Kazakhstan to start Farabi center 150

Информационно-аналитический журнал "Герой нашего времени", 18.07.2011, Уникальный образовательный проект Казахстана 151

Silkway.uz (Узбекистан), 19.07.2011, «Река звука» - вечер классической музыки на реке Есиль и праздничный салют, 152

Silkway.uz (Узбекистан), 19.07.2011, Мелодии и песни Шелкового пути объединяют народы 153

Silkway.uz (Узбекистан), 19.07.2011, Парк-музей миниатюрных макетов или весь Казахстан как на ладони. 154

Собеседник (Россия), 20.07.2011, Межнациональный перекресток 155

Трибуна , 21.07.2011, Уроки толерантности 156

«Аргументы и факты в Белоруссии», 21.07.2011, Бесконечные мечты Розы Рымбаевой 157

^ ҚАЗАҚСТАННЫҢ СІМК-ДЕ ТӨРАҒАЛЫҒЫ

Газета «Русская Германия», 17.06.2011, Казахстан во главе «Организации Объединённых Наций исламского мира» После успешного председательства Казахстана в минувшем году в Организации по безопасности и сотрудничеству в Европе (ОБСЕ) центральноазиатская республика в 2011 г. займёт высокое кресло в ещё одной авторитетной международной организации. С первого июля официальная Астана будет руководить Организацией Исламская конференция (ОИК). «РГ/РБ» отвечает на основные вопросы, связанные с предстоящим председательством Казахстана в этой крупной международной структуре.

Что такое ОИК?

Организация Исламская конференция (ОИК) основана 25 сентября 1969 г. на Конференции глав мусульманских государств в Рабате (Марокко) 25 государствами Азии и Африки и Организацией освобождения Палестины с целью обеспечения исламской солидарности в социальной, экономической и политической сферах, борьбы против колониализма, неоколониализма и расизма. В настоящее время ОИК объединяет 57 стран Азии, Африки, Южной Америки, Европы с населением 1,3 млрд. человек. Самое большое население в Индонезии (231,4 млн.), Пакистане (170,9 млн.), Бангладеш (162,2), Нигерии (154,7). Казахстан, который вступил в ОИК в 1995 г., с численностью населения в 16,2 млн. занимает 21-е место среди стран ОИК. ОИК по количеству стран-участниц является второй после ООН институциональной организацией в мире.

Статус наблюдателей в ОИК имеют Босния и Герцеговина, Центрально-Африканская Республика, Российская Федерация и ряд других. Штаб-квартира организации находится в Джидде (Саудовская Аравия). Основным действующим органом ОИК, принимающим политические решения и готовящим документы и резолюции для саммитов, является Совещание министров иностранных дел ОИК.

Почему так важно участие Казахстана в деятельности ОИК?

В эпоху глобализации и развития новых центров сил политическая диверсификация, укрепление позиций на различных международных направлениях являются объективной необходимостью для устойчивого развития Казахстана. Особое место занимает здесь сотрудничество республики с мусульманским миром. Именно поэтому Казахстан активно участвует в деятельности и мероприятиях ОИК: он стремится внести свой позитивный вклад в укрепление роли и значимости этой организации в современном мире. Республика выступает за возрождение ОИК в качестве эффективного и авторитетного форума стран мусульманского мира на принципах отождествления ислама как религии мира и прогресса. Для Астаны важно работать в организации, которая объединяет все исламские государства для тесного сотрудничества, основанного на единой политической платформе с целью влияния на события мирового масштаба.

ОИК является своего рода мини-ООН для исламского мира. Она создала широкую сеть ассоциированных учреждений. Например, Исламский банк развития – аналог Всемирного банка, такие авторитетные структуры, как ИСЕСКО, схожее в своей деятельности с ЮНЕСКО, Международный Красный Полумесяц. Всё это предоставляет Казахстану возможность быть вовлечённым в решение широкого круга вопросов с пользой для развития страны и её контактов с внешним миром.

Каковы основные цели и принципы ОИК?

Это совместные действия по усилению исламской солидарности и широкомасштабное сотрудничество государств-членов в политической, экономической и социальной областях, проведение миролюбивой политики, направленной на сохранение исламских ценностей, а также поддержка мусульманских народов в защите свободы и независимости. Основные принципы ОИК – полное равенство, уважение прав каждого народа на самоопределение, невмешательство во внутренние дела, уважение суверенитета, независимости и целостности территорий государств, решение спорных вопросов между государствами мирным путём переговоров, посредничество или арбитраж, неприменение силы или угрозы её применения. Всё это в полной мере согласуется с краеугольными принципами деятельности ООН.

Преследует ли Организация Исламская конференция религиозные цели?

Вопреки распространённому мнению Организация Исламская конференция не преследует религиозных целей. Скорее, она представляет интересы и устремления мусульманского сообщества. ОИК руководствуется стремлением поднять мусульманское сообщество на один уровень с развитыми странами и модернизировать его. Одна из главных задач ОИК заключается в адаптации исламского мира к вызовам XXI века. Ожидается, что Казахстан как новый лидер организации сыграет ключевую роль в продвижении интеграции Центральной Азии в пространство ОИК. Руководство организации рассматривает этот момент как важное средство по продвижению общего, а не только религиозного сотрудничества как между странами-участницами, так и между представленными в ОИК регионами. С исламским миром РК взаимодействует в течение столетий, ведь ислам пришёл в Казахстан более тысячи лет назад. Арабская письменность, на которой только до революции издано более трёх миллионов книг, сохранялась вплоть до 1929 г. Сотни молодых людей в средние века учились в университетах Каира, Дамаска и Багдада, стали именитыми людьми. Безусловно, что мусульманский Ренессанс оказал своё благотворное воздействие и на Казахстан.

Как сейчас развивается сотрудничество ОИК и РК?

Поступательно. Успешное участие Казахстана в работе ОИК, положительный имидж республики в мусульманском сообществе, а главное, высокий авторитет в мире президента РК Нурсултана Назарбаева являются важными предпосылками для дальнейшего укрепления двустороннего и многостороннего формата отношений.

Члены ОИК традиционно солидарны с Казахстаном в решении экологических проблем. Например, в ходе ряда СМИД ОИК прозвучала поддержка резолюции «Наука и технологии», инициированной Казахстаном по «Ситуации в регионах исламского мира, пострадавших от экологических катастроф, в частности бассейна Аральского моря и региона Семипалатинска». Принцип исламской солидарности даёт возможность рассчитывать на поддержку ОИК при выдвижении казахстанских кандидатур в другие международные структуры, например, в органы ООН. Планомерно развивается сотрудничество с одним из ведущих институтов ОИК – Исламским банком развития.

Каковы в настоящий момент основополагающие направления работы РК в ОИК?

По инициативе короля Саудовской Аравии Абдаллы бен Абдель Азиза в сентябре 2005 года в Мекке был созван чрезвычайный саммит глав государств-членов ОИК, на котором были обсуждены вопросы дальнейших перспектив сотрудничества. В результате был составлен программный документ – Десятилетний план действий ОИК на 2006 – 2016 годы, который стал «дорожной картой» мусульманской Уммы (по-арабски – сообщество).

Этот план реализуется и казахстанской стороной, так как в нём заложены предложения, которые позволяют существенно активизировать деятельность РК от правительственных структур до бизнесменов и НПО. В частности, в политическом сегменте плана нашли отражения такие важные проблемы, как утверждение ценностей умеренности и толерантности, отказ от экстремизма и насилия, борьба с терроризмом, противостояние исламофобии, предотвращение возникновения конфликтов, проблема Палестины, права мусульманских общин в западных странах, отказ от односторонних санкций.

В экономическом и научном сегменте плана рассмотрены вопросы и даются предложения по социально-экономическому развитию, исходя из того, что исламский мир располагает огромным экономическим, людским потенциалом и энергетическими ресурсами. В этом плане приоритетным вопросом является укрепление экономического и торгового сотрудничества, туризма между странами-членами ОИК.

Отдельное внимание в плане уделяется вопросам образования и культуры, что немаловажно на современном этапе развития казахстанского общества. Представляется приоритетным наращивание сотрудничества с ОИК в сфере образования, культуры, науки и технологий. В этом плане налаживание тесного взаимодействия с Исламской организацией по образованию, науке и культуре (ИСЕСКО) даёт возможность Казахстану успешно реализовать такие национальные проекты, как сохранение и восстановление памятников культурного наследия, обмен опытом в области изучения и преподавания языков, истории и культуры стран исламского мира. Очередная 38-я сессия Совета министров иностранных дел (СМИД) Организации Исламская конференция (ОИК) состоится 28 – 30 июня 2011 г. в Астане.

Когда и почему было принято решение о председательстве РК в ОИК?

В ходе последнего совещания министров инодел в Уганде Казахстан получил единогласную поддержку мусульманских стран и станет председателем Совета министров иностранных дел ОИК в 2011 году, а также проведёт 38-й СМИД в Астане. Главные причины этого шага: последовательная внешняя политика РК и высокий авторитет в мире лидера Казахстана Нурсултана Назарбаева. Кроме того, представители мусульманских стран с воодушевлением восприняли факт председательства нашей страны в ОБСЕ в 2010 году, рассматривая данный вопрос как возможность налаживания широкого сотрудничества ОИК с ОБСЕ, особенно в сфере борьбы с проявлениями ксенофобии и исламофобии, расовой нетерпимости, борьбы с наркотрафиком и нелегальной миграцией, адаптации мусульман в западных обществах. Именно поэтому председательство РК в ОИК рассматривается как редкая возможность выстроить и укрепить своеобразный мост между ОИК и ОБСЕ, расширить взаимопонимание между народами и цивилизациями.

Какие цели ставит перед собой РК в качестве председателя ОИК?

Используя потенциал развития организации в период председательствования Казахстана в ОИК 2011 году, предполагается реализовать программу преодоления отсталости мусульманских государств, особенно заметной на фоне стремительно развивающегося мира. В то время как исламские страны контролируют 70% мировых энергетических ресурсов и на их долю приходится 40% мирового экспорта сырья, на страны ОИК приходится только 7,5% мирового ВВП и 11,2% мировой торговли.

Казахстан предлагает расширить исламское финансирование и утвердить банковскую систему, которая бы открыла двери для финансовых ресурсов в том числе и арабских стран. Это позволит привлечь дополнительные инвестиции как на территорию страны, так и на всё пространство таможенного союза в рамках Единого экономического пространства.

Уделяя особое внимание роли женщин в исламском мире и гендерному равенству, Казахстан намечает проведение Международной конференции «Организация Исламская конференция (ОИК) о роли женщин в мусульманском мире», которая пройдёт в Астане. В перспективе планируется создание специального органа ОИК, который будет заниматься вопросами положения женщин в мусульманском мире.

Важно также расширить и укрепить международное сотрудничество, усилить контакты и обмен информацией с африканскими странами.

Ещё одной важной вехой казахстанского председательства станет возобновление межрелигиозного диалога, на котором не устаёт акцентировать внимание президент РК Нурсултан Назарбаев. Неслучайно генеральный секретарь ОИК отмечает, что Казахстан – это страна, которая понимает необходимость более тесных отношений внутри мусульманского сообщества.

Председательство РК сыграет ключевую роль в сокращении бедности, борьбе с терроризмом и транснациональной преступностью не только в исламском, но и во всём остальном мире. Председательство Казахстана в Организации Исламская конференция безусловно положительно отразится на разрешении актуальных проблем исламского мира. В частности, на ситуации в Ираке, положении на Ближнем Востоке, постконфликтном восстановлении Афганистана.

Каковы перспективы ОИК?

В ближайшем будущем ОИК просто обречена на то, чтобы играть более значимую роль в международных отношениях. Политические амбиции мусульманских государств, растущая угроза исламского экстремизма, политико-религиозные тенденции, а также развитие новых независимых мусульманских государств – всё это будет в определённой степени зависеть от статуса организации, претендующей на звание политического центра исламского мира. И Казахстан как председатель ОИК должен сыграть здесь свою ведущую роль. Пока ОИК слабо реализует свой потенциал. Хочется надеяться, что организация преобразуется под руководством нового председателя – Казахстана, который реально способен сблизить Запад и Восток.

Алекс Вайден

^ Jamestown, 17.06.2011, Astana Hosts Islamic Economic Conference Downplaying Political Dimensions With the recital of verses from the Koran, on June 7 the seventh World Islamic Economic Conference opened in Astana. The widely publicized event marked an important milestone in Kazakhstan’s relations with Islamic states and a new diplomatic overture on the international scene for the country as it currently chairs the Organization of Islamic Conference (OIC). The conference as well as the chairmanship of Kazakhstan in the OIC is obviously intended to further the image of Astana as a promoter of peace and reconciliation between the Muslim world and the West.

Addressing the delegates of the conference, President Nursultan Nazarbayev said that Muslim nations should undergo serious economic and technological modernization without distorting the fundamental principles of Islam in order to adequately respond to the challenges from the developed world, stressing that modernization concerns above all economic, educational and technological areas, not the basics of Islam. “Some critics of Islam assert that the backwardness of the majority of the Islamic part of the world is related to the nature of the religion itself. Nothing can be further from the truth,” he said. Nazarbayev also suggested the creation of an innovation center of OIC member countries to overcome the underdeveloped scientific progress of Islamic nations (Khabar TV, June 8).

Kazakhstan’s policy regarding Islamic states, based on a selective approach, has been inconsequential and markedly contradictory in recent years. During the Iraq war, Kazakhstan sent engineers from its peacekeeping battalion (KAZBAT) employed in demining operations in the framework of the country’s partnership with NATO, avoiding at the same time any engagement of its troops in combat operations. On June 9, the upper chamber of the Kazakh parliament voted against the ratification of the agreement between Kazakhstan and NATO on the participation of Kazakh military units in the International Security Assistance Force (ISAF) in Afghanistan. Substantiating the decision, Svetlana Zhalmaganbetova, a Member of Parliament, suggested that Kazakhstan should not be dragged into the Afghan war for the sake of cooperation with NATO (KTK TV, June 9).

Events preceding the blocking of the ratification of the agreement by parliament point to growing anti-American sentiments in Kazakh society, which could not be ignored by the ruling elite alarmed by the chain of anti-government uprisings in Arab countries and the fragility of the political situation in Kazakhstan. Prior to the vote in parliament over Afghan issue, the Association of Veterans of the 1979-1989 war in Afghanistan collected signatures of citizens to undermine the alleged plans of the government to dispatch troops to Afghanistan and launched a “No to a new war!” campaign.

Afghanistan, which cost Kazakhstan more than 14,000 lives in the ten-year war, remains a sensitive issue in this Muslim country. Protests against the involvement of Kazakhstan in military operations in Afghanistan is partly fuelled by the reluctance of the authorities to settle the accumulated social problems of the veterans of the Afghan war and the fear that, as Kazakh political experts warn, the prolonged war in that country will destabilize the political situation in Central Asia and prolong the US military presence to the region.

Another source of irritation for critics of Western democratic standards is the religious issue. In the public eye, authorities too readily accept the concept of religious freedom which opens the way for sects and trends alien to the mentality and cultural traditions of Kazakhstan, imposed on them by the Organization for Security and Cooperation in Europe (OSCE). Yelbosyn Smagulov from the Almaty-based International Center of Culture and Religion appealed to parliament to introduce stricter rules for the registration of religious sects and raise the Russian Orthodox Church and Islam to the level of state religions (Panorama, June 3).

However, Astana still refrains from active political cooperation with Islamic states, and did not comment in any way on western military assistance to rebel forces in Arab countries and air attacks on Libya at an official level. This ambivalent position suggests that Kazakh diplomacy has no clearly defined political goals in the Arab world and prioritizes, as before, the enhancement of economic links with Islamic states.

The most illustrative example of this trend is the growing investment activities of the Islamic Bank of Development in Kazakhstan, which plays a key role in providing financial assistance to the construction of the railroad from Kazakhstan to Iran via Turkmenistan. The preliminary agreement to develop the project, which is estimated to cost Kazakhstan $430 million, was concluded between Kazakhstan, Turkmenistan and Iran in 2007. The completion of the construction of the railroad from Uzen in Western Kazakhstan to the Turkmen border town of Kyzylgaya and further to Gorgan in Iran is scheduled for December this year. The railroad with a transportation capacity of 9.6 million tons in the initial year of its operation is regarded as the first over-land transport link between Kazakhstan and Iran.

The new rhetoric in Kazakhstan’s foreign policy does not signal a re-evaluation of its policy towards the Muslim world and change of attitude towards the West. Even as the chairman of the OIC, Astana will adhere to its long-tested multi-vector policy.

Farkhad SHARIP

^ Al-Rai Newspaper (Иордания), 22.06.2011, The anticipated Palestinian State Perhaps the main event, awaited by the Palestinians, is the next session of the General Assembly of the United Nations, in the next September , and it seems that the Palestinian leadership put «all their eggs» in the basket of the General Assembly, betting on the possibility of United Nations recognition of an independent Palestinian state on 1967 borders , It seeks this goal and mobilize the international support for it, from the time the negotiations with the Israeli side reached a dead end, because of the careful Netanyahu government in its arrogance, and to continue the statue quo policy, »the expansion of settlements and Judaizing the Palestinian territories, especially Jerusalem» and refused the commitment to the international references for negotiations, As it became quite clear the bias of Obama administration along with Israel, as they had foiled the French initiative «symbolic» to hold an international conference so as to launch the negotiations, and shows the misery of all the speeches of Obama, and his promises to peace, which he granted according to it Nobel Prize for peace, before the world sees the results of his policy , in a historical precedent in the record of the Nobel!. The Obama's policy title is the failures, and frustration reached to his Special Envoy to the peace process George Mtechel who resigned a few months ago, after he realized that the process moves in a vicious circle!.

The way to international recognition of an independent Palestinian state with its capital Jerusalem, is not strewn with roses, and the process seems closer to «political risk« by the Palestinian leadership, and the issue is largely complex because of the procedure of acceptance of any new state in the international organization, which requires the recommendation of the Security Council international, to the General Assembly, which votes on the application, which requires two-thirds of the members.

The problem faced by Palestinians, not to mobilize two thirds of votes of States Members in the General Assembly, but the main obstacle in this way, is Washington's rejection of a Palestinian decision to go to the UN, to get recognition for an independent state, and Obama administration have informed the Palestinian side its position clearly, and threatened using the veto to thwart this endeavor, and as long as the result known in advance, the question posed by many: What is the point of going to the United Nations? And why does not search for other alternatives? such as a return to peaceful resistance and launch a third intifada, as Palestinian youth forces recently called on Face book, especially since the first step of the Palestinian reconciliation achieved by Cairo agreement signing !

There are other questions raised, even if the recognition of Palestinian state at the United Nations done , it remains state on paper, as long as Israel rejects that with the American support, and rejection of international resolutions and references is a consistent policy to Tel Aviv! Accordingly, there is a need for political papers as a pressure on the other side, and here I see that going to the United Nations, a useful step, regardless of the results previously known, it is at least an embarrassment to Washington and a moral pressure on it who sold the Arabs and Muslims a lot of talks with no practical stock in the foreign policy, and one of the opportunities that can benefit from is the holding of the 38th session of Foreign Ministers of the Organization of Islamic Conference in the capital of Kazakhstan «Astana» later this month, which is the biggest gathering of allies of the Palestinians «organization comprising 56 countries» that is in advance of the meeting of the General Assembly in September, I think that the best resolution that can be issued by the Astana meeting, is sending a strong message to the international community for the necessity recognize the a membership of the state of Palestine at the United Nations, the meeting was preceded by two European and African rounds for the Secretary General of the Organization Ihsan oglu to mobilize the recognition of a Palestinian state.

No need to surrender to the U.S. disappointing position as the group of Islamic countries, has a lot of active papers , politically, diplomatically and economically, can be used to put pressure on Washington.

Ahmed Theban

^ OmanNews.gov.om, 28.06.2011, Kazakhstan's Prime Minister Receives Bin Alawi Karim Masimov, Prime Minister of Kazakhstan today received Yousef bin Alawi bin Abdullah, Minister Responsible for Foreign Affairs and his accompanying delegation on the sidelines of the Islamic Foreign Ministers Conference, which is being held in the Kazakhstani capital, Astana.

During the meeting, strong bilateral relations between the two friendly countries, issues of common concern and a number of major topics, as well as the latest developments at the Arab and international arenas were reviewed, in addition to the topics listed on the agenda.

Meanwhile, Yousef bin Alawi bin Abdullah, Minister Responsible for Foreign Affairs also met with Ahmed Naseem, Maldives' Minister of Foreign Affairs on the sidelines of the opening ceremony of the conference's meetings.

During the meeting, bilateral relations between the two friendly countries and issues of joint interest, as well as the latest regional and international developments were discussed.

The two meetings were attended by Salim bin Mohammed al Riyami, Head of the International Organizations Department, Said bin Ali al Amri, Charge d'affaires of the Sultanate's Embassy in Kazakhstan and members of the delegation accompanying the Minister Responsible for Foreign Affairs.

^ Arab News, 28.06.2011, Kazakhstan leader pushes for progress, urges OIC states to rethink priorities “The Islamic community desperately needs peace, modernization, scientific and technological development, and education,” Nazarbayev told OIC delegates. “The combined economic potential of the Ummah is inexhaustible, and we need to unite efforts to develop effective mechanisms for cooperation, mutual aid, and promotion of development.”

He said current statistics emphasized the need for action.

“Average GDP per capita at purchasing power parity in the OIC countries equals nine-and-a-half thousand dollars, while the similar figure for European countries equals more than $24,000,” the president said. “There is a serious imbalance in development among the OIC countries. For example, GDP per capita between the most developed and least developed states differs by more than 100 times. OIC countries control 70 percent of global energy resources; however, they account for only 7.5 percent of global GDP and 11 percent of total volume of global trade, and this situation is totally unacceptable.”

He said it was time for Muslim nations to capitalize on both innovations and existing strengths and offered to share Kazakhstan’s financial expertise with OIC member states.

“The global economic crisis has shown that the Islamic financial and economical model is stable and viable. One of the useful and effective products that the Ummah can offer the world is the system of Islamic financing,” Nazarbayev said.

“Kazakhstan opened the Islamic bank. We are actively promoting the Islamic financing and creation of benchmarking in the area of Islamic finance instruments in the region. I propose that an international conference on Islamic banking takes place in Almaty, as well as to develop Almaty as a regional financial center that is actively engaged in Islamic finance.”

He said the growing population of Muslim nations requires a shift in thinking from leaders of the Muslim world.

“International experts have estimated that by the year 2030 the population of the Muslim Ummah will account for more than 2.2 billion people, which will be more than a quarter of the world’s population,” Nazarbayev said. “These immense human resources require adequate levels of education and science. The creation of intellectual elite capable of generating new ideas that would serve the renaissance of the Islamic civilization must be our common goal.”

He spoke of the intellectual dominance of the Muslim world in earlier times and said it was time for a rebirth of scholarship and science.

“In the early days of the Renaissance, the peoples of Christian Europe wore oriental dresses and read philosophic works of the Muslim authors. The introduction of Arabic figures and counting system led to breakthroughs in mathematics, algebra, and geometry, which created the ground for the subsequent development of teaching system, architecture, trade — and further prosperity for all of Europe. Relying on this powerful historical foundation, we are obliged to unite our efforts to revive the intellectual role of the Islamic civilization. It is crucial to understand the reason for the loss of intellectual mightiness and constructive dynamism by the Muslim Ummah,” Nazarbayev said.

“Why are Islamic countries — with their immense natural and human resources, and financial capacities — at a modest level in the hierarchy of the global development? Why are Islamic universities not in the top leading higher educational institutions of the world? Why have there been no world-scale discoveries in natural sciences and technology in Muslim countries over the last twenty years? It is impossible not to notice these realities. Apparently, neither money, nor rich natural resources will play a defining role in achieving innovations and the development of Islamic civilization. But the intellectual environment and socio-political climate will.”

He urged OIC support to establish nuclear weapon free zones in Central Asia and the Middle East. Nazarbayev also stressed the importance of tolerance and respect for other religions and cultures toward Islam regaining respect among the peoples of the world.

“Kazakhstan is a secular state with a Muslim-majority population. We stand for unity of all Muslims on the basis of enlightenment, moderation and tolerance both toward each other and toward representatives of other religions,” Nazarbayev said. “Preserving cultural and religious traditions and peculiarities of different ethnic groups, we put social and economic modernization — improving peoples’ standard of living — at the top of our priorities. The more successful Muslim countries are, the more attractive the image of Islam will be throughout the world.”

Siraj WAHABMinistry of Foreign Affairs, Kingdom of Thailand, 29.06.2011, Foreign Minister discusses future of the OIC and expanded economic cooperation with Foreign Minister of Kazakhstan On 28 June 2011, Foreign Minister Kasit Piromya met with Mr. Yerzhan Kazykhanov, Minister of Foreign Affairs of Kazakhstan at the eve of the 38th Session of the Council of Foreign Ministers (CFM 38) of the Organisation of Islamic Conference (OIC) held between 28-30 June 2011 in Astana, Republic of Kazakhstan, to discuss issues of mutual interests and concern including future of the OIC, expanded economic cooperation and cooperation on religions.

The Kazakh Foreign Minister thanked Foreign Minister Kasit for travelling to Kazakhstan to attend the CFM 38 and emphasized that this meeting was particularly significant since it was the first such meeting since the political situation in the Middle East and North Africa had taken place. As such, the OIC needed to adjust itself accordingly in order to meet the new political environment and global challenges.

Foreign Minister Kasit affirmed that Thailand is ready to closely cooperate with the OIC. He said that Thailand and Kazakhstan could also enhance cooperation to oppose extremism and Islamophobia as well as transnational crimes. He further noted that sharing of experiences on the integration of minority groups could be useful since Kazakhstan is home to over 200 minority groups.

The Kazakh Foreign Minister also stressed that Kazakhstan’s President and Government have placed high priority on promoting relations with Thailand in all areas. Foreign Minister Kasit shared the same sentiment and stressed that, Thailand would continue to closely cooperate with Kazakhstan. In addition to close cooperation between Thailand and Kazakhstan in the OIC, the two countries also work closely in other regional and international fora as such the Organization for Security and Cooperation in Europe (OSCE), the Conference on Interaction and Confidence Building Measures in Asia (CICA) and the United Nations. In this regard, the Kazakh Foreign Minister praised Thailand for its active role in CICA and expressed hope that Thailand would continue to do so.

Foreign Minister Kasit noted Kazakhstan’s increasing role in the United Nations and praised Kazakhstan for its sustained economic and political stability. He further suggested that the two countries could increase cooperation in the area of energy security, especially petroleum. Foreign Minister Kasit said that direct flights between the two countries could be increased and, thereby, served to increase awareness and greater people-to-people contact. With regard to logistics, both sides agreed to consider identifying optimal routes for trade connectivity in order to increase bilateral trade and investment between the two countries.

^ Информационно-аналитический центр МГУ, 29.06.2011, от ОБСЕ к ОИС 28 июня Казахстан официально принял председательство в ОИК, ведущей интеграционной структуре исламского мира. Тем самым замкнулся круг председательства Казахстана в трех ведущих мировых организациях ОБСЕ, ШОС, и теперь, Исламская конференция.

На всех трех уровнях у Казахстана была возможность продемонстрировать эффективность собственной стратегии «геополитического моста». Если председательство в ОБСЕ, а точнее сказать, его итоги для организации, даже после саммита в Астане, вызывают серьезные дискуссии среди международных экспертов, то в отношении ОИК есть предпосылки рассчитывать на более значимый эффект. Это стало очевидным уже на сессии совета министров иностранных дел, который в начале этой недели проходит в Астане.

Прежде всего, организация сменила название. Новое название - "Организация Исламского сотрудничества", что означит, возможность реформирован характера деятельности самой структуры. Если конференция – это, прежде всего, обсуждение болевых точек исламского мира, то "Организация сотрудничества" это уже активный формат взаимодействия. Прежде всего, в сфере межконфессионального и межцивилизационного диалога. А именно это направление является на всех уровнях своеобразной «фишкой» казахстанской внешней политики.

По мнению казахстанских экспертов дальнейшая интеграция казахстанской экономики с экономи

www.ronl.ru

Қазақстан Республикасының Конституциясы Реферат Қазақстан тарихы

Жоспар Кіріспе 1. Қазақстанда құқықтық мемлекет құру жолы 2. Қазақтың ата-заңы 2.1. Конституция - Қазақстан республикасының негізгі заңы 2.2. Мемлекеттік саяси биліктің Конституциядағы саяси көрінісі 2.3. Конституциядағы көрсетілген ҚР азаматтарының міндеттері мен құқықтары 3. Қорытынды 4. Қолданылған әдебиеттер тізімі Кіріспе Қазақстан халқы егеменді мемлекеттің ұлттық өркендеу процесінің негізін 90-жылдары қалай бастады. Біздің ата-қонысымыз мыңдаған жылдар бойына талай басқыншылықты басынан кешті. Қаншама көне қалалар, мәдени орталықтар қирады, кітаптар өртеліп, жазықсыз жандар кұрбан болып, өлшеусіз қан төгілді. Бірақ қандай қырғын болса да алтын бесік ата-баба жері, атамекен дәл бүгінгідей ойрандалған емес. Жер ананың аялы алақанында аман қалған әрбір от басынан рулы ел тарап, халық қашан да еңсесін көтеріп, ел болып дамып кете беретін. Халқымыздың ата-қоныс қара орманға деген ұрпақтық сүйіспеншілігінің түп-тамыры да дәл осында жатыр. Сондықтан да ата-бабамыз осындай ұлан-ғайыр жерді ақ найзаның ұшымен, ақ білектің күшімен қорғап, ұрпақтан-ұрпаққа мұра еткен. Өкінішке орай, осы бір тарихи жалғастық Қазақстанды да өз уысында ұстаған тоталитарлық мемлекет кезінде үзіліп қалды. 70 жыл ішінде жүргізілген аяусыз зұлмат тек қазақ халқын сан жағынан ғана селдіретіп, өз отанында азшылыққа ұшыратып қойған жоқ, ол өмір сүретін табиғи ортаны да ойрандады, халық санасын уландырды, оның тарихында мыңдаған жылдар бойына мәңгілік болып саналып келген талай табиғи байлық ондаған жылдардың ішінде-ақ сарқылып келмеске кетті. КСРО өзінің 70 жылдық тарихында ұлттардың, этникалық топтардың, аз халықтардың теңдігі мен құқы жөнінде жар салудан жалыққан емес, ал іс жүзінде халықаралық міндеттерді сақтау былай тұрсын, тіпті, конституциялық заң ережелері де орындалмады. Шынайы демократия болмағандықтан да заң әрқашан қағаз жүзінде қалып отырды. Тек егеменді Қазақстан Республикасы жағдайында ғана құқықтық мемлекет құрудың шынайы мүмкіндігі туып отыр. Біздің жас мемлекетіміздің Конституциясында міне осы қадам тәуелсіз Қазақстанның демократиялық дамуының кепілі ретінде жүзеге асырылады. 1. Қазақстанда құқықтық мемлекет құру жолы Құқықтық мемлекет құру мен қоғамды демократияландыру – қайшылықты, ұзақ та күрделі процесс. Бұл біздің жас мемлекетіміздің аяғынан қаз тұру жолынан да жақсы байқалады. Тоталитарлық жүйеден демократиялық қоғам өміріне өту қажеттілігі айқын болған күннен бастап-ақ Қазақстан тұрғындарының алдында ең алдымен Қазақстан мемлекетінің егемендігі мен тәуелсіздігін қорғау міндеті тұрады. Бұл орайда демократияны дамыту – меншік қатынастарын реформалау мен нарықтық экономикаға өту экономиканы тығырықтан алып шығудың, ұлттық мемлекеттің қалыптасуына қолайлы жағдай туғызудың толассыз жолы. Саяси саладағы басты мақсат – жас егеменді мемлекетті қуатты президентті республика етіп қалыптастыру. Біздің мемлекетімізде барлық азаматтардың теңдігі барлығының заң алдындағы бірдей жауапкершілігі, кімнің қай ұлтқа жататындығына қарамастан, бірдей екендігі әуелден-ақ нақты көрсетілген. Әрине, кейбір жағдайда жергілікті ұлт – қазақтардың мүддесі ерекше ескеріледі. Мұндай жағдайға ұлттық мәдениетті, тілді өркендету, қазақ диаспорасының рухани-мәдени және басқа да байланыстарын қалпына келтіру, олардың өз Отанына қайтып оралуына қолайлы жағдайлар туғызу жатады. Басқа елдер деңгейімен салыстырмалы түрде алғандағы экономикалық байлыққа қол жеткізудің алғышарты – бүкіл қоғамдық өмірді демократияландырған тұрақты құқықтық мемлекет құру болып саналады. Құқықтық демократиялық мемлекетте Конституция, яғни біздің қоғам өмірінің Негізгі Заңы аса жоғары мәнге ие. Конституция жобасы Қазақстан Республикасы тәуелсіздік алғаннан бастап жасалына бастады. Конституция қабылдаудан бұрын бүкілхалықтық талқылаудан өтті. Біздің Конституциямыз бойынша Қазақстан халқы егемендіктің иесі, республикадағы мемлекетік биліктің жалғыз қайнар көзі болып табылады. Республикада тек қазақтар ғана емес, басқа ұлт өкілдері де тұрады. Сондықтан саяси ымыраға келу қажет болғандықтан қазақ халқы өз қамын күйттеумен қатар, жас мемлекетіміздің тыныштығын, оны одан әрі нығайтуды ойлауы керек. Құқықтық мемлекет құру, қоғамдық өмірді демократияландыру, жалпыұлттық келісім мен ынтымақ Қазақстан Республикасының әлемдік қауымдастықтың лайықты толық мүшесі болып енуінің басты шарты болып табылады. 2. Қазақтың ата-заңы 2.1. Конституция - Қазақстан республикасының негізгі заңы Республиканың президенті Н.Ә.Назарбаевтың тікелей басшылығымен тәуелсіз Қазақстанның жаңа Конституциясы қысқа мерзім ішінде әзірленді. Ол халық талқылауынан өтіп, референдум арқылы өз күшіне енді. Жаңа Конституцияның өмірге келуі, жан-жақты сараптамадан өтуі Н.Назарбаевтың атымен тікелей байланысты. Конституцияның бас авторы – Назарбаев Н.Ә деп толық сеніммен айтуға болады. Конституция Қазақстанның демократиялық, құқықтық және әлеуметтік мемлекет ретінде дамуына қолайлы жағдай жасайды. Заңда белгіленген барлық тұжырым, қағидалар өмірдің барлық салаларын өркениетті заң жүзінде басқаруға жағдай жасап отыр. Еліміздің бұл Негізгі Заңы бірінші рет Қазақстан Республикасын президенттік басқару нысанындағы біртұтас мемлекет деп жария етті. Бұл мемлекеттің құзырына өз аумағының тұтастығын, сырттан қол сұғылмауын және бөлінбеуін қамтамасыз ету толығымен жатқызылады. Конституцияда демократияның түпкі мәні ерекше айқындалады. “Демократия” деген грек сөзін өз тілімізге аударсақ, халықтың билігі деген мағына шығады. Осы тұжырым қағида Негізгі Заңның үшінші бабында нақты бейнеленген. “Мемлекеттік биліктің бірден-бір бастауы – халық” нақты жазылған. Конституцияда республикадағы мемлекеттік билік біртұтас деп жарияланған. Бұл билік Конституция бойынша үш тармаққа – заң шығарушы, атқарушы және сот жүйесі болып болып дараланған. Мұндағы мақсат билікті біржақты иемденіп кетушілікті болдырмау үшін олардың аражігі ажыратылып, әрқайсысынан конституциялық өкілеттіктері айқындалған. Олар бір-бірінің ісіне қол сұқпайды, әрқайсысы өз құзырларынша қызмет етеді. Негізгі Заңда саяси бостандықтарға кең кепілдік берілген. Саяси қозғалыстар Конституция шеңберінде емін-еркін өмір сүріп, қызмет ете алады. Оған ешқандай қысым жасалмайды. Жаңа Конституцияның тағы бір басты артықшылығы – меншіктердің әралуандығын мойындап, оны заң жүзінде бекітті. Енді Қазақстан республикасында мемлекеттік меншікпен қатар жеке меншік те өз күшіне еніп, заңмен қорғалады. Неігзі заң меншіктің қызмет аясы мен мақсатын да айқындап берді. Меншік атаулы қоғам игілігіне ғана жұмсалуға тиіс, ол адамзат мүддесіне қарсы қызмет етпеуге тиіс, ол адамзат мүддесіне қарсы қызмет етпеуге тиіс. Сонда ғана меншік иесін қорғауға кепілдік жасалады. Демократиялық принциптер Конституцияның арнайы “Адам және азамат” атты екінші бөлімінде айқын көрініс тапқан. 2.2. Мемлекеттік саяси биліктің Конституциядағы саяси көрінісі Мемлекеттің саяси жүйесі Конституцияда нақты көрініс тапқан. Саяси жүйенің негізгі тұғыры – президенттік басқару жүйесі Конституцияда алғаш рет заңдастырылған. Қазақстан Республикасы президенттік басқару нысанындағы мемлекет болып жарияланған. Президентке елдің ішкі және сыртқы саясаттарын анықтау міндеті жүктелген. Ол мемлекеттік биліктің барлық тармағының келісіп жұмыс істеуін және олардың халық алдындағы жауапкершілігін қамтамасыз етеді. Президент заң шығарушы, атқарушы, сот жүйелерінің бәріне бірдей қатынаста болады. Бәрінің жұмысын үйлестіріп, мемлекеттік биліктің дұрыс жүргізілуіінің кепілі болып танылады. Біздің президентіміздің Негізгі Заңда көрсетілген конституциялық ауқымда жемісті жұмыс істеп отырғанына бүкіл ел куә. Еліміздегі саяси тұрақтылық, орын алып отырған үлкен қиындықтарға қарамастан макроэкономикалық деңгейдегі ілгерілеу, отандық өнеркәсіпті жандандыруға шетел инвестицияларын көптеп тарту, шикізат көздерін игеріп, жер асты байлықтарын экономиканы аяққа тұрғызуға пайдалану, алыс-жақын шетелдермен оңды қатынастар орнату, ұлттардың татулығын қамтамасыз ету, еліміздің руханиятын, қорғанысын дамытуға күш салу және басқа сан-салалы қызметтерді құптауға әбден тұрарлық. Президент ел халқына “Қазақстан-2003” атты Жолдауын жариялады. Алда тұрған дамуымыздың басты бағыттарын көрсетті. Жаңа Конституция елімізде екі палаталы тұрақты жұмыс істейтін Парламентті заңдастырды. Ол республиканың заң шығарушы ең жоғарғы өкілетті органы болып табылады. Парламентіміздің жаңа демократиялық сипатта дамуына конституциялық негіз қаланды. Парламент өз жұмысын саясаттандыруға бейімдемей, экономикалық және саяси реформаны елімізде жеделдетуге қажетті заңдарды қабылдауды алдына негізгі мақсат етіп қойды. Конституцияда Парламент депутаттарының құқықтары мен міндеттері нақтылап көрсетілген. Конституциялық шеңберде әрбір депутаттың жемісті жұмыс толық негіз бар. Парламент Елбасының ұсынысы бойынша Конституцияға өзгертулер мен толықтырулар енгізеді, республикалық бюджетті бекітіп, оның орындауын қолдайды, бұл туралы Есеп комитетінің есептерін бекітеді. Үкімет басшысының бағдарламасын тыңдап, оны мақұлдайды немесе қабылдамай тастайды. Соғыс және бітім мәселелелерін шешеді. Республиканың халықаралық шарттарын қадап бекітеді және олардың күшін жояды. Республика Үкіметі Конституция белгілеп берген өкілеттіліктерінің негізінде экономикалық-әлеуметтік дамудың барысына басшылық жасап, ұйымдастыруға, ең алдымен жауапты. Парламент депутаттары да атқарушы органға шексіз билік берілген деген пікірден құралақан емес. Шындығына келгенде, Үкімет те Конституцияда көрсетілген мөлшерде ғана өкілеттікке ие. Президенттің алдында есеп береді, оның үнемі бақылау-назарында болады. Бюджет жүйесі жөнінде Парламентке тікелей тәуелді. Жаңа Конституцияда биліктің үшінші тармағы – сот жүйесіне ерекше маңыз берілген. Елімізде құқықтық реформа жүзеге асырылуда. Бұл салада жаңа Конституцияға негізделіп қайта жасалған “Азаматтық кодекс” пен “Қылмысты істер кодексінің” қабылдануын ерекше атап өтуге болады. Мемлекеттің республика деңгейінде ғана емес, жергілікті жерлердегі басқаруы мен өзін-өзі басқару тәртіптері де Конституцияда айрықша дараланған. Облыс пен аудандарда, қала мен селода мемлекеттік басқаруды өкілді дегендер – мәслихаттар, сондай-ақ жергілікті атқарушы органдар жүзеге асырады. 2.3. Конституциядағы көрсетілген ҚР азаматтарының міндеттері мен құқықтары Республика азаматының негізгі құқықтарымен қатар міндеттері де 1995 жылдың 30 тамызындағы бүкілхалықтық талқылаудан өтіп қабылданған Конституцияда анық тұжырымдалған. Адам тумасынан өзіне қажетті құқықтар мен бостандықтарға ие. Ал ол өз мемлекетінің азаматтығын алғаннан кейін азаматтық құқықтарға ие болып, тиісті міндеттерді қоса атқаруға тиіс. Конституцияда адамды қастерлеу, құрметтеу, адамгершілік сезімдеріне үлкен маңыз берілген. Әркімнің өзінің жеке басының бостандығы заң жүзінде қорғалған. Заң бойынша адамның жеке басының қадір-қасиетіне қол сұғылмайды. Конституцияның 19-бабында “Әркімнің өзінің қай ұлтқа, қай партияға және қай дінге жататынын өзі анықтауға және оны көрсету-көрсетпеуге хақылы” деп жазылған. Адамдардың ар-ождан бостандығына заң жүзінде толық кепілдік берілген. Республика азаматтарының заңды түрде алған қандай да болсын мүлкін жеке меншігінде ұстауында, оны мұраға қалдыруына конституциялық кепілдік жасалған. Конституцияның 39–бабында адамдардың құқықтары мен бостандықтарына қоғамдық тәртіпті, адамның құқығы мен бостандығын, халықтың денсаулығын қорғау мақсатында ғана шектеу қойылуы мүмкін екендігі көрсетілген. 39 баптың 3 пунктінде азаматтардың құқықтарын, яғни азаматтық құқығы, өмір сүру құқығы, жеке өміріне, өзінің және жанұясының құпиясына қол сұғылмауына, мемлекет органдары мен лауазым иелерінің кінәсінен шеккен зиянды қайтарып алуына т.б құқықтарын тіпті ең төтенше жағдайлардың өзінде де шектеуге рұқсат бермейтіні айтылған. Конституцияда жеке, азаматтық және саяси құқықтарға, осы құқықтардың кепілдігіне айтарлықтай көңіл бөлінеді. Жеке меншік құқығы заңмен қорғалады (6 бап.). Жерді меншіктеу құқығы бекітіледі (21,25 бап.), сонымен қоса өзінің мүмкіндіктерін және мүліктерін кәсіпкерлік қызметте және заңмен тыйым салынбаған экономикалық қызметте еркін пайдалануына құқықтары бар. Бұл нарықтық экономиканың тұрақты дамуы, экономикалық реформаның алға жылжуы үшін сенімді конституциялық негіз жасауды қамтамасыз етеді. Қазақстан Республикасының Конституциясының 13 бабында әр адамның өзінің бостандығы мен құқығын сот арқылы қорғай алатыны көрсетілген. Әр адамның заң мамандарынан көмек алуға, үкімді Жоғары сотқа қайта қаратуға, жазаны жеңілдетуді сұрауға құқығы бар. Азаматтардың медициналық көмек алуына, мемлекеттік оқу орындарында тегін орта білім алуына кепілдік беріледі. Ал орта білім алу Конституция бойынша міндетті деп табылған. Республика азаматтарының құқығы мен міндеттерін сөз еткенде, екі мәселені ерекше атап өтуге болады. Бірі – заңды түрде белгіленген салықтарды, алымдарды және өзге де міндетті төлемдерді төлеу әркімнің борышы әрі міндеті болып табылады, екіншісі – Отан қорғау әрбір азаматтың қасиетті парызы және міндеті. Азаматтардың құқығы мен міндетін сөз еткенде бұл талаптардың адамдардың өз құқықтарын көбірек біліп, міндеттерін орындауға келгенде ұмытшақтық танытатыны жиі кездеседі. Қорытынды Халық өзі дауыс беріп қабылдаған заңын әрдайым әділ деп есептейді. Заңға құрмет болмайынша, оны қастерлеу ішкі қажеттілікке айналмайынша, заңның құдіреті шамалы болады. Конституция мәртебелі болуы үшін, оның принциптері, қағидалары қоғам, мемлекет, халық өкіметінің туы, қазығы, мәні болуға тиіс. Заң жақсы жұмыс істеуі үшін, оны бұлжытпай орындау азаматтардың күнделікті дағдысына, үйреншікті әдетіне айналуға тиіс. Әртүрлі амал-айламен заңды айналып өтуге тырысушылық өркениетті елдің мәдениетіне жатпайды. Бізде қылмыс, ұрлық-қарлық, жемқорлық көп. Сыбайлас жемқорлыққа қарсы күрес туралы заң бекерден-бекерге шығып отырған жоқ. Бұл қылмыстың дәрежесі қоғамға, мемлекетімізге, едәуір қауіп төндіріп, алға басуымызғ бөгет бола бастады. Заңды қабылдағаннан соң оны мүлтіксіз орындау қажет. Қалың көпшіліктің заңды жаппай мойындауын, іштей түйсініп сезінуін, өз өмірінің басты ережесіне айналдыруын қамтамасыз ету оңай шаруа емес. Заң беделге, мансапқа, лауазымға, ақшаға, байлыққа сатылмай, тек ақиқатқа бас иеді. Біз де келешекте осыған жетуіміз керек. Біздің Негізгі Заң дүние жүзіндегі ең жас Конституциялардың бірі. Нағыз сәби шағы. Оған өзгерістер енгізуге кейде ұсыныстар болады. Бұлай өзгерістер енгізе беру Конституцияның беделін көтермейді. Уақыты келгенде, пісуі жеткенде ғана өзгерістер енгізген жөн. Қолданылған әдебиеттер тізімі: 1. Казақстан республикасының Конституциясы. Алматы 1995 ж. 2. Нысанбаев Ә. “Жалпы ұлттық келісім және демократиялық даму”. Егеменді Қазақстан газеті. 1997 жыл. 25-26 наурыз. 3. Қалмырзаев Ә. Халықтың қуаты бірлікте. “Ата-заң арналары”. Егеменді Қазақстан газеті. 1998 жыл. 27-тамыз.

www.iro.kz

Ежелгі дәуірдегі Қазақстан Реферат Қазақстан тарихы

Ежелгі дәуірдегі Қазақстан (Тас және қола дәуірлері) Тас дәуірі палеолит, мезолит және неолит болып үшке бөлінеді. Әуелгі палеолиттің өзі үш дәуірге бөлінеді. Олар олдувай (2,6 млн.-700 мың жыл бұрын), ашель (700 мың -150-120 мың жыл бұрын) және мустье (150-120 мың -31-30 мың жыл бұрын) дәуірлері. Тас құралдарының мынадай түрлері болды: шапқылар, қырғыштар, үшкір тастар, пышақтар. Ауыр салмақты, тік бұрышты, ұсақ шақпақ тастар ең ежелгі еңбек құралдарына жатады. Олар Қаратаудан табылды. Бөріқазған мен Тәңірқазған деген жерден табылған құралдар - ашельдік кезеңге жатады. Олар шапқылар, ауыр тас сынықтар, нуклевстар. Төменгі палеолитте адам тасты сындыру үшін басқа тасты пайдаланып, біріне-бірін ұрған. Мұндай техника "малта тас мәдениеті" (өзеннің малта тастарын пайдаланған) деп аталады. Мұны тапқан археолог халел Алпысбаев (Памятники нижнего палеолита Южнего Казахстана А. 1979). Ашель уақытының ескерткіштері Орталық Қазақстанда Құдайкөл, Жаман айбат, Обалысай тұрақтары, батыс Қазақстанда -Маңғыстауда Шақпақата, Сарытас. Мустье кезінде тас өңдеудің жаңа техникасы табылды. Ол оңтүстік Қазақстанда Ш.Уәлиханов атындағы тұрақ деп аталынады. Адамдар бизон, жылқы аулаған. Қазақстанның ежелгі тұрғындары эволюциялық даму жағынан хомо сапиенс (саналы адам) сатысына сай келеді. Соңғы палеолит -б.з.б. 40-35 мың жылдық аяқталады. Адамдар жер бетінің барлық аймағында өмір сүрді. Ру пайда болды. Ана жағынан (экзогамия-аналық ру). Дүниетанымы өсті. Өнер шықты, жануарлар суреттерін жартасқа салу пайда болды. О дүниеге сену болды. Мәдениеті - Шығыс Қазақстанда- Қанай, Свинчатка, Пещера, Шүлбі тұрақтары. Мезолит - Қазақстанда аз зерттелді. Тек 80-90 жылдары Батыс және оңтүстік Қазақстанда археологиялық жұмыстар жүргізілді. Мезолит (орта) кезінде садақ пен жебе пайда болды. Тұрақтар өзен-көлдерге жақын болды. Мезолит тұрақтары -Қарағандыда - Әлімбек, Көкшетауда - Виноградовка, Қостанай маңында - Дачная, Маңғыстауда - Қызылсу және т.б. Жаңа тас ғасыры - неолит - бұл дәуірдің басы шамамен б.з.б. 7 мыңжылдық-2 мың жылдық басы. Тас өңдеудің тегістеу, бұрғылау түрі пайда болды. Басты белгісі - табиғаттың дайын өнімдерін пайдалану орнына, өндіретін шаруашылық, яғни мал шаруашылығы мен егін егу пайда болды. Қыш құмыра, тоқымашылық пайда болды. Қазақстанда 600-ден астам неолиттік, энеолиттік ескерткіш бар. Неолиттік тұрақтар орналасу сипатына қарай бұлақтық, өзендік, көлдік, үңгірлік болып 4-ке бөлінеді. Бұлақтық тұрақ көп тарады. Үй малдары пайда болды. Жылқы. От жағу пайда болды. Ескерткіштері -солтүстік Қазақстанда, Есіл өңірінде - Атбасар мен Торғай үстірті -маханжар неолиттік мәдениет; оңтүстік Қазақстанда - Қараүңгір үңгірінің неолиттік тұрағы. Атырауда Шатпакөл; Құлсары 1-5; Маңғыстауда Бозащы түбегі (Шебір), орталық Маңғыстауда Түйесу (Сенек 1,4). Энеолит - адамдар өміріне мыс құралдар енген дәуір. Ботай мәдениеті (Көкшетау облысы, Ботай бекеті жанындағы қоныстың аты. Б.з.б. 3-2 мыңжылдық. Ботай мәдениетін зерттеген Зайберт В.В. (Энеолит. Урало-Иртышского междуречья, Петропавл,1993). Қазір 158 тұрғын үй жұрты табылды, сазбалшық, сүйектен жасалған ыдыстар, әшекейлер табылды. 70.000 жылқының сүйегі табылды. Маңғыстауда ең елеулі тұрақ Бозащыда, Шебірде табылды. Шақпақ тас, керамика, кішкене метал, біз табылды. Жылжымалы мал шаруашылығы пайда болды. Қола дәуіріндегі Қазақстан тайпалары. Б.з.д. 2 мыңжылдықтың алғашқы ширегі бітер кезде Волга мен Алтай арасында мал шаруашылығымен айналасқан адамдар қола жасауды меңгерді. Мыс пен қалайының қосындысы қола. Оңтүстік Сібірдегі Ачинск қаласы маңындағы Андроново селосынан қола дәуірі ескерткіштері алғаш рет табылды. Оны 1913 ж. Б.В.Грязнов ашты. Ғылымда шартты түрде қола дәуірі ескерткіштерін Андронов ескерткіштері деп атайды.1927 жылы археолог М.П.Грязнов осындай қорымды Батыс Қазақстаннан да тапты. Андронов ескерткіштері Қазақстан, Орта Азия, Сібірден табылып отыр. Жалпы, Қазақстанда Андронов мәдениетімен бірге, қима мәдениет ескерткіштері Батыс Қазақстанда табылған. Қима мәдениетінің бас ерекшелігі - қайтыс болған адамдарды қиылған ағаштың арасына салуы. Андронов мәдениетінің ескерткіштері Казақстанда мол кездесетін болғандықтан, осы хронологиялық кезеңді Андронов мәдениеті арқылы қарастырады. Андронов мәдениеті шартты түрде үш кезеңге бөлінеді. Ерте қола -б.з.д. 18-16 ғғ, орта қола б.з.д.15-12 ғғ., кейінгі қола б.з.д. 12-8 ғ.б. Андронов мәдениеті 8-9 ғасырға созылады (б.э.д. 17-9 ғасырлар). Орталық Қазақстандағы андронов мәдениеті. Бұл өңірден көптеген мекендер, қорымдар, көне рудниктер, құрбандық орындары, петроглифтер. Орталық Қазақстанның андронов мәдениетіне тән сипаты-оның мазарларының күрделілігі, тас өңдеумен байланысты құрылыс техникасының жетіле түскендігі. Ертедегі Нұра кезеңі -жерлеу салтында кремация (мәйітті өртев) басым болған. Мәйтті табытқа салып қою рәсімімен де жерлев кездеседі. Керамика ыдыстар жоғары жағы ғана әсемделеді. Қабір ішінде мәйітпен қатар үй жануарларының сүйектері де табылған. Келесі - Атасу кезеңінде жерді игеру, оның ішінде шөлейт аудандарды да игеру кеңінен жүргізіледі. Тау-кен жұмыстарының көлемі күрт өседі. Мәйіттерді бір жамбасына бүк түсіріп жатқызып жерлев жиірек ұшырасады. Кейінгі кезеңі - Бегазы-Дәндібай мәдениеті. Оның ерекшелігі - мәйіттерді шалқасынан жатқызып қою. Мысалы: Ақсу-Аюлы -2 қабыры. Жер бетіне тастан қалап қабырғалы тұрғын үйлер салу рәсімі кең жайылады. Сондай-ақ ағаш та қолданылған. Солтүстік және Батыс Қазақстанда Алексеев қонысы мен Тасты-бұтақ қорымы кеңінен мәлім болды. Топырағы төбешік болып үйілген, дөңгелек және тікбұрышты қоршаулары бар қорымдар көп кездеседі. Челябинск және Қостанай облыстарының шекарасынан Арқайым қонысы ежелгі қалалардың мысалы болады. Оңтүстік Қазақстан мен Жетісу. Ескерткіштері - Таңбалы, Қаратау сияқты тастағы суреттер, Таутары қорымы. Сырдарияның төменгі жағынан Арал алқабынан -Тегіскен кесенесі ашылды. Шаруашылығы. Андроновшылар қоныстары дала өзендері мен оның жағаларына егін, бау-бақша салып қоныстанған. Тары ботқасы күйген құмыралар табылды. Қоныстардың бәрінен табылған ортақ олжалар: дәнүккіштер, келсаптар, орақтар мен тас кетпендер. Мал өсіру маңызды роль атқарды. Негізгі тамағы сүт болды, сүзбе, ірімшік жасаған. Ет өте аз болған, оны мейрамдарда ғана, құдай жолына құрбандық жасағанда ғана пайдаланған. Негізгі мал қой, сиыр, жылқы. Жылқының үш тұқымы болды: биіктігі 128-136 см., басы үлкен, қалың жалды жатаған жылқы. Қазіргі монғол жылқысына ұқсас. 2). Шоқтығы орташа не биік 136-152 см-ге дейін салмағы 350 килоға дейін жететін жылқылар. 3). Асыл тұқымды биіктігі 152-160 см., аяқтары жіңішке, сымбатты, қой мойынды жылқылар. Олар соғыс арбасына жегілетін болған. Андроновшылар мал бағудың қыр-сырын жетік меңгергендер болды. Олар дүние жүзінде алғаш рет малды қолда ұстауды енгізді. Қыста төлді жылы жерде ұстаған, ол үшін үйдің бір жағын қоршап бөліп тастаған. Тұрғын үйлерге жалғаса мал қора салды. Андроновшылар қос өркешті бактриан түйелерін өсірді. Ерте және орта қола кезеңдерінде, яғни б.з.д. 1 мыңжылдық басында андроновшылар отырықшы болды. Аралас шаруашылықпен айналысқан. Малды үй іргесіне бағу нәтижесінде жайылым тез тозған. Сондықтан жайлаулық тәсілді ойлап табады. Бұл көктем, жаз айларында жастар мен ер адамдар алыс жайылымға малды айдап әкетсе, отбасылары егін өсірумен айналысты. Ежелгі кеншілер. Кен өндіру б.з.-дан үш мың жыл бұрын пайда болды. Мысалы, Жезқазған осы кезде-ақ кен өндіріле бастады. Олар кенді тотықтандыру, қайлалау, отпен өндіру әдістерін меңгерді. Сондай-ақ әрбір отбасы өз ыдыс-аяқтарын өздері жасады. Әйелдер саз балшықты әзірлеп, одан ыдыс-аяқ істеп, оларды ошақтағы отқа, кейде таспен қоршалған шұңқырға алаулатып күйдірген. Ыдыстар әртүрлі сызықтармен, геометриялық ою-өрнектермен әсемделген. Үй кәсіптері Андроновшылар үй тіршілігіне қажетті нәрсені өздері жасады. Жіп иіру, тоқу, теріні өңдеу, киімді түрлі-түсті жіппен әдіптев бәрін игерген. Матаға қажетті жіпті мал жүнінен игерген. Тоқыма станогы, ұршық болды. Олар өкшесіз аяқкиім киген, жүннен тоқыған, теріден тіккен құлақшын киген. Әйелдер көбіне ұзын жеңді етегі жер сызған жүн көйлек киіп жүрді. Әшкейлік бұйымдар сырға, салпыншақтар, моншақтар таққан. Ерлері қоладан үшкірлеп жасалған садақтармен қаруланды. Халық, қоғам, әдет-ғұрып. Олар үлкен үйде отбасылық қауым болып өмір сүрді. Ағайын-туыстар шаруаны бірге атқарды. Обалар, қабырлар қазу ісінде өзгешеліктер болған. Бұл андронов қоғамының біртекті болмағандығын көрсетеді. Байлар, текті адамдар өлгенде олар ерекше құлпытас орнатылған мазарларға жерленді. Жауынгерлер, патшалар абыздар тәрізді әлеуметтік жік болған. Діні мен өнері. Өліктер қабырда бастары батысқа немесе оңтүстік-батысқа қаратылып қойылды. Бұл о дүниемен байланыс жасайтын құдайға қарату деген мағынаны білдірді. Мәйіт бүктей жатқызылды. Сондай-ақ мәйітті өртеп жіберу де болды. Ол отқа табынудан шықса керек. Үй құрылысы да құрбандық шалудан басталған. Оған сүт толы ыдыстар, бұқа не бағлан шалынған. Тіпті балаларды да құрбандыққа шалған, оны үй едені астына көмген. Үйдің ошағы отбасының ең қасиетті жері болды. Тастағы суреттер. Қола дәуірінің жартастар бетіне салынып, кілегей қоңыр қабыршақпен жабылып қалған суреттерінің өзіндік ерекшелгі бар. Бұл суреттер - жануарлар, күн бейнелі адамдар, соғыс арбалары, шайқас көріністері туралы тасқа салынған суреттер олардың дүние-танымын көрсетеді. Жартастағы суреттер-петроглифтер Қазақстанда Таңбалы, Ешкіөлмес, Қарату мен Маймақ, Тарбағатай мен Бөкентауда табылды.

www.iro.kz

Қазақстан Республикасы реферат - Барлық реферат - РЕФЕРАТ - Каталог файлов

Қазақстан Республикасы Қазақстан, евразия құрылығының түкпіріндегі, Орталық Азияда орналасқан. Оның территориясы - 2.717.300 ш.км.(1.049.150. sq. miles). Ауданы жағынан Қазақстан дүние жүзінде 9-шы орында (Ресей, Қытай, АҚШ, Аргентина, Бразилия, Канада, Үндістан және Австралиядан кейін). Қазақстанның ауданы европадағы 12 мемлекеттің ауданынан да үлкен. Қазақстанның : Қытай-1460 км, Қырғызстан-980 км, Түркменстан-380 км,Өзбекстан 320 км, Ресей 6467 км мемлекеттерімен шекарасы бар. Барлық шекарасының ұзындығы – 12187 км.

Қазақстанның территориясының мұхиттардан алыс жатуы және ауданының үлкендігі оның климатына қатты әсер етеді. Республиканың климаты күрт континенталды. Қаңтардың орташа температурасы -19 дан -4 градус С-ге деін, шілденің орташа температурасы +19 до +26 С. Қыстың ең суық күндері ауаның температурасы –45 С-ге дейін түседі, жазда +40 С-қа көтеріледі. Халқының саны –15,672 млн.(01.01.1998 ж.). Халқының тығыздығы – 1 ш.км –6 адам. Астанасы – Астана (1997 ж. 10 желтоқсаннан бастап). Астана халқының саны 271 мың адам. Қазақстанда –14 обылыс бар (05.05.97). Алматы және Ленинск қалаларының ерекше статусы бар. 84 қала, 160 аудан, 10 қала аудандары, 195 қалашық, 2150 ауылдық округтар бар. Адам саны жағынан Қазақстан қалалары төмендегідей бөлінеді: 300-400 мың тұрғындары бар қалалар (Қарағанды, Шымкент, Павлодар, Тараз, Өскемен), 200-280 мың тұрғындары бар қалалар (Орал, Теміртау, Қостанай, Ақтөбе), 110-160 мың тұрғындары бар қалалар (Жезқазған, Экібастұз, Қызылорда, Ақтау, Көкшетау, Талдықорған). 50 мыңға дейін тұғындары бар қалалар саны өте көп. Мемлекеттік тіл – қазақ тілі, бірақ барлық мекемелерде сонымен қатар орыс тілі де қолданылады. Мемлекеттің ақшасы теңге болып есептеледі. 1 теңге =100 тиын. 1993 жылдың 15 қарашасынан бері ендірілген. Ұлттық мерекелер – 25 қазан Республика Күні(1991ж), 16 желтоқсан – Азаттық Күні. Қазақстанда – 8,5 мың үлкен және кіші өзендер бар. Жеті өзеннің ұзындығы 100 км асады. Ең ірілері – Орал, Ембі Каспий теңізіне құяды, Сыр-Дария өзінің суын Арал теңізіне апарады, Ертіс, Есіл және Тобыл өзендері Респуликаны қиып өтіп, солтүстік мұзды мұхитқа барады. Қазақстанда – 48000 үлкенді және кішілі көлдер бар. Олардың ішінде ең үлкендері – Арал , Балхаш, Зайсан, Алакөл, Теңіз, Селетеңіз. Каспидің солтүстігі мен шығысының жартысынан көбі Қазақстанға қарайды. Каспидің қазақстанға қарайтын жағалауының ұзындығы 2340 км. Қазақстан жерінің 26% жазық даладан тұрады. 167 млн.га жерін құм(44%), (14%) шөлейт жерлер алып жатыр. Ал ормандары – 21 млн.га. Қазақстан жерінде сүт қоректілердің 155 түрі кездеседі, 480 түрлі құстар, балықтың 150 түрі, дәрі-дәрмек жасайтын өсімдіктердің 250 түрлері кездеседі. Қазақстанның оңтүстігінде басқа еш жерде жоқ жусан шөбі өседі. Табиғи-ресурстық потенциалы. Қазақстанда сан-алуан қазбалық кен байлықтар бар. Менделеев таблицасының 105 элементінің 99 Қазақстанда табылған, оның 70-нің мөлшері анықталған, қазір 60 өндіріледі. Қазіргі уақытта 1225 түрлі минералдарды қамтитын 493 кен қазба орындары анықталған. Қазақстан зерттелген қоры жағынан: мырыштан, вольфрамнан и баритан –бірінші орында, күміс, қорғасын және хромитан-екінші орында, мыс пен флюориттан –үшінші орында, молибденнен төртінші орында, алтыннан –алтыншы орынды алады. Ал СНГ мемлекеттерінің ішінде Қазақстан хром мен қорғасыннан –бірінші орын; мұнай, күміс, мыс, марганц, цинк, никель және фосфордан –екінші орын; газ, көмір, алтын және қалайыдан – үшінші орында. Күміс, хромит, қорғасын және мырыш өндіру жағынан республика бірінші орын, мұнай,көмір, мыс, никель және фосфат өндіруден екінші орын, алтын өндіруден үшінші орында. Қазақстанның батысында мұнай мен газдың өте үлкен қорлары бар болғандықтан, еліміз дүниедегі мұнай мен газды көп өндірушілердің қатарына жатады. Торғай аймағының оңтүстігінен ашылған жаңа мұнай қорлары республиканың мұнай өндіру саласының болашағын одан әрі арттырады. Геолого-экономикалық есептеулердің арқасында Республикаға экономикалық маңызы зор салалар: көмір, мұнай, мыс, темір, қорғасын, мырыш, хром, алтын, марганец болып табылады. Транспорт және коммуникация. Қазақстанның евроазиялық құрылығының ортасында орналасуы көп мемлекттер үшін, транспорттық және коммуникациялық жағынан керекті болып отыр. Республиканың транспорттық және коммуникациялық комплексі темір жол, әуе, теңіз жолдары, труба құбырлары, автомобиль жолдары және телекоммуникациялық системалар арқылы іске асырылады. Қазақстан темір жолдарының жалпы ұзындығы 14,5 мың. км. Тауарларының көбі темір жолмен тасылады. Автомобиль жолдарының ұзындығы 83,3 мың. км. Оның 17,7 мың км. –республикалық маңызы бар жолдар. Қазақстан кеме жолдары Каспий теңізі арқылы өтеді. Негізгі теңіз порттары Ақтау және Баутино, солар арқылы Қазақстан Иран мен Азербайжанға тікелей шығады.

Мемлекеттік символдар

Қазақстан Республикасы президентінің 1996 жылғы 24 қаңтардағы жарлығымен мемлекеттік символдар бекітілді. Қазақстан Республикасының мемлекеттік жалауы, Қазақстан Республикасының мемлекеттік таңбасы, Қазақстан Республикасының мемлекеттік ән ұраны.

Қазақстан Республикасының мемлекеттік таңбасы көк аспандағы шаңыраққа ұқсас болып келеді. Сол шаңырақтан уық тәрізді жан-жаққа күн сәулесі тарайды. Екі жақ шетінде алтын қанатты екі аттың бейнесі бар. Астынғы жағында "Қазақстан” деген жазу тұр. Қазақстан Республикасының мемлекеттік таңбасы екі түстен тұрады: алтын сияқты сары және аспан секілді көкшіл түс.

Қазақстан Республикасының мемлекеттік жалауы қабырғалары 1:2 қатынасындай болатын көк түсті төрт бұрышты жібек мата. Жалаудың ортасында 32 сәулелі күн бейнесі бар. Күннің астында самғаған бүркіт бейнеленген. Жалаудың сап жағында вертикалды қазақтың оюынан жасаған жолақ бар. Күннің, сәулелердің,бүркіттің және жолақтың түсі – алтын түстес.

Қазақстан Республикасының мемлекеттік ән ұраны:

Сөзінің авторлары - Мұзафар Алімбаев, Қадыр Мұрзалиев, Тұманбай Молдағалиев, Жадыра Дарібаева. Әнін жазған авторлар - Мұқан Төлебаев, Евгений Брусиловский, Латиф Хамиди.

Жаралған намыстан қаһарман халықпыз, Азаттық жолында жалындап жаныппыз. Тағдырдың тезінен, тозақтың өзінен Аман-сау қалыппыз, аман-сау қалыппыз.

Еркіндік қыраны, шарықта, Елдікке шақырып тірлікте ! Алыптың қуаты – халықта, Халықтың куаты – бірлікте !

Ардақтап анасын, құрметтеп данасын, Бауырға басқанбыз баршаның баласын. Татулық, достықтың киелі бесігі – Мейірбан Ұлы Отан, қазақтың даласы !

Еркіндік қыраны, шарықта, Елдікке шақырып тірлікте ! Алыптың қуаты – халықта, Халықтың куаты – бірлікте !

Талайды өткердік, өткенге салауат, Келешек ғажайып, келешек ғаламат ! Ар-ождан, ана тіл, өнеге-салтымыз, Ерлік те, елдік те ұрпаққа аманат !

Еркіндік қыраны, шарықта, Елдікке шақырып тірлікте ! Алыптың қуаты – халықта, Халықтың куаты – бірлікте !

АСТАНА - столица Республики Казахстан

Астана (до 6 мая 1998 года - Акмола) объявлена столицей Республики Казахстан с 10 декабря 1997 года Указом Президента Республики Казахстан от 20 октября 1997 года и с одобрения Парламента Республики Казахстан. Международная презентация новой столицы Казахстана - Астаны состоялась 10 июня 1998 года. Первой столицей Казахстана с 1920 года был город Оренбург (ныне в Российской Федерации). В 1925 году столица Казахстана была перенесена в Кзыл-Орду.

Сооружение Турксиба стало основной причиной переноса столицы в Алма-Ату. Юридически это произошло 3 апреля 1927 года, фактически переезд состоялся в 1929 году. Перенос столицы из Алматы был обусловлен экономической, экологической, географической целесообразностью. Алматы находится на большом отдалении от географического центра республики. Кроме того, по численности населения город приближается к отметке в 1,5 млн. чел. и становится малоперспективным по пространственному размещению. Город плотно застроен, густо населен и не имеет свободных площадей для своего развития. Обострены транспортные проблемы. В нем из года в год осложняется экологическое положение - по загрязненности Алматы выходит на первое место среди казахстанских городов. После обстоятельного изучения всей территории Казахстана по 32 параметрам, среди которых: социально-экономические показатели, климат, ландшафт, сейсмические условия, окружающая среда, инженерная и транспортная инфраструктура, строительный комплекс, трудовые ресурсы и другие, из всех вариантов наиболее предпочтительным оказался город Акмола. Состояние города, его территория, нахождение практически в географическом центре Казахстана и поблизости крупных хозяйственных регионов, на пересечении крупных транспортных магистралей, имеющаяся возможность увеличения численности населения до 400 тыс.чел., хорошо налаженное тепло-, водо- и энергоснабжение, развитая транспортная инфраструктура, нормальная экологическая обстановка определили этот выбор. Акмола начинает свою историю с 1830 года, когда в урочище Карауткуль было начато строительство крепости Акмола. "Акмола - главный городок Акмолинского округа области сибирских киргизов на реке Ишим. Центральный по своему положению пункт всей области соединен пикетными дорогами и линиями на востоке с городом Каргалы, на юге - с укреплением Актау, на западе - с Атбасарской станицей и через нее - с Кокчетавом". Эти строки из "Географическо-статистического словаря Российской империи", изданного в 1863 году в Санкт-Петербурге, свидетельствуют о том, что удачное географическое расположение Акмолы было отмечено уже в те годы. По источникам, акмолинские степи всегда были контактной территорией, где взаимодействовали разные этносы и культуры. В середине первого тысячелетия до нашей эры через эти степи пролегал так называемый путь через Великую степь, упоминаемый древнегреческим историком Геродотом. Впоследствии он трансформировался в широко известный Великий Шелковый путь. На многочисленных караванных тропах располагались города, в которых процветали торговля и ремесла, а население, помимо традиционного животноводства, занималось обработкой земли. Это были очаги цивилизации. Акмола и в 19-м столетии была крупным торгово-экономическим центром степи. 16 июля 1863 года Акмола официально была объявлена окружным городом. 21 октября 1868 года согласно "Временному положению по управлению в степных областях Оренбурга и Западно-Сибирском генерал-губернаторстве" была учреждена Акмолинская область с центром в Омске. Омск к тому времени являлся центром Западно-Сибирского генерал-губернаторства. Есть предположение, что Акмолинская область была названа так потому, что в перспективе центр планировали перенести в Акмолу. Эти предположения подтверждает тот факт, что в 1879 году генерал-майор Дубельт представил в МПС России проект строительства железной дороги Тюмень-Акмолинск. Первые 30 лет население Акмолы составляло немногим более 2 тысяч человек. За последующие 30 лет с 60-х по 90-е годы 19 века население города выросло втрое. В изданном в 1893 году в Санкт-Петербурге сборнике "Волости и населенные места Акмолинской области" отмечалось, что Акмолинск - уездный город с населением 6428 душ, в нем 3 церкви, 5 школ и училищ, 3 завода. Таков был первый этап наиболее сильного развития города.

Вторым, наиболее важным этапом в развитии города стало освоение целины. В декабре 1960 года город с населением около 100 тысяч жителей стал центром Целинного края, куда входили все северные области Казахстана. Вскоре, в 1961 году Акмолинск был переименован в Целиноград. С упразднением в 1971 году Целинного края Целиноград стал центром области. В 1992 году городу вернули его прежнее название - Акмола.

Акмолинская область расположена на севере центральной части Республики Казахстан. Территория составляет 96,8 тысяч кв.км. Характер поверхности неоднородный: мелкосопочник, невысокие горы, равнинные и речные долины. На севере - отроги Кокшетауской возвышенности, в южной и юго-восточной части выступают отроги Сарыарки (Казахского мелкосопочника), северо-восточная часть - равнинная. Климат резко континентальный, с резко возрастающей к югу засушливостью. Средняя температура января - 14-18, июля 20-24 градуса по Цельсию. Зимой морозы достигают - 40, лето жаркое, свыше 35 градусов, с пыльными бурями и суховеями. Продолжительность теплого периода 194-202 дня, холодного - 163-171 день. Безморозный период 105-130 дней. Годовое количество осадков 200-300 мм. Наиболее крупные реки - Ишим, Нура, озера - Тениз, Карасор, Коргальжын, Балыктыколь, Кыпшак. Животный мир области насчитывает 55 видов млекопитающихся, 180 видов птиц, 30 видов рыб. Наиболее редкие из них - архары, балобаны, беркуты, дрофы, журавли-красавки, орлы степные, пеликаны кудрявые, стрепеты, фламинго - занесены в Красную книгу. Для охраны редких, исчезающих видов животных на территории области созданы Коргалжынский государственный заповедник и ряд заказников. В области произрастает 66 видов растений. Площадь всех зеленых насаждений и массивов составляет 4391,6 га. Население области по переписи 1989 года составило 866,5 тысяч человек. Плотность населения - 7,5 чел. на 1 кв. км. В Астане проживает 271 тысяча чел. В городе функционирует целый ряд высших учебных заведений, в том числе Евразийский университет имени Л. Гумилева. Не только в Казахстане, но и далеко за его пределами известны работы ученых Казахского научно-исследовательского института зернового хозяйства имени А. Бараева. Действуют три музея, два драматических театра, работают отделения Союзов писателей и художников Казахстана, издается более 40 газет и два литературно-художественных журнала. Акмолинская область является одной из житниц республики, крупным центром сельскохозяйственного машиностроения. На ее долю приходится одна пятая часть производимого зерна, десятая часть продукции животноводства, четвертая часть продажи зерна государству. Посевные площади составляют 3422,6 тысяч га. Развито также мясомолочное животноводство, свиноводство, овцеводство, коневодство и птицеводство. В недрах ее выявлены месторождения золота, урана, бокситов, сурьмы, меди, бурого угля, каолиновых руд, кварцевых песков и другие полезные ископаемые. Развитие промышленности в области было традиционно связано с сельским хозяйством, переработкой сельскохозяйственного сырья.

Область ведет активную внешеэкономическую деятельность, развивает взаимовыгодные связи с государствами ближнего и дальнего зарубежья. Главными торговыми партнерами являются Россия, Узбекистан, Беларусь, Таджикистан. В основном, в государства СНГ вывозятся зерно, мясо, мука и молочная продукция, оттуда поступают топливно-энергетические ресурсы, продукция химической промышленности, древесина, пиломатериалы, бумага, прокат черных металлов, товары народного потребления.

Из числа стран дальнего зарубежья основная доля экспорта приходится на США, Китай, Францию, Германию, Турцию, Австрию. В эти страны поставляется окись урана, молибден, минеральные удобрения. В импортных поступлениях преобладают продукты питания и оборудование для агропромышленного комплекса. Астана и примыкающий к нему северный регион страны имеют огромные перспективы развития. На севере Казахстана сосредоточены все разведанные в республике запасы технических алмазов, две трети олова, более 30% циркония, 25% урана, 15% золота, что дает возможность активно развивать горнорудную промышленность. Перенос столицы расширяет влияние Астаны на приграничные регионы - промышленно развитые Карагандинскую, Павлодарскую, Восточно-Казахстанскую, Костанайскую области. Это создает предпосылки к развитию предпринимательского бизнеса, что в свою очередь повлечет за собой открытие головных контор компаний и фирм, филиалов крупных банков, а затем и переезд самих банков. К 1999 году здесь должны будут сосредоточены высшие административные управленческие структуры, а это означает рост численности специалистов. Вместе с центральными аппаратами будут развиваться службы информационного, технического, технологического и торгово-бытового обслуживания. Все это ускорит рост коммерческих структур - фирм, компаний, акционерных обществ в столице и пригородной зоне. В столице разрастутся масштабы местного рынка. Активизируется деятельность тех сфер, которые предоставляют высококачественные товары и услуги. Город имеет все объективные и субъективные предпосылки для усиления своих позиций в международном агробизнесе. Будут развиваться агробиржа, фондовый рынок, валютная биржа, крупные банки, страховые, транспортные компании, постоянные ярмарки и выставки и др. Есть большие перспективы по развитию транспорта, торговли.

Астана станет крупным культурным и научным центром Казахстана. В столице будет создана современная социальная и духовная инфраструктура, откроются отделение Академии наук, новые учебные заведения, Национальная библиотека, Национальный музей, картинная галерея современного искусства, Центр социально-экономических технологий, Бизнес-Центр, детский парк, аквапарк, учреждения культуры и здравоохранения. Население города имеет тенденцию к росту, особенно за счет расширения таких сфер жизни, как транспорт, связь, коммунальное хозяйство, сервисное обслуживание. Ожидается естественное перераспределение людских ресурсов, особенно высококвалифицированных специалистов, внутри страны. Численный баланс учебных заведений, культурных учреждений, предприятий сферы услуг, сконцентрированных сейчас в Алматы, изменится в пользу новой столицы. По проектам, численность населения Астаны к 2005 году должна увеличиться до 450 тысяч человек, а к 2030 году - до 550 тысяч.

Глава государства Президент Республики Казахстан является Главой Государства, его высшим должностным лицом, определяющим основные напрвления внутренней и внешней политики государства и представляющим Казахстан внутри страны и в международных отношениях. Президент Республики - символ и гарант единства народа и государственной власти, незыблемости Конституции, прав и свобод человека и гражданина. Президент Республики обеспечивает согласованное функционирование всех ветвей государственной власти и ответственность органов власти перед народом. Президент Республики Казахстан избирается в соответствии с конституционным законом совершеннолетними гражданами Республики на основе всеобщего, равного и прямого избирательного права при тайном голосовании сроком на семь лет. (Конституция Республики Казахстан, Раздел III, статьи 40, 41)

Президент - Назарбаев Нурсултан Абишевич

Избран в апреле 1990 г. Всенародным голосованием избран 1 декабря 1991 г. Срок полномочий продлен на всенародном референдуме 29 апреля 1995 г. 10 января 1999 года на альтернативной основе вновь избран Президентом Республики Казахстан на семилетний срок, получив 79,78 процента голосов казахстанцев, принявших участие в голосовании.

Экономика

Экономикалық дамуды дұрыс жүргізу үшін Қазақстанда барлық мүмкіншіліктер бар. Республиканың жер қойнаулары аса пайдалы қазбаларға өте бай, ауыл шаруашылығына жарамды жері мол, білікті мамандары көп және өнеркәсібі дамыған. Қазіргі уақытта өнім шығаратын үлкен өнеркәсіптердің саны 2700 ге жуық. Оларда 812 мың адам жұмыс істейді, бұл өнім шығарушылардың үштен бірі болады. Елімізде ең дамыған өндіріс салаларына темір және түсті темір балқыту болып табылады. Дүние жүзінде өзінің сапасымен Қазақстанның мысы, қорғасыны, мырышы және кадмийі бағаланады. Онымен қоса Қазақстан, үлкен отын-мұанйлы-энергетикалық аймақ болып табылады. Қазақстанда электр өнімдері де жеткілікті өндіріледі. Мұнай қоры жағынан Қазақстан мұнай өндіруші мемлекеттерден көп алда тұр. Қазіргі уақытта Қазақстанда 172 мұнай, 42 конденсат, 94 газ шығатын зерттелген жерлер бар. Оларда шамамен 2,8 млд.тонн мұнай, 1,9 трлн. текше метр газ бар.

Мұнай мен газ тасымалдау құбырларын дамыту, біздің елдегі мұнай өндіруді 1995 ж. 20 млн. тоннадан 2000 ж. 40 млн. тоннаға дейін, ал 2014 ж. өндіруді 120-170 млн. тоннаға дейін жеткізуге болады.

Қазақтың киіз үйі

Киіз үй - Орталық және Орта Азияны қоныстаған мал өсірушілердің негізгі баспанасы. Ол мәдени – тұрмыстық және шаруашылық мақсатқа арналуына қарай төрт түрге бөлінеді: жаздық тұғын киіз үй, мереке – жиынға немесе қадірлі қонақты күтуге арналған салтанатты киіз үй, жорыққа арналған киіз үй, асхана, қойма, сарай ретінде тігілетін киіз үй. Киіз үйдің негізгі қаңқасын (кереге, уық, шаңырық, сықырлауық) сүйегі деп атайды.

Кереге киіз үйдің негізі қаңқасын құрайды. Керегенің әр ағашын желі, ал керегелік желінің ең ұзынын – ерісі, қысқалауын – балашық, ең қысқасын сағанақ деп атайды. Бір керегеде 14 ерісі, 9 балашық, 9 сағанақ болады. Керегенің көктеліп біткен әр бөлігін қанат деп атайды. Қанат саны 2,3,… 30 дейін барады.

Уық – кереге басы мен шаңырақты ұстастыратын ағаш. Шаңырақ – киіз үйдің еңсесін құрап, тұтастырып тұратын күмбез. Шаңырақтың шеңбері 3-5 м шамасында. Сықырлауық (жарма есік) кереге шеңберін тұйықтап, киіз үйге кіріп шығатын есік қызметін атқарады. Киіз үйдің сыртқы әбзелдері күн сәулесін және тамшы өткізбеу, жылу сақтау қызметтерін атқарады. Оларды пісірілген ақ шаңқан киізден пішіп, ою -өрнектермен безендіреді.

Дастархан

Дастархан казахов имеет свою давнюю историю, свои традиции и свою, присущую только казахскому народу, специфику и особенности, самобытное искусство организации приема и обслуживания гостей.

Особое место в дастархане занимает чай. Вообще, любое казахское застолье начинается с чайного стола. Гостей встречает хозяин дастархана, усаживает за стол. А чай разливают только девушки и молодые женщины. Надо сказать, что мастерски разливать чай вовсе не просто. Надо следить, чтобы пиалы гостей не пустовали, не перепутать их, не оставлять на краю пиалы чаинок. И даже если гость дает понять, что уже утолил жажду, его нельзя оставлять без внимания - хозяйка должна предложить ему так называемый сый-аяк - пиалу почета. К чаю подают сливки, сливочное масло, варенье, сухие и свежие фрукты, орехи, печенье, сладости. Чайный стол служит как бы вступлением в большой той-дастархан - праздничное угощенье.

Вначале на стол подают закуски. Прежде всего мясные, из конины и баранины. Их великое множество, и все разные - из копченого, полукопченого, вареного мяса. Их дополняют лепешки и молочные тонизирующие напитки: кумыс, шубат, катык... За ними следуют закуски овощные и обязательно лепешки. Потом гостям подают куырдак - горячее жирное жаркое из бараньих субпродуктов, в основном из печени, почек, сердца, легких и курдючного жира. После небольшого перерыва потчуют пирожками: самса - с мясом, пуктермет - с субпродуктами, беляши, каусырма самса - казахские чебуреки... Наконец на стол ставят главное кушанье - бесбармак. На большое круглое или овальное блюдо укладывают сочни, на них - брусочки отварной конины или баранины, затем нарезанный кольцами и припущенный в бульоне лук, и все это посыпают зеленью укропа, петрушки и кинзы. А самому почетному гостю предлагают кой-бас - отварную баранью голову. Почетный гость разделывает ее и делит между остальными. Вначале на стол подают закуски. Прежде всего мясные, из конины и баранины. Их великое множество, и все разные - из копченого, полукопченого, вареного мяса. Их дополняют лепешки и молочные тонизирующие напитки: кумыс, шубат, катык... За ними следуют закуски овощные и обязательно лепешки. Потом гостям подают куырдак - горячее жирное жаркое из бараньих субпродуктов, в основном из печени, почек, сердца, легких и курдючного жира. После небольшого перерыва потчуют пирожками: самса - с мясом, пуктермет - с субпродуктами, беляши, каусырма самса - казахские чебуреки... Наконец на стол ставят главное кушанье - бесбармак. На большое круглое или овальное блюдо укладывают сочни, на них - брусочки отварной конины или баранины, затем нарезанный кольцами и припущенный в бульоне лук, и все это посыпают зеленью укропа, петрушки и кинзы. А самому почетному гостю предлагают кой-бас - отварную баранью голову. Почетный гость разделывает ее и делит между остальными. При этом каждой части головы придается определенный смысл. Например, юношам отдаются уши с пожеланием быть внимательными. Девушкам - небо: считается, что от этого они станут трудолюбивыми. Когда голова поделена, хозяин режет мясо на основном блюде и оделяет им гостей. Тут тоже есть свои обычаи и поверья. Например, тазовые кости и голень отдаются наиболее почтенным гостям, грудинка - невестке или зятю, шейные позвонки - замужним женщинам, в первую очередь беременным. Существуют и запреты. Так, даже самому почетному гостю нельзя подать кой-бас, если за столом присутствует его отец. Детям нельзя давать мозг: "будут слабохарактерными", девушкам - локтевую кость: "засидится в девках"...

К мясу полагаются специальные лепешки с луком - ак нан. Отдельно в пиалы наливается бульон - сорпа. Во многих районах Казахстана вместо бесбармака участников тоя угощают казахской лапшой: в кесе или глубокие тарелки укладывают разогретую лапшу и поливают мясным соусом - туздыком, приготовленным с мясом, редькой, сладким перцем, луком, томатом и зеленью кинзы. Наконец, завершает той десертный дастархан, на котором в изобилии всевозможные сладости.

Салт – дәстүрлері

ҚЫЗ ҚУУ – ойынға жас жігіттер мен қыздар қатысады. Қыз атымен жігіттен қашып кетуге тырысады, ал жігіт қуып жетіп, қызды сүюі керек. Жігіт қуып жеткенде қыз қамшымен ұруы керек. Егер келісілген мәжеге дейін жігіт қуып жете алмаса, қыз жігітті қамшымен сазайын тартқызып тұрып ұруы тиіс.

АУДАРЫСПАҚ – ойынның бұл түрі ер жігіттен айла, күш және аттың құлағында ойнауды керек етеді. Себебі: жеңу үшін қарсыласыңды аттан құлатуың керек.

КҮМІС АЛУ – ойынның шарты бойынша жігіт шауып келе жатқан аттың үстінен еңкейіп жердегі шүбірекке оралған күмісті алуы керек.

КӨКПАР – халықта ең кең тараған ойын. Оның негізінде ескі дәстүр жатыр. Пәле-жаладан арылу үшін серкені құрбандыққа шалу керек. Ойынға кейде 1000-ға жуық атты адам қатысады. Ойынды ауылдың сыртыңда үлкен жазық жерде өткізеді. Ойыншылар екі топқа бөлініп серкенің денесін белгілі мәжеге апары тастау керек.

НАУРЫЗ – жаңа жылдың басы, шығыс күн тәртібі бойынша. Ұлыстың ұлы күні. Жаңа жылдың бірінші күні. Және де бұл күн мен түннің теңескен күні. Наурыз мейрамы бір ай тойланады. Қазақтар бұл күндері бір-бірін жаңа жылмен құттықтап, қонақ шақырады. Әр-түрлі ойын-сауықтар, бәйге, көкпар және жарыстар ұйымдастырылады. Наурызды неғұрлым жақсы қарсы алсаң , соғұрлым жаңа жыл жақсы болады деген салт бар. Әр үйде неше түрлі тамақ дайындалып, наурыз көже пісіріледі. Тамақтың алдында аруақтарға арнап молда міндетті түрде құран оқиды. Ең соңында үйдегі ең үлкен кісі, жаңа жылды жақсылыққа жорып бата береді.

БҮРКІТШІ. Бүркітпен аң аулау қазақта ежелден келе жатқан аңшылықтың бір түрі. Бүркіт сияқты жырқыш құсты баптау өте қиын іс. Ол үшін неше күн ұйқысыз өтуі мүмкін. Егер ер балаға жырқыш құстың баласын силаса, онда ол балаға нағыз шыдамды жігіт болсын деген сөз. Ол алдымен құсты өзіне, атына, итіне үйретуі тиіс. Сосын түлкінің, қасқырдың терісінен жасалған тұлыпқа үйретеді. Тек содан кейін нағыз аңшылық басталады.

cak.clan.su


Смотрите также